Kind zonder vader

Een gezin moet een moeder en vader hebben, dat is een basis die lang stand gehouden heeft en voor menigeen nog steeds relevant is. Toch zijn er veel meer samenlevingsvormen geschikt om een kind in op te laten groeien. Zijn het niet de stellen waar twee mensen van hetzelfde geslacht kinderen opvoeren, dan zijn er ook nog de woongroepen en de mannen of vrouwen die alleen een kind grootbrengen.

Liefde

Een basis voor iedere opvoeding is liefde, een kind moet een liefdevolle en beschermde plek hebben van waaruit hij of zij het leven kan leren, fouten mag en kan maken en terug kan keren naar het nest alwaar het de bedoeling is dat hij of zij er iets me doet, leren dus. Daar horen opvoeders bij die een kind daarin begeleiden, normen en waarden bij brengen en een rolmodel kunnen vormen. Over dit aspect zijn de professionals het eens.

Rolmodel

De meeste aspecten kunnen zowel door vrouwen als mannen opgepakt worden, maar de meningen zijn verdeeld als het om het rolmodel gaat. Want een kind, meisje of jongen, zonder vader mist een deel van vadersrol als rolmodel. Niet zozeer om klakkeloos te volgen, alswel onbewust te bekijken hoe de man in het leven staat, hoe hij zaken oppakt, waar vaders “taken” liggen ten opzichten van moeders taken etc.

Waar professionals elkaar soms op tegenspreken is het al of niet hebben van het rolmodel in de directe omgeving. Een vrouw die een kind alleen opvoed, maar bijvoorbeeld wel mannelijke vrienden heeft, kan als toereikend gezien worden door een kind. Dit wordt bestreden door andere professionals, omdat een kind hier slechts flarden van mee zou krijgen en niet alle aspecten van de man.

Alleen opvoeden

Noodgedwongen

Dan zijn er nog de “gevallen” waar een moeder noodgedwongen alleen een kind opvoed, denk maar aan de scheidingen waar vader niet meer van zich laat horen of een vader die overleden is. De vraag is dan, in hoeverre groeit dit kind met een minder reëel beeld van mannen en vrouwen in de wereld op?

Vrije keuze

Naast de vrouw die er niet voor gekozen heeft, is er ook nog de vrouw die er bewust voor gekozen heeft. Maar ook daar is weer een onderverdeling te maken, want er is de vrouw die bij voorkeur wel met een man een kind krijgt, maar niet de juiste partner tegenkomt versus de vrouw die er bewust voor kiest om een kind alleen op te voeden. Waarbij de redenen uiteenlopend kunnen zijn, maar zelden van invloed op het kind.

Hier kan tevens de vraag spelen dat als de vader niet bekend is, een kind dit de vrouw later kwalijk kan nemen. Het kind weet toch een deel van zijn/haar achtergrond niet.

Hoe staan de kinderen daarin?

Al jaren worden er onderzoeken gedaan waar behalve de professionals ook de kinderen aan het woord gelaten worden (leeftijd van 10 tot 17 jaar). De kinderen zijn naar buiten toe anoniem gelaten. De meningen van de professionals zijn niet unaniem, maar men gaat er in algemene zin niet vanuit dat het slecht is voor het kind. Er zijn wel wat professionals die aangeven dat het probleemgedrag bij jongetjes een rol speelt, als er geen vader in de buurt is. Dit aspect is echter nog niet wetenschappelijk onderbouwd.

Het kind aan het woord!

• Wat opvalt bij alle kinderen is dat ze unaniem zeer liefdevol naar hun moeder zijn en er geen scheve gezichten over de eenouder opvoeding zijn. In dat geval kun je zeggen dat de basis goed gelegd is.
• Hoewel kinderen aangeven dat ze het voor de toekomst niet weten, hebben de meeste nu geen hoge nood hun vader te leren kennen. Ze weten niet beter en slechts een enkeling gebruikt het woord “jammer”.
• Er zijn enkele kinderen die wel een bekende vader hebben, maar zonder rol in de opvoeding, die het wel mee zouden willen maken. Ze geven echter niet aan of dit vanuit het gevoel is dat er iets ontbreekt of gewoon uit nieuwsgierigheid.
• De groep is verdeeld als het gaat over hoe anders of hoe niet anders het gaat bij vrienden/vriendinnen in een traditioneel gezin. Sommige zien nauwelijks verschil en andere zien een duidelijke andere benadering van de moeder versus de vader in dat gezin. Anders wordt overigens uitgelegd als anders en niet als ontbrekend.
• Enkele kinderen geven aan de gezinssituatie echt uit te moeten leggen aan volwassenen (bijv. ouders van vrienden), maar dat dit bij de kinderen onderling een stuk gemakkelijker gaat. Waarbij sommige jongeren het ook nog eens heel vervelend vinden dat het uit moeten leggen.

Tot slot

Zekerheden over de opvoeding wordt nooit gegeven en dus ook niet als het gaat om eenoudergezinnen. Als het een bewuste keuze is, is de kans groter dat het goed gaat. Waar het met kinderen eerder fout gaat is als het om gescheiden ouders gaat die geen goede afspraken hebben gemaakt of deze niet naleven.