Aardbeien: gezond voor bloeddruk, hart, ogen en cholesterol

Zijn aardbeien gezond? Jazeker, aardbeien hebben verbazingwekkende gezondheidsvoordelen. Aardbeien zijn rijk aan antioxidanten, ze verbeteren de gezondheid van het hart, ze stimuleren een goede hersenfunctie, aardbeien verlagen de bloeddruk en ze hebben gezondheidsvoordelen bij ziekten als artritis en jicht en aardbeien zijn gezond voor je huid en ogen. Het polyfenolische gehalte van aardbeien zorgt ervoor dat ze het immuunsysteem verbeteren, verschillende soorten kankers kunnen voorkomen en tekenen van vroegtijdige veroudering kunnen tegengaan.

• Wat is een aardbei?
• Voedingswaarde van aardbeien
• Gezondheidsvoordelen van aardbeien
• Verbeteren van de hartfunctie
• Geeft je immuniteit een boost
• Gezonde ogen
• Tegen kanker
• Gaat de vorming van rimpels tegen
• Verlaagt het cholesterol
• Gaat ontstekingen tegen
• Goed voor de bloeddruk
• Rijk aan vezels
• Behoud van een gezond gewicht
• Bevorderen van prenatale gezondheid
• Gezwollen ogen behandelen
• Aardbeien kopen en bewaren
• Bijwerkingen en veiligheid
• Normale consumptie
• Zwangerschap en borstvoeding
• Bloedstoornissen

Wat is een aardbei?

Aardbei is een geslacht van bloeiende planten uit de rozenfamilie en is in het bijzonder bekend om zijn eetbare, zoete, rode, hartvormige vruchten, die erg geliefd is vanwege zijn heerlijke smaak en de voedingswaarde. De aardbei heeft een uitgesproken aroma. Botanisch gezien is de aardbei een schijnvrucht, dat wil zeggen een vruchtlichaam dat niet uit het vruchtbeginsel ontstaan is. Er zijn wereldwijd meer dan twintig soorten aardbei en van de geteelde aardbei zijn er maar liefst vele honderden rassen.

Voedingswaarde van aardbeien

Aardbeien zitten bomvol vitaminen en mineralen zoals vitamine C en K, foliumzuur, kalium, mangaan en magnesium. Het zijn caloriearme, vezelrijke vruchten, die rijk zijn aan antioxidanten en polyfenolen (een groep van antioxidanten die je uit voeding haalt). Een kopje aardbeien bevat slechts iets minder dan 50 calorieën, levert 3 gram vezels (als richtlijn geldt voor volwassenen zo'n 30 tot 40 gram voedingsvezels per dag) en 12 gram koolhydraten.

Gezondheidsvoordelen van aardbeien

Aardbeien bieden veel voordelen voor de gezondheid.

Verbeteren van de hartfunctie

Aardbeien hebben een hoog gehalte aan antioxidanten die goed zijn voor de gezondheid van je hart, zoals ellaginezuur en flavonoïden, welke het risico op hart- en vaatziekten verminderen door de vorming van het totale en het LDL (het 'slechte') cholesterol te remmen. De hoge concentraties anthocyaninen (kleurstoffen die in de celvacuole van hogere planten voorkomen) ontspannen de bloedvaten, waardoor de doorbloeding verbetert en cardiovasculaire problemen worden voorkomen. Bovendien zorgen het hoge vezelgehalte, vitamine C en folaat in aardbeien ervoor dat ze het cholesterol in de slagaders en bloedvaten effectief verminderen.

Geeft je immuniteit een boost

Aardbeien zijn een uitstekende bron van vitamine C. Een portie aardbeien bevat 51,5 mg vitamine C (of 64 mg per 100 gram aardbeien) en dat is ongeveer de helft van je dagelijkse behoefte. Verdubbel in het aardbeienseizoen je portie tot één kop aardbeien en je krijgt voldoende vitamine C binnen voor de hele dag. Vitamine C is een bekende immuniteitsbooster, evenals een krachtige, snelwerkende antioxidant.

Gezonde ogen

De antioxiderende eigenschappen in aardbeien kunnen ook helpen om cataract (staar) te voorkomen, die op oudere leeftijd tot blindheid kan leiden. Je ogen hebben vitamine C nodig om hen te beschermen tegen blootstelling aan vrije radicalen door de harde UV-stralen van de zon, die het eiwit in de lens kunnen beschadigen. Vitamine C speelt ook een belangrijke rol bij het versterken van het hoornvlies en het netvlies van het oog.

Tegen kanker

Vitamine C is een van de antioxidanten die kan helpen bij het voorkomen van kanker, omdat een gezond immuunsysteem de beste verdediging is van het lichaam. Een fytochemicum genaamd ellagic acid, een stofje veel voorkomend in bessen en rode vruchten en noten maar ook in aardbeien, is een andere weldoener. Van ellagic acid is aangetoond dat het antikankereigenschappen bezit, zoals het onderdrukken van de groei van kankercellen. Aardbeien bevatten tevens de antioxidanten luteïne en zeaxanthine. Antioxidanten maken korte metten met vrije radicalen en neutraliseren het mogelijk negatieve effect dat ze op je cellen kunnen hebben.

