Bèta-caroteen of provitamine A
Bèta-caroteen is een veelvoorkomende vitamine die nuttig is voor het lichaam. Wat is beta-caroteen precies, waar vind je het en welk nut heeft het?
Bèta-caroteen wordt ook wel pro-vitamine A genoemd en wordt in het lichaam omgezet in vitamine A. Beta-caroteen is een anti-oxidant die het lichaam beschermt tegen vrije radicalen; dit zijn stoffen die schade aanbrengen aan de cellen.
Waar vind je bèta-caroteen?
Beta-caroteen komt voor in volgende groenten- en fruitsoorten:
- Wortelen
- Mango
- Mandarijnen
- Spinazie
- Veldsla
- Andijvie
- Groene selder
- Broccoli
Ook in tuinkruiden kan je bèta-caroteen vinden:
- Peterselie
- Tuinkers
- Kervel
- Bieslook
- Postelein
Het nut van bèta-caroteen
Bèta-caroteen krijgt ook vaak de naam Pro-vitamine A, omdat het in het lichaam omgezet wordt in vitamine A. Het zorgt voor een goede weerstand en is belangrijk voor de huid, botten, tanden en het haar, maar ook voor de groei. Ook voor het gezichtsvermogen zijn beta-caroteen en vitamine A van belang.
Er bestaat geen dagelijkse aanbevolen hoeveelheid op te nemen bèta-caroteen. Een overdosis aan beta-caroteen is onmogelijk. Het lichaam zet niet meer beta-caroteen om in vitamine A dan het lichaam nodig heeft: een hypervitaminose A kan dus niet voorkomen. Als het lichaam voldoende vitamine A heeft, zal de omzetting van beta-caroteen vertraagd worden. Een teveel aan beta-caroteen kan wel tot oranje-gele verkleuring van de huid leiden, maar dit is op zich niet schadelijk.
Van een tekort aan beta-caroteen zijn geen effecten bekend. Wel weet men dat een tekort aan Vitamine A schadelijk kan zijn en nachtblindheid kan veroorzaken.
Van beta-caroteen naar vitamine A
De aanbevolen hoeveelheid vitamine A ligt op 600 à 700 µg per dag. Dit is een makkelijk haalbare hoeveelheid mits een gezonde en evenwichtige voeding. Om 100 µg aan vitamine A te produceren via beta-caroteen, moet ongeveer 600 µg beta-caroteen opgenomen worden, 6 keer zoveel dus.
Beta-caroteen voor zonnekloppers
Beta-caroteen kan helpen bij het bruiningsproces van de huid. Zonnekloppers nemen dan ook vaak capsules in met beta-caroteen om sneller bruin te worden. Dit is geen UV-werend product en kan dus geen zonnecrème vervangen, maar het ondersteunt de huid. Inname van deze capsules wordt aangeraden vanaf 2 weken voor de zonnevakantie tot het einde ervan. Gebruik wordt afgeraden voor zwangere vrouwen en rokers.