Wat zijn emoties?

Iedereen kent de gevoelens van vreugde, verdriet, blijdschap enzovoort. Dit worden emoties genoemd, ook wel bekend als het gevoel van innerlijke beleving. Hoe mensen deze emoties ervaren en daarmee omgaan, hangt nauw samen met onze individuele omstandigheden en de vorming van onze persoonlijkheid als mens.

De hersenen

Afhankelijk van het soort emotie, zijn verschillende gebieden van de hersenen actief wanneer men emoties ervaart. Deze gebieden worden samen het limbische systeem genoemd, dat onder andere weer kan worden onderverdeeld in de hippocampus, de amygdala en de frontale kwab.

De hippocampus

De hippocampus is gelegen aan de binnenzijde van de beide slaapkwabben en speelt een belangrijke rol bij het opslaan van nieuwe herinneringen of gebeurtenissen. Tevens speelt de hippocampus een rol bij het stresssysteem van het lichaam. Bij een stressvolle ervaring zorgt de hippocampus voor een verlaging van de cortisolspiegel (cortisol is een hormoon dat aangemaakt wordt door de bijnierschors en komt vrij bij stress).

De amygdala

De amygdala ligt diep in de hersenen en legt verbanden tussen informatie die afkomstig is van verschillende zintuigen en koppelt deze weer aan emoties. De amygdala heeft een grote rol bij angst, maar ook bij agressie en seksueel gedrag.

De frontale kwab

Zoals de naam al zegt, de frontale kwab ligt in het voorste gebied van de hersenen en spelen een rol bij veel mentale functies en bij het onderdrukken van emoties. Zou je de frontale kwab niet aanwezig zijn, dan zal men waarschijnlijk heel impulsief handelen en/of reageren.

Naast deze hersengebieden spelen de neurotransmitters en hormonen ook een belangrijke rol bij het ervaren van emoties. Enkele voorbeelden van belangrijke hormonen zijn:

• Dopamine: Dit is een neurotransmitterstof, dat een belangrijke rol speelt bij het ervaren van blijdschap en genot.
• Serotonine: Dit is een neurotransmitterstof, dat een belangrijke rol speelt in hoe wij zijn gestemd.
• Adrenaline: Dit is een hormoon, dat een belangrijke rol speelt bij woede, angst, pijn, maar ook bij het verrichten van fysieke arbeid.

Wat zijn emoties?

Emoties kunnen we onderverdelen in zes basisemoties, namelijk;

• Vreugde
• Verdriet
• Woede
• Angst
• Afschuw
• Verbazing

Dit worden basisemoties genoemd, omdat deze emoties overal ter wereld universeel zijn. Het maakt dus niet uit waar je vandaan komt en wat voor achtergrond je hebt. Dit betekent dus, dat deze basisemoties en hoe wij daar uiting aan geven, overal ter wereld hetzelfde zijn. Natuurlijk zijn er nog veel meer emoties, zoals bijvoorbeeld liefde, schaamte, haat enzovoort, maar deze vallen niet onder de basisemotie. Dit omdat de gelaatsuitdrukking die bij een bepaalde emotie hoort, in een andere cultuur iets anders kan betekenen. Men kan echter niet altijd emoties ontdekken, simpelweg door de emotie te onderdrukken. Toch kan men deze emotie wel herkennen, doordat de lichaamstaal van een persoon dit kan verraden. En dan zijn er ook nog de fysiologische reacties van het lichaam, die heel moeilijk te onderdrukken zijn. Denk bijvoorbeeld aan zweten, wanneer met angstig is.
Sommige emoties zijn aangeboren en sommige aangeleerd. Een aangeboren emotie is bijvoorbeeld schrikken. Men kan ook in de loop van de tijd ook een emotie ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld angst en dan met name angst voor een bepaalde situatie of een bepaald dier( pleinvrees, arachnophobie).

Onbewuste emoties

Sommige emoties kunnen zich in de loop van de tijd sterk(er) ontwikkelen. Zo kun je bijvoorbeeld heel snel schrikken en tegelijkertijd angstig zijn, wanneer er een hond in de buurt is, doordat je in het verleden door een hond bent aangevallen. Men zou deze emoties in feite ook kunnen beschouwen als een belangrijk signaal, om dit dreigende gevaar uit de weg te gaan.
In dit verband spelen ook fysiologische processen een belangrijke rol. Wanneer we schrikken en/of angstig reageren, zullen in een fractie van een seconde fysiologische reacties optreden, zoals het versnellen van de hartslag en het samentrekken van de spieren. Pas na deze schrikreactie, treedt de gewaarwording van deze gebeurtenis op en zal door onze hersenen vertaald worden als een gevoel van schrikken. Al sinds het bestaan van de mens zijn deze onbewuste emoties aanwezig en zorg(d)en voor het overleven van de soort.

Bewuste emoties

Naast onbewuste emoties zijn er ook bewuste emoties. Deze emoties kunnen we oproepen. Wanneer we bijvoorbeeld zin hebben om te lachen en ons blij willen voelen, kunnen we een comedy gaan kijken.

Het ervaren van emoties

Het is een feit dat iedereen emoties anders ervaart, waarbij wel onderscheid moet worden gemaakt tussen gevoel en emotie. Een emotie kan men zien als een roering van onze gemoedstoestand en de uiting die we daaraan geven, terwijl het gevoel juist daaronder aanwezig is. We kunnen ons verdrietig of blij voelen, zonder hieraan uiting te geven. Met gevoel ervaren we dus een emotie. Dit hangt af van hoe iemand is. Dit is voor iedereen verschillend. Elk mens gaat anders met een gevoel om, maar het ervaren van een basisemotie, is zoals eerder benoemd bij elk mens hetzelfde.

Uiting van emoties

Het is niet alleen goed om te beseffen dat we emoties hebben, maar vooral essentieel om daar in elk denkbare situatie ook op een ‘’gepaste’’ wijze uiting aan te geven. Dat is om allerlei redenen al moeilijk genoeg, maar er lijkt niets mooiers denkbaar , dan het kunnen tonen van oprechte, zuivere emoties!