Gezondheid: Opgezette lymfeklieren

Lymfeklieren hebben we op verschillende plaatsen in het lichaam en ze hebben een duidelijke functie. Als er iets met de lymfeklieren is, kan dat het gevolg / een signaal zijn dat er elders in het lichaam niet goed functioneert. Signalen worden niet voor niets gegeven en het is in ieder geval zinvol er naar te laten kijken c.q. af te stemmen met de huisarts. De angst dat het iets ergs is, is echter meestal ongegrond.

Basis en functie lymfe

Allereerst zijn lymfe eigenlijk geen “klieren”. Het is een naam die er ooit aan gegeven is, toen de basis van wat lymfe feitelijk zijn, nog niet bekend was. Ze worden ook wel lymfeknopen genoemd en dat komt meer in de richting.

Een lymfe is een klein orgaan wat aansluit op de lymfevaten. Het is opgebouwd uit witte bloedcellen (deze zijn in staat ziekteverwekkers onschadelijk te maken) die als het ware bij elkaar gehouden worden c.q. gerangschikt in een kapsel. Via het zogenaamde hilum, een term die we gebruiken om de plaats aan te geven waar zenuwen, bloedvaten en lymfevaten van en naar een orgaan gaan. Een soort “poort” naar de verschillende organen, hier komen de aanvoerende lymfevaten binnen, om vervolgens weer door te stromen naar de afvoerende lymfevaten.

De opslagplaats van B- en T-lymocyten en als er zich ergens in het lichaam een infectie voordoet, dan reageren de lymfe. Bijvoorbeeld door op te zetten.

Waar zitten lymfeklieren?

We hebben er honderden van in ons lichaam (ca. 600) en ze zitten geconcentreerd op bepaalde plaatsen. Ze zijn voornamelijk te vinden op d volgende plaatsen:

• oksels
• liezen
• kaak
• hals

Wat doen ze?

De lymfeklieren zijn de “opruimers” in het lichaam. Ze voeren overtollig vloeistof en afvalstoffen af. Daarnaast ruimen ze ook vet op wat via onze voeding binnenkomt. Dit doen ze door de verteerde vetten uit het darmkanaal aan ons bloed af te geven.

Opgezette lymfeklieren

Hoewel het zich vaak erger aan laat zien dan het is, is het goed om bij twijfel naar de huisarts te gaan. Het is immers een signaal. Hoewel er nog wel eens gedacht wordt dat het te maken heeft met mogelijk lymfeklierkanker of uitzaaiingen van een kankersoort elders in het lichaam, zijn opgezette lymfe bijna altijd het gevolg van een ontsteking ergens in het lichaam.

Wanneer?

De halslymfen zijn bij nogal wat mensen wel eens opgezet. Dit kan al als gevolg van een verkoudheid of keelontsteking. Kinderen kunnen hier nogal eens last van hebben. Maar zo kan een blaasontsteking weer opgezette lymfen in de liezen opleveren en een ontstoken vinger kan in de oksels verdikte lymfe opleveren.

Een systeemziekte kan overigens ook leiden tot opgezette lymfen. Systeemziekten zijn aandoeningen die het hele lichaam “aanpakken”. Denk aan zenuwcellen of bloedcellen.

Natuurlijk is er ook altijd een kans dat het wel een kwaadaardige aandoening is. Het kan om de uitzaaiing van een kanker elders in het lichaam zijn of het als het gaat over de lymfen zelf. Dit noemen we Hodgkin en non-Hodgkin.

Wanneer is het weg?

Als er een dergelijks ontsteking in het lichaam zit, dan ben je er meestal wel een week tot enkele weken zoet mee. Afhankelijk van de ontsteking gaat het vanzelf weer over of je haalt een antibioticum bij de huisarts als je er erg veel last van hebt.
Spreekt voor zich dat als het om een kwaadaardige aandoening gaat, de weg beduidend anders is. De huisarts zal bij enige aarzeling altijd doorsturen naar het ziekenhuis.

Tot slot

Zoals gezegd is het is verreweg de meeste gevallen iets onschuldigs wat eenvoudig op te lossen is of wat vanzelf overgaat, maar ga bij twijfel altijd naar de huisarts. Het is een signaal en als je angstig wordt door de onzekerheid, kan een arts de angst mogelijk weghalen.