Kool, gezond en lekker
De verschillende koolsoorten als maaltijd nuttigen is voor veel mensen 'alledaagse kost'. Daarnaast snappen ook steeds meer mensen dat die 'alledaagse' koolsoorten tot de zogenaamde superfoods gerekend kunnen worden en dus uitermate gezond zijn. Welke koolsoorten zijn er, wat maakt de verschillende koolsoorten tot superfood en hoe verwerk je kool in de maaltijd?
Bron: Congerdesign, Pixabay Kool, de basis
Koolsoorten
Kool is een plant uit het koolgeslacht, uit de kruisbloemfamilie. Alle koolsoorten zijn tot op zekere hoogte eetbaar en de koolsoorten die als ‘normaal eetbaar’ bekendstaan, vallen onder de groenten; groenten die met name in de koudere winterperiode veel gegeten worden. Er zijn alles bij elkaar nogal wat koolsoorten, te weten:
- witte en groene bloemkool
- (groene) torentjesbloemkool (ook wel romanesco genoemd)
- boerenkool
- broccoli
- Chinese kool
Bron: Ulleo, Pixabay mergkool
- paksoi
- palmkool (zwarte kool)
- rodekool
- groene kool / savooiekool
- spitskool
- groene en rode spruitkool
- wilde kool (waar je ook zuurkool van maakt)
- koolraap
- bimi (kruising van broccoli en kailan, dit is een Chinese koolsoort)
Herkomst
Het is niet wetenschappelijk aangetoond welke rassen nu echt via kweek zijn ontstaan en welke niet. Wel is bekend dat er al ruim 3000 jaar voor onze jaartelling kool gekweekt werd. Men gaat ervan uit dat de ‘oerkool’ afkomstig is van het Middellandse Zeegebied, de zilte kustgebieden. Omdat de kool een soort leerachtige bladeren heeft, is deze bestand tegen de elementen, harde wind, zandstormen en steenslag.
Wat is superfood?
De koolsoorten worden als superfood gezien. Een algemeen geldende regel is dat we iets een superfood noemen als het meer dan twaalf positieve eigenschappen heeft voor de gezondheid. Te denken valt aan: het versterken van je immuunsysteem, het zuiveren van het lichaam of verhogen van de serotonineproductie.
Bron: FonBac, Pixabay Superfood is een verzamelnaam voor veel eetbare planten en vruchten die boordevol essentiële voedingsstoffen zitten. Stoffen zoals:
- vitaminen
- proteïne
- mineralen
- antioxidanten
- enzymen
- polysachariden
- essentiële vetzuren
- aminozuren
Verder horen superfoods vrij te zijn van pesticiden, hormonen/groeihormonen en chemicaliën. Al langere tijd wordt er gesproken en geschreven over een mogelijk preventieve werking die koolsoorten zouden hebben om kanker te voorkomen.
Vitamines
Iedere koolsoort is net weer even anders, maar er is wel een gemene deler. Zo komt er in bijna alle koolsoorten kalium en ijzer voor, maar ook fosfor en magnesium. Vitamine C komt ook in veel koolsoorten voor en dan met name in broccoli.
Hoe kool te eten?
Koop als eerste verse producten. Kolen moeten stevig aanvoelen en het blad moet er fris en helder uitzien.
Bron: Stux, Pixabay Rauw
Het allerbeste is om het rauw te eten. Veel soorten kool zijn in (rauwkost)salades te verwerken in combinatie met andere groenten. Een andere manier van kool eten is via de smoothie. Ook hiervoor geldt dat er verschillende koolsoorten in de blender kunnen en prima te combineren zijn met andere groenten of fruit.
Koken
De meeste kolen zijn te koken. Echter, om de structuur van het blad soepel te houden, is het raadzaam om de meeste koolsoorten niet te lang te koken. Anders wordt het mogelijk een beetje snotachtig. De te hanteren duur van koken verschilt per koolsoort en smaak.
Vlees of vis
Hoewel er verschillende koolsoorten prima met vis samengaan, wordt kool traditioneel het vaakst gegeten met vlees(producten) zoals worst of hamburgers. Vis wordt bijvoorbeeld vaker verwerkt in frisse lente- en zomersalades. Hoewel kool wellicht van oudsher een winterproduct is, zijn salades met bijvoorbeeld verse makreel of een stukje zalm prima als maaltijd.
Tot slot
De vele koolsoorten zijn behalve gezond ook nog lekker, want er zijn zoveel koolsoorten dat er voor iedereen altijd wel een koolsoort is die iemand lust. Kool is goed te combineren met andere groenten, vlees of vis en zowel als koud/rauw als warm te eten. Maar eerst en vooral zijn kolen erg gezond, supergroenten dus.