Adenosinetrifosfaat (ATP) sneller aanvullen met ribose
Adenosinetrifosfaat (ATP) is de belangrijkste energievoorziener van het menselijk lichaam. Het wordt aangemaakt in de mitochondria en bij inspanning aangesproken door spieren. Voor de normale dagelijkse activiteiten hebben we voldoende ATP. Doe je echter aan een sport waarbij korte, hevige krachtsinspanningen gedaan worden zoals krachttraining of sprinten dan verbruik je je voorraad ATP sneller dan je lichaam het kan aanmaken. De inname van ribose kan dan helpen bij het sneller aanvullen van de ATP-voorraad. Hierdoor kun je inspanningen langer volhouden en sneller herstellen.
Inhoud
Wat is adenosinetrifosfaat?
De afkorting
ATP staat voor
adenosinetrifosfaat. De letter p is daarbij afkomstig van het Engelse
phosphate. De naam van deze stof zal velen niet bekend voorkomen, maar ATP is voor het menselijk lichaam van enorm belang. Het is namelijk dé energievoorziener voor ons mensen. Bij zo'n beetje ieder proces in het lichaam waarvoor energie nodig is, is ATP betrokken. Je kunt dan denken aan het kloppen van het hart, de aanmaak van cellen en het optillen van een arm. ATP zorgt ervoor dat spieren samentrekken en dit is voor veel processen essentieel. In de spiercellen moeten verschillende onderdelen (actine en myosine) samenwerken en hiervoor is ATP verantwoordelijk. Zouden we deze stof niet hebben, dan zouden we nog niet met onze ogen kunnen knipperen.
De aanmaak van ATP in het menselijk lichaam
Gezien de sleutelfunctie van ATP zul je begrijpen dat deze stof in het lichaam zelf wordt aangemaakt en dat eenieder (behoudens in geval van bepaalde aandoeningen zoals fibromyalgie) hiervan een voldoende niveau heeft om de dagelijkse activiteiten probleemloos te ondernemen. ATP wordt in het lichaam gevormd door verschillende processen. Dit gebeurt hoofdzakelijk bij het afbreken van glucose (glycolyse) en het afbreken van vetzuren (bèta-oxidatie). De aanmaak van ATP vindt plaats in de mitochondria, ook wel de energiecentrales van de cellen genoemd. Verbruik je ATP - dat uit drie fosfaatmoleculen bestaat - dan wordt één van deze moleculen weggenomen en blijft ADP (adenosinedifosfaat) over. Dit heeft slechts twee fosfaatmoleculen. Waar ATP energierijk is, is ADP juist energiearm. Onder invloed van de stof creatinefosfaat wordt van ADP vervolgens weer ATP gemaakt. Dit is een continu proces.
De spieren zijn maar in staat om een kleine hoeveelheid ATP vast te houden. De bestaande voorraad is dan ook snel verbruikt wanneer je een fysieke inspanning levert en moet hierna weer worden aangevuld. Een snelle aanvulling kan worden gestimuleerd door het eten van veel koolhydraten. Deze koolhydraten worden door het lichaam namelijk snel afgebroken waardoor ATP vrijkomt. Daardoor heb je meer energie om sportieve activiteiten voort te zetten. Mensen die een langdurige sportieve activiteit gaan ondernemen zoals het lopen van een lange wandeltocht of het spelen van een voetbalwedstrijd doen er goed aan om van tevoren een koolhydraat-rijke maaltijd te eten. De koolhydraten worden namelijk deels opgeslagen in de lever en de spieren om later te kunnen worden aangesproken.
De aanmaak van ATP stimuleren met ribose
Ribose (ook wel D-ribose) is een suiker die helpt om een snellere aanmaak van ATP te stimuleren. Het behoort tot de monosacharosen, de eenvoudigste soorten koolhydraten. Het lichaam maakt zelf ribose aan uit glucose, maar dit proces gaat niet al te vlug. Aanvulling van ribose door middel van het innemen van een supplement kan bijdragen aan het verkrijgen van meer energie. Dit is vooral van belang bij zware lichamelijke inspanningen. Deze zullen erdoor worden vergemakkelijkt.
Wanneer spieren door een zware inspanning meer zuurstof nodig hebben dan kan worden aangevoerd via de bloedbaan ontstaat een hypoxie-situatie. Het ATP-niveau daalt op dat moment sterk. Naast dat je zult merken dat je een inspanning eerder moet staken dan je zou willen, ervaar je door de afname van de cellulaire energievoorraden bovendien in de eerste dagen na de inspanning ongemakken als vermoeidheid, stijfheid en spierpijn. Door de voorraad ribose die het lichaam zelf aanmaakt te supplementeren met extra oraal ingenomen ribose kun je het herstelproces een handje helpen. Ribose die oraal wordt ingenomen wordt door het lichaam in hoog tempo omgezet in 5-fosforibosyl-1-pyrofosfaat (PRPP). De synthese van ATP kan onder invloed van ribose daardoor drie tot vijf keer sneller worden aangevuld.
Stimulering van de aanmaak van ATP door inname van extra ribose heeft vooral veel voordelen voor sporters die korte, hevige inspanningen moeten verrichten zoals bij bijvoorbeeld krachttraining of sprinten het geval is.
Hoe wordt ribose ingenomen?
Wil je ribose innemen om je sportprestaties te verbeteren en te zorgen dat je na inspanning sneller herstelt, dan neem je idealiter
circa 30 minuten voor én direct na de inspanning 3 tot 5 gram ribose in. Dit kun je doen door ribose-poeder op te lossen in water. Je kunt het ook mengen met een sportdrankje. Op de dagen dat je niet traint kun je dan eenmaal daags 2 gram voor het slapen innemen.