Ondergewicht bij kinderen
Tegenwoordig hebben veel mensen last van overgewicht. Maar ook ondergewicht komt voor. Bij kinderen kan dit ook voorkomen, zij kunnen hier last van krijgen. Ze kunnen bijvoorbeeld sneller moe of vaak ziek zijn. Ook kan de lengtegroei achterblijven wanneer je niet genoeg voedingstoffen binnenkrijgt. Maar wat kun je doen om ondergewicht te voorkomen?
Wanneer heb je ondergewicht?
Ondergewicht wordt vastgesteld op basis van BMI (Body Mass Index). Het BMI wordt berekend met de lengte en het lichaamsgewicht. Mensen met een hoog BMI zijn dus relatief zwaarder dan mensen met een lager BMI. Bij mensen ouder dan 18 jaar geldt dat ondergewicht kan worden vastgesteld bij een BMI lager dan 18,5. Bij kinderen liggen deze waarden lager dan bij volwassenen. Voor een kind van 13 ligt de afkapwaarde van ondergewicht op een BMI van ongeveer 16. Bij een BMI onder de 16 kun je dan ondergewicht vaststellen. Op 7 jarige leeftijd ligt de waarde rond de 14. De waarden variëren ook nog per geslacht. Controleer de
precieze waarden.
Wat zijn de oorzaken en gevolgen van ondergewicht?
Ondergewicht bij kinderen kan verschillende oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld komen doordat het kind hard groeit of te weinig eet. Ook eetproblemen (die kunnen ontstaan ten gevolge van stress) en ziektes kunnen de reden zijn van ondergewicht. Sommige kinderen zijn altijd aan de kleine kant geweest. Als de groeicurve van zo’n kind, die op het consultatiebureau en bij de schoolarts wordt bijgehouden, wordt bekeken zal blijken dat zij altijd wat kleiner en dunner zijn dan leeftijdsgenoten. Vaak zijn er in de familie dan meerdere personen die een laag BMI hebben. Als het kind geen last heeft van het ondergewicht, normaal actief is en het ondergewicht niet ernstig is dan kan het niet heel veel kwaad. Andere kinderen zijn altijd gemiddeld geweest qua gewicht en lengte en buigen dan ineens af op de lijn. Vooral bij deze groep is het zaak het gewicht goed in de gaten te houden. Heeft het kind naast het ondergewicht ook andere klachten of gedraagt het zich de laatste tijd anders, probeer dan in gesprek te gaan en zo nodig hulp in te schakelen. Omdat er bij ondergewicht te weinig energie wordt opgenomen (het lichaamsgewicht daalt ) komen er ook te weinig voedingsstoffen binnen waardoor het kind sneller moe en ziek kan worden. Ook is het kwetsbaarder en kan het daardoor mogelijk sneller boten breken. Bij ernstig ondergewicht kunnen de klachten ernstiger worden, zo kunnen deze personen last krijgen van botontkalking, het uitblijven van de menstruatie of verminderde schildklierwerking.
Wat moet mijn kind per dag binnenkrijgen?
Wat een kind moet eten en drinken hangt af van de leeftijd, maar ook van de mate van activiteit. Een fysiek actief kind verbruikt meer energie dan een kind dat veel stilzit. Onderstaand schema is gebaseerd op een gemiddeld kind dat
per dag een uur beweegt.
| 1-3 jaar | 4-8 jaar | 9-13 jaar | vanaf 14 jaar |
Groente | 50-100 gram (1-2 opscheplepels) | 150 gram (3 opscheplepels) | 150-200 gram (3-4 opscheplepels) | 200 gram (4 opscheplepels) |
Fruit | 1,5 stuk | 1,5 stuk | 2 stuks | 2 stuks |
Aardappel/ rijst/ pasta/ peulvruchten | 50-100 gram (1-2 opscheplepels) | 100-150 gram (2-3 opscheplepels) | 150-200 gram (3-4 opscheplepels) | 225 gram (4-5 opscheplepels) |
Brood | 2-3 sneetjes | 3-4 sneetjes | 4-5 sneetjes | 6 sneetjes (voor jongens 7) |
Kaas | 10 gram (halve plak) | 10 gram (halve plak) | 20 gram (1 plak) | 20 gram (1 plak) |
Melk(producten) | 300 ml | 400 ml | 600 ml | 600 ml |
Vlees/ vis/ vleesvervanger | 50-60 gram | 60-80 gram | 80-100 gram | 100-125 gram |
Bak- braad product, olie | 15 gram (1 eetlepel) | 15 gram (1 eetlepel) | 15 gram (1 eetlepel) | 15 gram (1 eetlepel) |
Margarine | 10-15 gram (5 gram /sneetje) | 20 gram (5 gram /sneetje) | 20-25 gram (5 gram /sneetje) | 30 gram (5 gram /sneetje) |
Dranken | 750 ml | 1000 ml | 1000-1500 ml | 1000-1500 ml |
Wat kun je doen om ondergewicht te voorkomen?
Als kinderen last krijgen van het ondergewicht dan is het zaak hier wat aan te doen. Probeer allereerst te zorgen dat kinderen met ondergewicht alle belangrijke voedingstoffen binnenkrijgen. Deze zitten in basisvoedingsmiddelen als groente, fruit en brood. Snoep en frisdrank kunnen de eetlust bederven. Zorg ervoor dat het kind regelmatig eet. Probeer daarom drie hoofdmaaltijden te geven, en kies voor gezonde tussendoortjes die liefst ook voedingstoffen leveren (zoals noten en fruit). Ook kun je halfvolle of magere melk(producten) vervangen door volle, zoals bijvoorbeeld volle melk/yoghurt/kwark en kaas. Smeer margarine of boter of brood, hierin zitten de belangrijke vitamines A,D en E. Probeer zoveel mogelijk te variëren (in soort, bereidingswijze en receptuur), zo blijft eten leuk. Dwing kinderen niet om iets te eten, dit kan namelijk averechts werken. Als uw kind last heeft van zijn of haar ondergewicht dan is het aan te raden uw huisarts te raadplegen. Een diëtist(e) kan u ook helpen, deze kan de voeding berekenen en vergelijken met de individuele behoefte van het kind, op basis hiervan kan een persoonlijk advies worden opgesteld.