Je baby dragen: heel normaal!

Waar het in andere culturen heel normaal is om je baby bij je te dragen, is dit in Nederland nog een vrij onbekend fenomeen. De kinderwagen is dé manier om je baby te vervoeren en een draagdoek of draagzak wordt gezien als iets overbodigs en vooral iets ingewikkelds. Maar is dit wel terecht?

Dragen is normaal

We leven in een cultuur waarin het dragen van je baby onbekend is. De algemene regel lijkt te zijn dat baby's in kinderwagens, boxen en bedjes horen. Wanneer je ervoor kiest om je baby bij je te dragen in een draagdoek, zowel binnenshuis als buiten, staan de (ervarings)deskundigen in de rij om je te vertellen dat je dat niet moet doen. Je verwent je baby, je baby zal altijd aan je blijven plakken en nooit zelfstandig leren spelen en slapen. Maar is dit waar? Er zijn culturen, denk bijvoorbeeld aan Azië en Zuid-Amerika, waar baby's allemaal gedragen worden. Door de slechte wegen en een gebrek aan geld voor een kinderwagen en ledikantje hebben ouders vaak geen andere keuze. Maar dat is niet de enige reden. Als je kijkt naar de geschiedenis van de mens kom je erachter dat het dragen van je baby niet alleen een handige oplossing kan zijn, maar zelfs heel normaal is.

Drager

De mens is van nature een drager. De jongen van een mens worden volledig afhankelijk van hun verzorgers geboren. Ze zijn nog lange tijd niet in staat om voor zichzelf te zorgen. Het duurt gemiddeld anderhalf jaar voor een kind zelf goed kan lopen en daarna nog jaren voor hij ook zelfstandig de wereld om hem heen kan gaan ontdekken. Tot die tijd is een kind afhankelijk van zijn ouders en/of directe verzorgers. Om een kind veiligheid te bieden, zijn er ledikantjes en kinderwagens uitgevonden. In een ledikantje kan een baby of peuter veilig slapen, zonder risico om eruit te vallen. In een kinderwagen kan de baby veilig vervoerd worden.

Ledikantjes en kinderwagens bestaan echter nog niet zo lang. Pas sinds de vorige eeuw zijn ze echt algemeen in gebruik. In de 150.000 jaar dat de mens daarvoor al bestond, werden alle baby's gedragen. Baby's zijn geboren om gedragen te worden. Hun instinct en lichamelijke ontwikkeling zijn daarop afgesteld. Rechtop is voor een baby de meest natuurlijke houding. Het dragen van je baby, buik tegen buik, in een positie waarbij de baby rechtop zit, helpt krampjes en reflux voorkomen. In de draaghouding wordt de ontwikkeling van de heupen optimaal ondersteund. Het dragen van je baby geeft ook de rug van de baby de mogelijkheid om in een natuurlijke bolling te staan. Dit in tegenstelling tot de rug van een baby die plat op zijn rug in bed of in een kinderwagen ligt. Dit wil niet zeggen dat bij baby's die niet gedragen zijn de rug en heupen onderontwikkeld zijn, dat zeker niet. Maar je baby rechtop dragen in de juiste houding kan de ontwikkeling van de rug en heupen wel een handje de goede kant op helpen! Zeker kinderen met heupdysplasie hebben veel baat bij gedragen worden in een ergonomische houding.

Emotionele ontwikkeling

Daarnaast komt dragen ten goede aan de emotionele ontwikkeling van een baby. Een baby is kwetsbaar. De eerste maanden kan hij nog helemaal niets. Maar zelfs wanneer hij wel heeft leren kruipen en lopen duurt het nog lang voordat hij in staat is zichzelf te beschermen tegen mogelijk gevaar. Een baby weet dat instinctief. Alleen zijn betekende vroeger dat hij een prooi was voor roofdieren én niet kon overleven. Want wie beschermt hem en geeft hem melk als zijn moeder niet in de buurt is? Een baby wordt geboren met het instinct dat hij, om zichzelf van gevaar te beschermen en gezond op te groeien, zo dicht mogelijk bij zijn moeder moet zijn. Dicht tegen zijn moeder aan ruikt hij haar geur en hoort hij de vertrouwde geluiden die hij ook in de baarmoeder hoorde, en voelt hij zich veilig. Hier kan hem niets gebeuren. Hier is geen enkel gevaar. Hier is ook de verzorging en het voedsel waar hij zo van afhankelijk is. De baby wordt rustig en voelt zich geborgen. Inmiddels is een baby in onze maatschappij ook veilig in een bedje, maar een instinct dat al 150.000 jaar in de mens zit, is niet ineens in 100 jaar tijd verdwenen.

Het is dus niet vreemd wanneer een baby niet graag in zijn eigen bedje slaapt of niet graag in de box of kinderwagen ligt, en daar gaat huilen. De kans is groot dat hij huilt omdat hij zich onveilig voelt. Wat doe je dan? Laat je je baby liggen, om hem zo te laten merken dat er niets kan gebeuren? Of kun je hem ook op een andere manier leren dat hij in een veilige wereld leeft?

