Glas en metaal in voedingsproducten: affaires

Ondanks strenge controles kan voedsel verontreinigd raken met chemicaliën, bederf (schimmels, bacteriën, virussen) of hard materiaal, zoals steen, metaal, hout of glas. Dat geeft altijd tumult, zeker wanneer het kindervoeding betreft en al helemaal wanneer opzet in het spel lijkt, zoals bij de naalden in broodjes.

Oorzaken

De verontreiniging is meestal het gevolg van niet nageleefde procedures, zoals de HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) of een technisch mankement. Een enkele keer is lijkt sprake van een dader, zoals de naalden in de broodjes van luchtvaartmaatschappijen. Het gaat dan vaak om ontevreden werknemers, mensen met een psychische stoornis, afpersers of mensen met een noodroep.

Vaker chemisch en biologisch

Bij ontdekking van een verontreiniging als een product al in de schappen ligt, moet de fabrikant dat product en vaak ook zusterproducten terughalen. Dat heet ‘recall’ (terugroepen). Ongeveer 60 % van de recalls komt door verontreiniging. Verreweg het grootste deel daarvan betreft vervuiling met chemische stoffen of biologisch materiaal (bederf). Overigens is 40 % van de recalls is het gevolg van etiketten waarop de allergeneninformatie niet klopt. Deze producten zijn in principe veilig, maar dus niet voor mensen die een (levens)gevaarlijke reactie op bepaalde bestanddelen kunnen hebben, zoals op noten, selderij of gluten.

Niet alles in de media

Veel verontreinigingen ontdekken fabrikanten zelf. Dat heet een ‘stille’ recall waarover om voor de hand liggende redenen nooit bericht wordt. Vanaf 2005 zijn producenten verplicht fouten te melden bij de Voedsel- en warenautoriteit wanneer andere bedrijven nodig zijn om het betreffende voedingsmiddel bij de consument weg te houden. Kan de fabrikant het alleen af doordat het product nog niet in de schappen ligt, dan kan de melding achterwege blijven.

Wat waren zo al spraak makende affaires over ongewenste stukjes in het voedsel?

Tenslotte

Een affaire en bijbehorende recall brengt enorme kosten met zich mee, dus onderzoeken fabrikanten waar in de productieketen de oorzaak lag. Bij henzelf? Bij een toeleverancier of de vervoerder? Of pas in de winkel? Is er wel sprake van een fout of gaat het om kwade opzet? Dat recherche nodig is, bleek in 2007 toen bij C1000 verroeste schroeven in melk werden gevonden. Het type schroef bleek bij Friesche Vlag helemaal niet voor te komen.