De hooikist, energiezuinig koken en slow cooking

Wie zijn gas- of elektriciteitsrekening naar beneden wil zien te krijgen, kan beginnen met besparen op de kosten die nodig zijn voor koken. Een runderlapje gaar krijgen kost op het gas of elektrisch al snel 2 tot 2,5 uur aan bereiding. Met een hooikist hoeft de pan maar ongeveer twee keer 5 minuten op het vuur. De kist doet de rest. En het mooie is, dat je er niet voor thuis hoeft te blijven. Geen kans op brand en toch op het einde van de dag eten op de tafel.

De hooikist

De hooikist is een kist die vroeger werd gebruikt voor mensen die op het land werkten. Zij werkten vaak hard, hadden om energie te behouden veel energie nodig in de vorm van eten, maar op het land is natuurlijk geen gasfornuis. Daarom werd het eten vaak in een hooikist gedaan. Daar werd het niet alleen warm gehouden, het eten kon er ook in worden bereid. Wie in de huidige tijd op de rekening en het milieu wil letten, kan daarom ook heel goed gebruik maken van een hooikist. Het is eigenlijk een heel simpele manier van eten bereiden en dus ook nog eens heel goedkoop. Koken zonder gas of koken zonder elektra dus.

Hoe werkt het?

Voor het bereiden van eten in een hooikist is vanzelfsprekend een hooikist nodig. Dit is een kist gebouwd van hout en vaak geïsoleerd met isolatiemateriaal. Daarop komt hooi of stro, maar er kunnen ook oude kranten op worden bevestigd. Wie hooi gebruikt dekt het af met katoenen bekleding. In het deksel moet ook hooi worden bevestigd en dit moet ook weer worden afgedekt met katoen.

Eten bereiden in de hooikist

Wie een hooikist heeft kan er mee aan de slag. Het principe is eenvoudig: het eten wordt gegaard omdat de pan die in de kist staat warm blijft. Het is niet net als onder hoge druk in een hogedrukpan, maar het is een vorm van slow cooking. Dat betekent dat smaak, vitamines en mineralen goed behouden blijven.

Hoe gebruik je de hooikist?

Als de hooikist klaar staat, kun je ermee aan de slag. Neem een goede pan die warmte vasthoudt met een goed sluitend deksel. Dit laatste is cruciaal, want op die manier blijft de warmte in de pan. Bij vlees (zoals draadjesvlees) doe je (op het vuur) wat olie in de pan. Wacht tot de olie heet is een braad het gekruide vlees aan zoals je gewend bent. Als het een mooi kleurtje heeft giet je er zoveel water op dat het onderstaat. Dan verwarm je de pan nog even 5 minuten zodat de pan en de inhoud goed heet zijn. Pak handschoenen, want de pan is heet - til hem van het vuur en zet hem in de hooikist. Voor het allerbeste resultaat kun je op de bodem van de hooikist een grote fleece deken leggen. Zet de pan erop, wikkel de deken vervolgens om de pan. Leg op dat geheel een donzen kussen als dat er nog op past. Sluit de kist af en het werk is gedaan. Het vlees wordt nu op een heel lage temperatuur gegaard. Zet de pan na een uurtje of 5 weer even op het vuur en laag hem nog weer even door en door heet worden en zet hem dan opnieuw in de hooikist. Na een hele dag is het vlees ´s avonds botermals.

Soep maken

Soep maken, vaak ook een langdurig werkje kan ook heel goed in de hooikist. Maak eerst een mooie bouillon op het vuur van botten of soepvlees en zout of een bouillonblokje. Laat dat aan de kook komen en doe er als je wilt wat prei of ui bij in. Zet de hele pan dan net als bij het vlees in de hooikist die je weer afdekt met een deken en een kussen. Na een dag is er een geweldige bouillon ontstaan die een uitermate goede basis is voor een goede soep. Je kunt de botten uit de soep vissen en dan allerlei groenten toevoegen. Wel weer even aan de kook brengen en dan opnieuw in de hooikist zetten. Afhankelijk van de smaak kan gekozen worden voor knapperige groenten (dan de pan niet te lang in de hooikist laten staan) of soep waarin de groenten helemaal gaar zijn gekookt. In dat laatste geval dan langer laten staan.

Aardappelen in de hooikist

Wil je je hele maaltijd in een hooikist maken, dan kun je er zelfs aardappelen in koken. Schil daarvoor de aardappelen, breng ze aan de kook en laat ze een paar minuten koken met het deksel op de pan. Zet dan de pan met aardappelen en het water waar je ze mee hebt opgezet in de hooikist. Heb je toevallig ook net de sucadelappen of de sudderlappen in de kist gezet, zet de aardappelen er dan bovenop. Goed inpakken en de kist doet de rest. Het vlees zoals eerder aangegeven kun je halverwege nog even een keertje op het vuur zetten om het weer even helemaal door en door warm te maken. Dan terug in de kist en het kookproces gaat gewoon lekker door. ´s Avonds hoef je het alleen uit de kist te halen en op te scheppen.

Warm houden

Gerechten die op het vuur staan branden vaak aan. In een hooikist kan dit niet. Koken in de hooikist is dus ook een uitermate goede manier om gerechten warm te houden. Aardappelen, rijst, pasta of samengestelde gerechten kunnen als ze eenmaal goed doorgewarmd zijn gewoon in de kist gezet en dan blijven ze urenlang warm. Ook handig als mensen in etappes eten of als er gasten komen. Het eten is dan al klaar en hoeft alleen nog opgediend te worden. Alle tijd voor de gasten.