Verschil tussen margarine en boter

Boter gebruik je om te bakken en te braden, margarine om op je brood te smeren. Toch denken veel mensen dat boter en margarine hetzelfde is. Daarnaast kennen we nog halvarine, halfvolle boter en roomboter. Maar wat is het verschil tussen boter en margarine? Naast de toepassing die het kent zit er ook verschil in de aanwezige ingrediënten en in de manier van produceren. Over margarine en boter doen veel feiten en fabels de ronde. Voor beiden geldt dat ze met mate en gezond verstand gebruikt moeten worden.

Margarine en halvarine

Veel mensen verwarren margarine en boter met elkaar. Naast margarine kennen we ook nog halvarine. Margarine wordt gemaakt van plantaardige oliën en vetten en bevat 80 procent vet. Daarnaast bevat het water. Het bevat weinig droge melkbestanddelen. Margarine bevat transvetten. Dit zijn schadelijke vetten die ontstaan wanneer vloeibare oliën omgezet worden in vaste vetten. Verzadigde vetten worden verlaagd waardoor margarine zachter en ook smeerbaarder wordt. Ook worden er verschillende geur, -kleur en conserveringsmiddelen toegediend. Margarine bevat 630 kcal per 100 gram.

Halvarine bevat de helft minder vet dan margarine (slechts 40 procent vet). Het bevat 361 kcal per 100 gram. Voor de lijn is halvarine daarom een betere keus. Halvarine en margarine zijn niet geschikt om mee te braden en te bakken, omdat ze teveel water bevatten.

Boter en halfvolle boter

Boter is niet hetzelfde als margarine. Margarine wordt gebruikt om onder andere brood mee te smeren en zit vaak in een kuipje. Boter is veel harder dan margarine of halvarine. Vaak zit het in een papieren wikkel. Boter bevat 80 tot 90 procent melkvet, wettelijk is minimaal 82 procent vereist. Slechts 15 tot 17 procent bestaat uit water. Boter is gekarnde room van melk. Voor de productie van 100 gram boter is ruim 2 liter koemelk nodig. Boter bevat grotendeels verzadigde vetzuren. Slecht een klein gedeelte (maximaal 5 procent) bestaat uit transvetten. Transvetten komen van nature in de maag van herkauwers voor. Via de maag komen de transvetten in de melk terecht. Boter bevat 739 kcal per 100 gram.

Halfvolle boter is minder vet dan gewone boter. Halfvolle boter bevat 343 kcal per 100 gram. De ingrediënten van halfvolle boter zijn hetzelfde als die van boter. In plaats van volle melk wordt halfvolle melk gebruikt voor de vervaardiging van halfvolle boter.

Verschil tussen boter en roomboter

Veel mensen denken dat roomboter gezonder is dan gewone boter. Boter wordt altijd van room (gekarnde melkvet) gemaakt dus iedere boter is in principe roomboter. Maar omdat veel mensen dit niet weten maken fabrikanten hier misbruik van door op de verpakking 'roomboter' te zetten en dit voor een dure prijs te verkopen. Toch kan er per fabrikant smaakverschil in boter zitten. Dit heeft onder andere te maken met de melk. We onderscheiden daarnaast gezouten en ongezouten (room)boter. Gezouten boter bevat minstens 80 procent melkvet, ongezouten boter bevat minstens 82 procent melkvet.

Wat is beter, margarine of boter?

Het eten van margarine verhoogt de kans op hart-en vaatziekten. Boter verhoogt die kans ook, maar minder sterk. Verzadigde vetzuren zijn weliswaar niet gezond in grote hoeveelheden, maar transvetten zijn nog ongezonder. Het zijn juist de transvetten die de gezondheid schaden. Margarine en halvarine bevatten meer transvetten dan boter.

Dat margarine gelijk staat aan plastic is onzin. Margarine verschilt weliswaar slechts één molecule van plastic, maar het is niet vergelijkbaar hiermee. Wel is margarine op dusdanige wijze bewerkt dat de moleculaire structuur is aangepast. Boter bevat van nature vitamine A en D, aan margarine worden ze kunstmatig toegevoegd. Margarine is langer houdbaar dan boter. Ook buiten de koelkast zal margarine lang houdbaar blijven. Boter zal schimmels aantrekken en bederven.

Er wordt gezegd dat margarine slechter is dan boter. Dit vanwege het feit dat margarine vergelijkbaar is met het eten van plastic. Daarnaast wordt beweerd dat margarine oorspronkelijk geproduceerd werd in 1869 om kalkoenen mee vet te mesten. Nadat kalkoenen er dood aan gingen, besloot men het goedje aan te passen en voor de mens te produceren. Dit verhaal klopt niet geheel. In 1869 werd margarine uitgevonden zodat soldaten uit het leger van Napoleon een onbederfelijk smeersel mee konden nemen. Pas jaren later werd margarine voor de burgers geproduceerd. Van de andere kant wordt gezegd dat boter slechter is dan margarine. Dit vanwege de grotere hoeveelheid verzadigd vet. Het is bekend dat boter meer kcal per 100 gram bevatten dan margarine. Halvarine bevat de minste hoeveelheid kcal per 100 gram. Voor beiden producten geldt: gebruik het met verstand.