Van je fobie af met AR/TR-therapie

Mensen zonder angsten bestaan niet. We zijn allemaal ergens bang voor, of het nu spinnen, wespen, kakkerlakken, muggen of slangen zijn. Wanneer je een extreme angst ontwikkelt is er sprake van een fobie en dat kan behoorlijke problemen opleveren in het dagelijks leven. Een nieuwe therapie om van een fobie af te komen is AR-therapie, de angstentherapie van de toekomst.

Augmented Reality

AR staat voor Augmented Reality. In Nederland wordt het ook wel toegevoegde realiteit genoemd (TR). Bij Augmented Reality worden realistische beelden die met de computer gemaakt zijn samengevoegd met werkelijke beelden. Hierdoor ontstaat er een verband tussen de echte wereld en de virtuele wereld en is het moeilijk van elkaar te onderscheiden.

Confrontatie met angsten

Wanneer iemand last heeft van een extreme angst, ook wel een fobie, is het belangrijk de confrontatie met de angst op te zoeken om van de angst te genezen. Helaas is dit lang niet altijd mogelijk. Zo zijn er veel mensen bang voor gevaarlijke dieren, wat logisch is, maar een confrontatie kan niet worden opgezocht wanneer het gaat om bijvoorbeeld een krokodil. Er zijn mensen die zelfs hartkloppingen en zweetaanvallen krijgen bij het zien van een krokodil op televisie of in een boek, maar om hiervan af te komen zouden zij eigenlijk een confrontatie met het dier aan moeten gaan. Dat wordt erg moeilijk, omdat het inderdaad levensgevaarlijk kan zijn. Hierbij kan AR-therapie, of TR-therapie, in de toekomst mee helpen.

Hoe werkt de therapie?

Het idee is eigenlijk heel eenvoudig. Tijdens een therapiesessie word je voor een computerscherm gezet. Op dit computerscherm kun je jezelf zien zitten voor het beeldscherm. Je ziet jezelf als door een camera of een webcam. In de meeste gevallen wordt er gebruik gemaakt van een vrij kale ruimte, zodat je jezelf aan een bureau ziet zitten en nergens anders in de omgeving door afgeleid kunt worden. Vervolgens worden de computergemaakte beelden samengevoegd met het echte beeld van jezelf. Zo zie je jezelf op het scherm aan het bureau zitten terwijl er (bijvoorbeeld) spinnen over het bureau en over je lichaam lopen. Deze spinnen zijn zeer realistisch, maar bevinden zich uiteraard alleen op het scherm.

Echter is het erg lastig het verschil te zien. Alle bewegingen die je maakt worden precies zo weergegeven op het beeldscherm, dus je weet dat je live wordt weergegeven, en in dat live-beeld lopen spinnen overal. Je hersenen laten je dus geloven dat de spinnen werkelijk overal om je heen kruipen. Het is daarom ook geheel niet vreemd dat je zal proberen de virtuele spinnen van je af te slaan en dat de paniek toe zal slaan wanneer dit niet lukt. Een beangstigende therapie, maar ideaal om iemand langzaamaan te confronteren met de grootste angst. De spinnen kunnen namelijk ieder moment weer verdwijnen. Met een echte confrontatie is dit niet mogelijk en kan de persoon in kwestie geforceerd worden.

Werkt het echt?

Spaanse onderzoekers hebben een experiment uitgevoerd met mensen die doodsangsten uitstaan voor kakkerlakken. Zij lieten de proefpersonen plaats nemen aan een bureau waar ook een AR-marker aanwezig was. Op het beeldscherm konden de mensen zichzelf zien en zodra de computer de marker herkende kwamen de levensechte kakkerlakken in beeld. De kakkerlakken kropen over het bureau en over de kleding en de huid van de proefpersonen. Op hetzelfde moment werden de gevoelens en emoties van deze personen onderzocht en bij het zien van deze realistische beelden ontwikkelden alle personen extreme angstgevoelens. De confrontatie leek zo echt dat mensen de beestjes echt konden voelen kruipen en hierdoor ontstond er paniek.
Dit experiment was eigenlijk nog helemaal niet bedoeld om mensen van een fobie af te helpen. Eigenlijk werd er alleen gekeken of mensen met behulp van AR bang gemaakt konden worden en dit bleek goed te lukken.

De therapie van de toekomst?

AR-therapie is nog helemaal nieuw en wordt op dit moment nog niet toegepast op mensen met een ver ontwikkelde fobie. Er moeten nog tests gedaan worden, er moet gekeken worden of er werkelijk goede resultaten mee geboekt kunnen worden en het systeem moet worden verbeterd. Toch is het goed mogelijk dat dit de therapie van de toekomst wordt en dat veel mensen met behulp van toegevoegde realiteit van hun fobie af komen.