Jean Liedloff

Kijk eens naar stammen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Deze stammen leven nog steeds heel dicht bij de natuur. Zij zijn nooit verwesterd, en door te kijken naar die stammen kunnen wij zien hoe de mens was voordat wij onszelf begonnen te civiliseren en hoe de mens dus oorspronkelijk is gemaakt. De Amerikaanse schrijfster Jean Liedloff (November 26, 1926 – March 15, 2011) heeft hier onderzoek naar gedaan. Jarenlang heeft zij bij een indianenstam gewoond om te observeren hoe zij met hun kinderen omgingen. Zij ontdekte dat al hun kinderen uitgroeien tot volkomen rustige, tevreden en zelfbewuste volwassenen. De baby’s worden vanaf hun geboorte gedragen. De eerste tijd door hun moeder, later ook door anderen. ’s Nachts slapen ze naast hun moeder. De baby’s huilen nauwelijks. Huilen is voor hen niet nodig omdat ze zich altijd veilig voelen. Daarnaast maken ze meteen volop deel uit van de gemeenschap, omdat ze altijd overal bij zijn. Dit heeft als gevolg dat de kinderen al heel vroeg een goed vertrouwen hebben in hun omgeving en prima op zichzelf kunnen passen. De kinderen zijn dus op hele jonge leeftijd al heel zelfstandig. Jean Liedloff beschreef deze manier van omgang met baby's in een boek en noemde het "Het Continuum Concept". Wie opvoedt volgens dit concept, gaat terug naar de basis van de mensheid en voedt haar kinderen op op een manier die volledig natuurlijk is.

Dragen in onze samenleving

Het dragen van je baby wordt steeds moderner. Er zijn enkele tientallen merken die draagdoeken en draagzakken ontwerpen, en deze worden steeds modieuzer. Er zijn kleurtjes, streepjes en patroontjes, doeken in alle soorten en maten en van allerlei verschillende materialen. Naast dat het dragen van je baby goed is voor de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van je baby, is het ook nog eens handig. Als je baby blijft huilen en niet te troosten is, heb je door een draagdoek te gebruiken je baby dicht bij je terwijl je zelf gewoon je handen vrij hebt om te stofzuigen, afwassen, met je andere kinderen bezig te zijn en zelfs naar de wc te gaan. Het is handig als je over een drukke markt moet lopen, of met een drukke bus moet reizen, of met de trein. Mooie wandelingen door een drassig bos zijn niet te doen met een kinderwagen. Een draagdoek is dan echt een uitkomst. En hoe vervelend is het als jij met de kinderwagen bij een lift staat die niet werkt? De aanschaf van een dure duowagen is ook niet nodig wanneer je twee kinderen kort na elkaar krijgt. De oudste kan in de buggy, terwijl de jongste gedragen wordt.

De aanschaf van een draagdoek of draagzak

Voordat je een draagdoek of draagzak aanschaft, is het handig om te weten waar je op moet letten. Belangrijk is de zogenaamde ergonomische houding van de baby. Rechtop, benen gespreid en ondersteund tot in de knieholtes, knietjes hoger dan de billen (de M-houding) en een bolle rug. Draagzakken waarbij de benen van de baby bungelen en waarbij het rugpand hard is, kun je beter niet gebruiken. Het dragen van je baby met zijn gezicht vooruit wordt ook afgeraden. Op deze manier wordt de rug in een onnatuurlijke holle houding gedwongen. Daarnaast kan een baby op deze manier overprikkeld raken, omdat hij te veel ziet en zich er niet voor kan afsluiten. Draagzakken waarin je je baby liggend kan dragen worden ook afgeraden, omdat in deze houding de luchtpijp van de baby afgekneld kan raken waardoor de baby kan stikken. Het knopen van een draagdoek is helemaal niet zo moeilijk. Er zijn filmpjes te vinden waarin heel duidelijk wordt uitgelegd hoe je een draagdoek knoopt. Een draagdoek hoeft ook niet duur te zijn. Een voordeel is ook nog dat draagdoeken waardevast zijn, en je ze na jaren dragen voor vrijwel dezelfde prijs kunt verkopen als waarvoor je hem zelf hebt gekocht.

Een goed geknoopte draagdoek of een goede ergonomische draagzak heeft ook nog eens als voordeel dat je je baby er ongelimiteerd in kunt dragen, dit in tegenstelling tot niet-ergonomische dragers. De baby wordt optimaal ondersteund en zit in de meest gezonde houding, en voor de ouders wordt het dragen wanneer dit op de juiste manier wordt gedaan ook niet zwaar of pijnlijk. Ook met een zwakke rug kun je je baby dus dragen! Wanneer een baby te groot of te zwaar wordt voor op de buik, kan hij ook op de rug gedragen worden. Met de meeste draagdoeken en draagzakken kun je je kind tot ver in de peuterleeftijd dragen.