Hartslag bij kinderen

Waarom klopt het hart van een kind zo veel sneller als dat van een volwassene? Hoe meet je bij een kind de gemiddelde hartslag? Wanneer moet je aan de bel trekken als je het idee hebt dat de hartslag van je kind afwijkt?

Hoe ontstaat een hartslag?

Tijdens de vijfde week van de zwangerschap begint het hart te kloppen. Het pompen van het hart wordt veroorzaakt door het samentrekken en ontspannen van de hartspier. Voor het hartritme zijn het autonome zenuwstelsel en de sinusknoop en AV-knoop de belangrijkste elementen. Wij hebben zelf geen invloed op het autonome zenuwstelsel. Het regelt onder andere de bloeddruk, ademhaling en de hartslag. De sinusknoop bevindt zich boven in de rechterboezem. Hier begint de prikkel die het hart aanzet tot pompen. In het midden van het hart, op de grens tussen boezem en kamer, ligt de AV-knoop. De functie van de AV-knoop is dat het de prikkel die de sinusknoop afgeeft afremt. Hierdoor trekken de kamers net iets later samen dan de boezems.

Hartslag bij kinderen

De gemiddelde hartslag van een volwassene in rust is ruwweg tussen de 60 en 80 slagen per minuut is. Bij kinderen is dat als volgt:

• Neonaat tussen de 120 en 140 slagen per minuut
• Zuigeling tussen de 100 en 140 slagen per minuut
• Peuter tussen de 100 en 110 slagen per minuut
• Kleuter tussen de 80 en 100 slagen per minuut
• Schoolkind tussen de 80 en 90 slagen per minuut
• Adolescent tussen de 60 en 80 slagen per minuut

Waarom hebben kinderen een hogere hartslag?

Zoals in de bovenstaande lijst is te zien is het hartslag van kinderen hoger in vergelijking met een volwassene. Hoe komt dat? Kinderen hebben een kleiner hart hierdoor wordt er per slag minder bloed rondgepompt. Ook moet het hart van een kind verhoudingsgewijs meer bloed rondpompen. Deze twee factoren zorgen er dus voor dat de hartslag bij een kind hoger ligt.

Hoe meet je de hartslag bij een kind?

De hartslag van een kind kan je, net als bij een volwassene, het beste bepalen door één minuut lang je vinger op de slagader van de keel of de pols te leggen en te tellen hoe vaak het hart slaat. Omdat men altijd praat over de gemiddelde hartslag in rust is het belangrijk om dit te doen als je kind bijvoorbeeld in bed ligt. Het beste is om de meting een aantal dagen achter elkaar te doen. Doe dit op ongeveer hetzelfde tijdstip. Zo is de gemiddelde hartslag goed te bepalen.

Een onregelmatige hartslag

Veel kinderen hebben wel eens een afwijkende hartslag. Als kinderen af en toe een onregelmatige hartslag hebben veroorzaakt dat zelden klachten en gaat meestal gewoon weer over. Behandeling is dan niet nodig. Komt de onregelmatige hartslag relatief vaak voor dan is het verstandig om de huisarts te vragen om een verwijzing naar de kinderarts of kindercardioloog. Kleine kinderen hebben overigens allemaal een onregelmatige hartslag. In rust (slaap) wordt de hartslag sneller bij de inademing en trager bij de uitademing. Dat is een heel gezond teken en heeft niets met ritmestoornissen te maken.