Voorbereidingen voor de dood tijdens het leven

De meeste mensen denken er het liefste helemaal niet aan: de dood en dan met name het eigen overlijden. Toch gaan we allemaal een keer, en daarom kan het verstandig zijn om gedurende het leven een aantal wensen met betrekking tot het eigen overlijden en de procedures daaromtrent vast te leggen. Je kan hierbij denken aan het treffen van financiële maatregelen, maar ook aan een draaiboek voor de begrafenis of het opstellen van een testament.

Het overlijden

Het liefst denken we niet na over ons eigen overlijden. Maar ook aan ons leven komt ooit een eind. Het is verstandig om een aantal zaken rondom het overlijden te regelen of vast te laten leggen. Dit regelen kan je in de ruimste zin van het woord opvatten.

Begraven of cremeren?

Veel mensen hebben een uitgesproken wens met betrekking tot de verwerking van het lichaam na het overlijden. De één geeft de voorkeur aan een begrafenis, de ander wil het liefst gecremeerd worden. Deze keuze is zeer persoonlijk en wordt vaak doorsproken met de naasten, vooral wanneer men het overlijden aan ziet komen. Sommigen vermijden dit onderwerp echter, waardoor nabestaanden niet weten wat de laatste wens van de overledene was. Je kan je wens vast laten leggen in een testament of op laten maken door de notaris.

Een zelfgekozen dood?

Misschien is het wel eens ter sprake gekomen: wat te doen wanneer je zodanig gewond raakt dat je je niet meer prettig voelt in het leven? Velen denken hierbij aan ernstige hersenbeschadigingen, levenslang verblijf in een verpleegtehuis of verlamming. Om te voorkomen dat je een naar eigen maatstaven geen menswaardig leven meer kan leiden kan je een zogenaamde niet-reanimeren of niet-behandelen verklaring op laten maken. Hierin kan je vast laten leggen in welke situaties men je niet meer mag behandelen en/of reanimeren.

Niet-reanimeren penning
Omdat het als eerste hulpverleners onmogelijk is om eerst na te gaan of een gewonde wel of niet gereanimeerd wil worden is het aan te raden een niet-reanimeren penning bij je te dragen wanneer je niet gereanimeerd wilt worden wanneer dit noodzakelijk is om in leven te blijven. Een dergelijke niet-reanimeren penning is verkrijgbaar bij de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde.

Sectie plegen

Wanneer er sectie op een lichaam gepleegd wordt betekent dit in de praktijk dat het lichaam van de overledene inwendig en uitwendig onderzocht wordt, met als primair doel inzicht krijgen in de doodsoorzaak. In principe wordt er enkel sectie op het lichaam gepleegd wanneer er sprake is van een niet natuurlijke doodsoorzaak. Men kan echter ook in het geval van een natuurlijke doodsoorzaak sectie op een lichaam laten plegen, bijvoorbeeld om meer inzicht te krijgen in het bestaan van een mogelijke erfelijke ziekte.

Het financiële en notariële aspect van de dood

Wanneer er sprake is van een overlijden komt er dikwijls veel financiële rompslomp om de hoek kijken. Want wat moet er gebeuren met het huis van de overledene? Wie zorgt er voor de eventueel aanwezige kinderen wanneer beide ouders op jonge leeftijd komen te overlijden?

Kinderen

Het is de schrik van elk kind: het verliezen van één of beide ouders op jonge leeftijd. Wanneer je kinderen nog zo jong zijn dat zij nog niet zelfstandig voor zich zelf kunnen en mogen zorgen is het verstandig notarieel vast te laten leggen wat er met je kinderen gebeurt wanneer je komt te overlijden. In veel gevallen komt dit er op neer dat men een voogd voor het kind aanstelt, welke de zorg en verantwoordelijkheden van de ouders overneemt wanneer deze komen te overlijden.

De uitvaartverzekering

Een begrafenis kost minimaal €5.500 en voor een crematie dien je te rekenen op minimaal €3.000. In dit kostenplaatje zijn echter bijkomende kosten als receptie, bloemen en grafsteen/urn nog niet inbegrepen. Een uitvaart wordt elk jaar duurder. Het is verstandig een uitvaartverzekering af te sluiten om de kosten van de uitvaart (deels) op te kunnen vangen, zodat de nabestaanden niet verantwoordelijk zijn voor de kosten van de uitvaart in de al moeilijk genoege periode rondom het overlijden van een naaste.

Het testament

Het testament is een akte welke opgemaakt dient te worden door een notaris welke als bewijs dient voor de laatste wilsbeschikking van een persoon. In het testament zijn de wensen met betrekking tot je geld en bezittingen na je overlijden opgenomen. Je kan het testament ten alle tijde veranderen. Een testament kan in principe door iedereen boven de 16 jaar opgemaakt worden.

De begrafenis of crematie

Sommigen zien de begrafenis of crematie als een plechtigheid die door de nabestaanden naar wens ingevuld moet worden. Anderen vinden het prettig de gang van zaken tijdens de uitvaart zelf van te voren te plannen. Rondom de begrafenis of crematie is een heleboel tijdens het leven te regelen.

Reseveren van een graf

Veel mensen gaan er van uit dat er ten alle tijde plaats is op de begraafplaats naar wens. Dit is echter niet het geval en men kan in een dergelijk geval voor nare verrassingen komen te staan. Het is een vrij morbide idee, maar het is bij diverse begraafplaatsen mogelijk een graf te reserveren, waardoor de begraafplaats naar keuze als laatste rustplaats kan fungeren.

Draaiboek van de uitvaart

Wanneer je specifieke wensen hebt rondom je uitvaart kan je deze opnemen in een zogenaamd draaiboek voor de uitvaart. Hierin kan je bijvoorbeeld opnemen of je opgebaard wilt worden, welke rituelen je wel en niet tussen het overlijden en de uitvaart wil zien, in welke kist je begraven of gecremeerd wilt worden en welke muziek je gedraaid wilt hebben.

Werk je administratie bij

Niet zelden moeten de nabestaanden in de periode vlak naar het overlijden op zoek naar diverse administratieve gegevens, zoals het paspoort en trouwboekje van de overledene. Het is prettig wanneer deze papieren op een vaste plaats liggen, zodat de nabestaanden niet het gehele huis hoeven te doorzoeken.

Het is voor de nabestaanden ook erg prettig wanneer er een adressenbestand is voor eventuele rouwkaarten. Ook adressen van zakelijke instanties waarmee je te maken hebt (verzekeringen, abbonementen en dergelijke) kunnen hier in opgenomen worden.