De geneeskracht van kweepeer

Kweepeer behoort tot de rozenfamilie en is een zusje van de appel, gewone peer en lijsterbes. Deze peer kun je niet echt goed rauw eten; hij wordt vaak gebruikt om jam, compote, vruchtensap en gelei van te maken. Het woord marmelade betekent oorspronkelijk zelfs ´kweeperenjam´. Van oorsprong komt de kweepeer uit streken rondom de Kaspische Zee. Tegenwoordig groeit hij vooral in het Middellandse Zeegebied en Japan. De kweepeer heeft medicinale werking en wordt vooral ingezet bij kinderdiarree, luchtwegenaandoeningen, brandwonden en gesprongen lippen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving
• Kweepeer in de volksgeneeskunde
• Werkzame stoffen
• Kweepeervrucht
• Kweepeerpitten
• Veiligheid kweepeer

Naamgeving

De Latijnse naam van kweepeer is Cydonia oblonga. In het Nederlands wordt de kweepeer ook kortweg ´kwee´ genoemd. De naam Cydonia komt van de Griekse stad 'Kydonia´, tegenwoordig Chania, een stad op het eiland Kreta. Waarschijnlijk werd de kwee daar vroeger veel verbouwd. ´Oblonga´ is Latijn voor langwerpig en slaat erop dat de kweepeer niet helemaal rond is, zoals veel ander fruit.

Kweepeer in de volksgeneeskunde

De pitten worden in het Midden Oosten van oudsher gebruikt om een zere keel en hoest mee te behandelen. De pitten worden geweekt in water waardoor er een dik, gelachtig aftreksel ontstaat wat gedronken wordt. Het is geschikt voor kinderen en in tegenstelling tot sommige regulier gebruikte hoestdranken zit er geen alcohol in. In Pakistan wordt kweepeer gebruikt om mondslijmvliesirritaties en zweren mee te behandelen. Het gelachtige aftreksel van de zaden wordt uitwendig gebruikt bij allergieën en huiduitslag. In Malta wordt een theelepel kweeperenjam in een kopje kokend water gedaan om darm- en maagproblemen te verhelpen. In Iran en Afghanistan worden de zaden van kweeperen verzameld en gekookt om het op te drinken als geneesmiddel bij longontsteking.

Werkzame stoffen

Van de kweepeer wordt de vrucht en het zaad gebruikt. Deze hebben beide andere geneestoepassingen zoals je verderop in het artikel kunt lezen. De vrucht bevat koolhydraten in de vorm van fructose en glucose, appelzuur, pectine, protopectine, slijmstoffen, tanninen, etherische olie en leucoanthocyanidinen.
De pitten bevatten slijmstoffen waarvan 20% pentosaanslijm en polysacchariden met zwelvermogen, amygdaline, het enzym emulsine, tanninen en vette olie.

Kweepeervrucht

De adstringerende tanninen verzachten slijmvliezen. Pectine is een stof die andere stoffen absorbeert. Deze werking wordt met name aangewend bij het stelpen van bloedingen. Voor de medicinale werking wordt het sap, de siroop gebruikt. De medicinale werking wordt in de fytotherapie toegepast bij de volgende indicaties:

• Kinderdiarree,
• Maagdarmprikkeling,
• Luchtwegenaandoeningen,
• Stelpen van bloedende wonden.

Kweepeerpitten

Van de kweepeerpitten wordt alleen het slijm gebruikt wat verkregen wordt door de pitten in water te weken. De pitten zelf worden niet gegeten. De gelsubstantie die door pitten te weken in water wordt gevormd leent zich voor uitwendige toepassing. Het verzacht en beschermt de huid. Deze kweepeerslijmoplossing wordt soms gebruikt om zelf een crème of suspensie te bereiden. In de fytotherapie kan kweepeergel worden aangewend bij:

• Droge huid,
• Schilferende huid,
• Gesprongen lippen,
• Kloven,
• Doorligwonden,
• Brandwonden.

Veiligheid kweepeer

• Als je de pitten gebruikt om een gel te maken mag je de pitten niet verbrijzelen omdat er amygdaline in zit. Dat is blauwzuur, een potentieel giftige stof. Verder is het veilig om kweepeer en het zaad te gebruiken als je de therapeutische doseringen niet overschrijdt.
• De vrucht kan je gebruiken door meerdere malen per dag een theelepel compote tot je te nemen.
• De pitten kunnen worden gebruikt door de verkregen gel meerdere malen per dag in te nemen met een eetlepel tegelijk. De gel ontstaat door maceratie: het enkele uren laten zwellen van de pitten in warm water.