Invloed van licht van mobiele telefoons op de nachtrust

De mobiele telefoon en andere elektronische apparaten worden in het dagelijks leven op veel verschillende momenten gebruikt. Tijdens het werk of op de universiteit zitten veel mensen achter de computer en ’s avonds wordt er vaak nog veel televisie gekeken of op het internet gesurft. Ook de mobiele telefoon wordt vaak bekeken en sommige mensen gebruiken hun telefoon ook nog even voor het slapengaan als ze al in bed liggen. Wat is echter het effect van dit gebruik van elektronische apparaten op de nachtrust?

Melatonine

De invloed van licht van elektronische apparaten op de nachtrust kan voornamelijk verklaard worden door melatonine. Melatonine is een menselijk hormoon en staat ook wel bekend als het slaaphormoon. Melatonine wordt afhankelijk van de blootstelling aan licht afgegeven in het menselijk lichaam. De hoeveelheid licht wordt gemeten door een aantal receptoren in het netvlies van je ogen. Als iemand wordt blootgesteld aan daglicht, dan zal dit de productie van het hormoon melatonine afremmen. Indien het licht weer verdwijnt en het donkerder wordt, zal de productie van melatonine echter weer toenemen.

Tijdens de dagelijkse activiteiten zijn zodoende de melatonine-gehaltes het laagst, en deze niveaus nemen langzaam weer toe in de loop van de avond. Melatonine is dan ook één van de factoren die ervoor zorgt dat we ons slaperig gaan voelen en het bereidt je eigenlijk voor op de nachtrust. Zo zorgt melatonine er bovendien ook voor dat bijvoorbeeld de ademhaling vertraagt en de lichaamstemperatuur daalt.

Het licht in elektronische apparaten

Licht kan diverse golflengtes hebben en het licht van het scherm van een mobiele telefoon wordt ook wel omschreven als blauw licht. Nu is blauw licht echter ook het type licht waar de receptoren in onze ogen op reageren voor de productie van melatonine. Daglicht wordt namelijk ook beschouwd als blauw licht. Naast het licht in de schermen van mobiele telefoons, is blauw licht ook terug vinden in de schermen van tablets, computers en kunstlicht (lampen).

Effect van elektronische apparaten op de nachtrust

Zoals beschreven in de uitleg van melatonine, komt ’s avonds de productie van melatonine op gang in de afwezigheid van daglicht. Door vlak voor het slapen gaan nog op de mobiele telefoon of andere elektronische apparaten te kijken, zal dit blauwe licht van de apparaten worden herkend door de receptoren in onze ogen. Het lichaam zal zodoende denken dat er daglicht is en de productie van melatonine afremmen. Dit kan zodoende tot gevolg hebben dat iemand minder snel in slaap valt en bovendien ook minder diep slaapt.

Individuele verschillen in de effecten

Toch zijn er nog wel een aantal kanttekeningen bij deze effecten. Hoewel het effect van licht van elektronische apparaten op de productie van melatonine is aangetoond, is het wel belangrijk om de tijd en het persoonlijke effect van blootstelling in overweging te nemen. Zo hoeft het snel controleren van sms-berichten voor het slapen gaan niet direct gevolgen te hebben, terwijl het kijken van een serie in een donkere kamer wel de productie van melatonine sterk kan verstoren. Bovendien reageert iedereen ook anders op melatonine en blootstelling van licht en kunnen zodoende effecten van licht op de nachtrust per individu verschillen. Daarnaast zijn er ook andere factoren in het gebruik van elektronische apparaten die de slaap kunnen beïnvloeden. Bepaalde tekstberichten of gebeurtenissen die worden bekeken kunnen namelijk weer de productie van andere hormonen beïnvloeden of ervoor zorgen dat je meer gaat nadenken.

Tips voor een betere nachtrust

Hoewel het gebruik van elektronische apparaten met schermen het beste kan worden vermeden voor het slapengaan, is dit natuurlijk niet altijd een oplossing. Daarom zijn er voor mobiele telefoons en andere elektronische apparaten diverse applicaties ontwikkeld die de invloed op melatonine kunnen verminderen. Zo heeft de iPhone de functie ‘Night Shift’, waardoor het scherm een geelachtige tint krijgt en daardoor minder blauw kleurt. Ook voor de computers en tablets zijn dergelijke functies te downloaden en zijn sommige smart-televisies met dergelijke functies uitgerust.