Gaat de vorming van rimpels tegen

De vitamine C in aardbeien is ook van vitaal belang voor de productie van collageen, wat helpt de elasticiteit en veerkracht van de huid te verbeteren. Aangezien je minder collageen aanmaakt naarmate je ouder wordt, kan het eten van voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C resulteren in een gezondere, jonger uitziende huid. Maar vitamine C is niet het enige natuurlijk voorkomende stofje in deze vrucht dat de vorming van rimpels tegengaat. Ellaginezuur is een krachtig antioxiderend middel dat de afbraak van collageen en ontstekingsreacties voorkomt. Dit zijn twee belangrijke factoren in de ontwikkeling van rimpels.

Verlaagt het cholesterol

Ellaginezuur en flavonoïden in aardbeien zijn een antioxidant die op verschillende manieren de gezondheid van het hart ten goede kan komen. Eén manier omvat het tegengaan van het effect van LDL, het slechte cholesterol in het bloed, waardoor plaque zich ophoopt in slagaders. Een tweede manier is dat ze een ontstekingsremmend effect hebben, wat ook goed is voor het hart. Probeer meer van dit cholesterolverlagende voedsel toe te voegen aan je dagelijkse dieet.

Gaat ontstekingen tegen

De antioxidanten en fytochemicaliën die in aardbeien worden aangetroffen, kunnen ook helpen om gewrichtsontsteking te verminderen, wat artritis kan veroorzaken en ook tot hartaandoeningen kan leiden.

Goed voor de bloeddruk

Kalium is nog een gezonde voedingsstof voor het hart en met 134 mg per portie aardbeien worden aardbeien als een 'middelmatige bron' beschouwd van dit mineraal. Kalium kan helpen bij het reguleren van de bloeddruk en kan zelfs helpen om de hoge bloeddruk te verlagen door te fungeren als een buffer tegen de negatieve effecten van natrium.

Rijk aan vezels

Vezels zijn noodzaak voor een gezonde spijsvertering en aardbeien bevatten van nature ongeveer 2 gram per portie. Problemen die kunnen ontstaan ​​door gebrek aan vezels zijn obstipatie (verstopping) en diverticulitis. Diverticulitis zijn ontstoken divertikels ofwel kleine uitstulpingen van de darmwand in de buikholte). Vezels kunnen ook helpen bij de bestrijding van diabetes type 2. Vezel helpt mee om de absorptie van suikers (dat wil zeggen glucose) in het bloed te vertragen.

Behoud van een gezond gewicht

Het handhaven van een gezond gewicht is een van de beste afweermiddelen tegen diabetes type 2 en hartziekten, om nog maar te zwijgen over de voordelen van een gezond gewicht op je algehele welzijn. Aardbeien zijn van nature caloriearm (rond 28 kcal per portie), vetvrij en laag in zowel natrium als suiker. Aardbeien bevatten natuurlijke suikers, hoewel totale suikers vrij laag zijn met 4 gram per portie in het totale koolhydraatgehalte is gelijk aan of zelfs minder dan een halve boterham.

Bevorderen van prenatale gezondheid

Foliumzuur is een B-vitamine die wordt aanbevolen voor vrouwen die zwanger zijn of zwanger proberen te worden, en aardbeien zijn een goede bron met 21 mg per portie. Foliumzuur is noodzakelijk in de vroege stadia van de zwangerschap om te helpen bij de ontwikkeling van het brein, de schedel en het ruggenmerg van de ongeboren baby, en het foliumzuur in aardbeien kan bepaalde geboorteafwijkingen, zoals spina bifida (open ruggetje), helpen voorkomen.

Gezwollen ogen behandelen

Aardbeien kunnen gezwollen ogen helpen verminderen. Snijd een aardbei in plakjes en leg deze op je oogleden en ontspan gedurende tien minuten.

Aardbeien kopen en bewaren

Waar je rekening mee moet houden bij het kopen en bewaren van aardbeien:

• Kies voor (onbespoten) biologische, lokaal geteelde aardbeien. Deze zijn veilig om te eten en hebben een zoete, volle smaak.
• Aardbeien moet rood en geurig zijn.
• Aardbeien zijn zeer bederfelijk en moeten je binnen een paar dagen opeten.
• Aardbeien kunnen ongeveer een week in de koelkast bewaard worden.
• Aardbeien kunnen ook ingevroren worden.
• Je kunt gevriesdroogde aardbeien kopen in de plaatselijke supermarkt en gebruiken in smoothies.

Bijwerkingen en veiligheid

Normale consumptie

Aardbeien zijn waarschijnlijk veilig bij inname via de mond in gewone hoeveelheden. In 2017 werd bekendgemaakt dat uit steekproeven blijkt dat Hollandse aardbeien van alle Nederlandse fruit- en groentesoorten in de supermarkt de meeste gifstoffen bevatten. Kies daarom bij voorkeur voor onbespoten aardbeien.

Zwangerschap en borstvoeding

Aardbeien zijn waarschijnlijk veilig voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven bij gewone hoeveelheden. Grotere medicinale hoeveelheden moeten echter worden vermeden totdat meer bekend is over de eventuele risico's.

Bloedstoornissen

Het gebruik van aardbeien in grotere hoeveelheden kan van invloed zijn op de bloedstolling waardoor dit langer duurt en kan daarmee het risico op blauwe plekken en bloedingen bij sommige mensen met bloedingsaandoeningen verhogen. Ook als je binnenkort een operatie moet ondergaan, is het verstandig de dagen ervoor geen aardbeien te eten.

Lees verder

• Gezonde voeding: Tips en adviezen voor gezond eten en drinken (special)