Hyperventilatiesyndroom oorzaken en behandeling

Een hyperventilatiesyndroom is een aandoening die er voor zorgt dat iemand regelmatig hyperventileert. Als iemand hyperventileert dan vindt er een onbewuste ontregeling van de ademhaling plaats. Miljoenen mensen op de wereld hebben last van het syndroom. Stress en opwinding zijn de meest voorkomende oorzaken van een hyperventilatie aanval.

Symptomen HVS

Hellen Hornsveld, medisch psychologe aan het Slotervaartziekenhuis Amsterdam toonde in haar proefschrift 'Afscheid van het hyperventilatiesyndroom' aan dat een verlaagd zuurstofgehalte in het bloed niet als de enige oorzaak moet worden gezien van de klachten die vallen onder de term 'hyperventilatiesyndroom'. Enkele klachten die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld duizeligheid, wazig zien, benauwdheid, hartkloppingen, tintelingen, koude handen of voeten, stijfheid van vingers of armen en stijfheid rond de mond. Bovendien hebben mensen met HVS-klachten vaak een afwijkend adempatroon. Om de diagnose HVS vast te stellen wordt er een brede analyse gemaakt van de mogelijke oorzaken van de klachten. Hierbij wordt bijvoorbeeld nagegaan of er een organische aandoening (van bijvoorbeeld hart of longen) de oorzaak kan zijn van de klachten. Er zijn dus twee verschillende vormen van hyperventilatie: de acute HV en de chronische HV. De acute HV kennen de meeste mensen wel. De ademhaling slaat dan op hol en een stikkend gevoel is wat volgt. De chronische vorm van hyperventilatie is veel onbekender bij het grote publiek. Velen zijn er niet van bewust dat ze chronisch hyperventileren. Ze gaan met klachten zoals een drukkende pijn op de borst naar de huisarts waar uiteindelijk chronische hyperventilatie wordt geconstateerd.

Bij hyperventilatie kan je last krijgen van:

• benauwdheid en duizeligheid;
• pijn op de borst en hartkloppingen;
• tintelingen en droge mond;
• hoofdpijn en misselijkheid.

Huisarts informeren

Wanneer je kampt met één of meerdere onderstaande klachten, dan is het verstandig om een afspraak te maken bij de huisarts.

• Een klemmend gevoel op de borst dat niet verdwijnt.
• Last van benauwdheid
• Als de maatregelen die je zelf neemt, niets lijken te helpen.

Wanneer er andere klachten zijn waarover je je zorgen maakt, overleg dan ook met de huisarts. Soms zal de huisarts de praktijkondersteuner GGZ vragen je te begeleiden.

Reguliere behandeling

Als je kampt met het hyperventilatiesyndroom dan kan je in therapie gaan bij een psycholoog of arts voor een passende behandeling. Bij lichte klachten besluit de huisarts mogelijk om de patiënt zelf te begeleiden. Deze begeleiding kan bestaan uit een stuk geruststelling en uitleg over de klachten, het samen met de patiënt in kaart brengen van spanningsbronnen in het leven, het doen van concrete voorstellen en het evalueren van deze adviezen. Een andere mogelijkheid is dat de huisarts de patiënt verwijst voor een proefbehandeling met adem-en ontspanningstherapie, gegeven door een fysiotherapeut, oefentherapeut of logopedist.

Alternatieve behandeling

Een onbekend percentage patiënten is niet gevoelig voor de reguliere behandelmethode van het hyperventilatiesyndroom. Zij kunnen proberen om de klachten te verminderen door middel van een alternatieve geneeswijze. Er zijn een aantal homeopathische middelen die afhankelijk van de individuele verschijnselen van de patiënt kunnen worden voorgeschreven.

• Argentum nitricum: effectief bij een nerveus en verkrampt gevoel. Het donker maakt angstig en/of benauwd.
• Gelsemium (gemaakt van de Carolinajasmijn): effectief als je last hebt van hevig trillen en diarree.
• Aconitum napellus (monnikskap) dit homeopathische middel wordt voorgeschreven bij ernstige en acute paniek in combinatie met hartkloppingen en hyperventileren.
• Spongia tosta (zeespons): snel en effectief middel voorgeschreven bij nachtelijke paniek met wakker schrikken en een stikkend gevoel.

Hyperventilatie is geen ernstige ziekte, maar kan iemands dagelijks leven behoorlijk lastig maken. Met het doorbreken van de vicieuze cirkel van oppervlakkig ademen, klachten en angstgevoelens is het probleem vaak al grotendeels opgelost.