Nu nieuw: de Praktijkverpleegkundige/-ondersteuner

De zorg breidt nog steeds uit in functionarissen. Zo ook de eerstelijns zorg, de huisarts. Steeds vaker zie je hier de praktijkverpleegkundige op praktijkondersteuner (afgekort POH) opduiken. Maar wat doet zij nu eigenlijk? Wat doet ze en kost ze alleen maar geld of verbeterd ze de zorg?

Ontstaan

De praktijkverpleegkundige is in het begin van de jaren negentig een persoonlijk initiatief geweest van een aantal huisartsen. Dit om hen te ondersteunen in de zorg voor chronisch zieke patiënten. Deze zorg vraagt vaak veel tijd, tijd die huisartsen niet hebben. Deze huisartsen vroegen met name ondersteuning op de gebieden Astma en COPD. In 1999 heeft de overheid vanwege het groeiend tekort aan huisartsen en de behoefte aan betere zorg aan chronisch zieken deze initiatieven omgezet in een landelijk convenant en werd besloten tot het invoeren van de functie van praktijkondersteuner binnen de huisartsenpraktijken. Een grote stap voor de huisartsen, blijkt uit het feit dat het aantal praktijkondersteuners niet snel groeide de eerste jaren. In 2004 had nog maar 40% van de huisartsen een POH in dienst, nog niet de helft van de Nederlandse huisartsenpraktijken dus. Vanaf 2004 is de populariteit van de praktijkondersteuner wel flink toegenomen. In 2008 is had inmiddels 90% van de huisartsen een praktijkondersteuner in dienst!

Functie

Maar wat doet die praktijkverpleegkundige of praktijkondersteuner nu eigenlijk? Daarvoor kijken we eerst naar wie nu precies die functie vervult. Onder de paraplu praktijkondersteuner vinden we mensen met twee verschillende vooropleidingen. Namelijk de verpleegkundigen die de overstap maken van de 2e lijns-zorg naar de 1e lijns-zorg en de doktersassistentes die een vervolgopleiding volgen om zo deze functie op HBO-niveau te kunnen uitvoeren. In de praktijk merk je nauwelijks meer verschil tussen de beide achtergronden. Zowel de praktijkverpleegkundige als de praktijkondersteuner functioneren op hetzelfde niveau.

Inhoudelijk

Werkgebieden

Dan de inhoud van de functie. De POH werkt op verschillende gebieden. Deze werkgebieden kunnen verschillen per huisarts en POH. Een POH kan zich namelijk op veel verschillende gebieden specialiseren. Toch zijn de meest voorkomende gebieden Diabetes, hoge bloeddruk en Astma/COPD zorg. Zij ondersteunen de huisarts in de zorg aan deze patiënten door veel van de controles over te nemen. Doordat de zorg aan deze patiënten vooral neer komt op voorlichting en advies kan dit dus ook heel goed gedaan worden door de POH.

Medicatie

Natuurlijk gebruiken de patiënten met de bovengenoemde chronische ziekten ook medicatie. Ook hier kijkt een POH naar. Zij werkt zoveel met deze patiënten dat ze aardig wat kennis opbouwt rondom het medicatiegebruik. Wel is het zo dat de huisarts eindverantwoordelijke blijft van de zorg, in het bijzonder van het medicatiegebruik van de patiënt. Een POH mag nooit zelf de medicatie aanpassen, dit moet altijd vast staan in een protocol en onder autorisatie van de huisarts gebeuren.

Resultaten in de zorg

Terugkijkend in de jaren dat de POH nu functioneert binnen de huisartsenpraktijk blijkt dat veel patiënten het prettig vinden dat deze functionaris er is. Zo is de tevredenheid over de geboden zorg vanuit de huisartsenpraktijk, onder patiënten met COPD sterk toegenomen. Patiënten voelen zich beter gehoord en komen vaker op controle. Met name dit laatste zorgt ervoor dat mensen trouwer zijn in het innemen van hun medicatie en zich dus beter voelen.