mijn kijk op

Kleinkind speelt ouders vaak listig tegen opa en oma uit

Het is een overbekend probleem dat wanneer oma en opa op de kleintjes passen, het dikwijls de hele dag goed is gegaan, tot het moment dat vader en/of moeder de kinderen komt ophalen. De kleintjes worden gelijk lastig, druk, schreeuwerig en vervelend zodra ze de eigen vader en moeder zien. Ze gaan extra aandacht trekken van de ouders, die dat dan ook vaak geven uit een soort schuldgevoel. Hoe kunnen ouders en grootouders dat moment van overdracht wat aangenamer maken.

Geschiedenis

Tot in de jaren 70 van de vorige eeuw was het dikwijls nog een unicum als de grootouders op de kleinkinderen moesten passen. Vader was immers de kostwinner en de meeste moeders werkten vaak in het geheel niet buitenshuis, of maakten veel minder uren dan tegenwoordig. Oppassen op de kleintjes door grootouders was daardoor eerder een zeldzaamheid dan regel. Het bovengeschetste probleem bestond dus nauwelijks.

Arbeidsparticipatie getrouwde vrouw

Dat de echtgenote destijds minder aan het arbeidsproces deelnam had vooral met het zogenoemde "samenvoegingstelsel" te maken, wat inhield dat het inkomen van de vrouw fiscaal werd opgeteld bij het inkomen van de man, waardoor het gehele loon dat de vrouw verdiende in de hoogste belastingschijf van de man viel. Afhankelijk van het inkomen van de man werd per saldo niet zelden zo’n 52% geheven over het totale loon dat de echtgenote verdiende. Niet echt een stimulans voor een getrouwde vrouw om veel uren bij een werkgever te maken. Na 1973 is langzaam maar zeker de individuele belastingheffing ingevoerd, waardoor het voor de echtgenote wel aantrekkelijk werd ook een betaalde baan te aanvaarden.

Financiële noodzaak

Vandaag de dag is de situatie totaal anders en is het financieel meestal noodzakelijk dat beide partners werken, teneinde de vaste lasten en de andere kosten van levensonderhoud mogelijk te maken. Mede i.v.m. de hoge kosten van de professionele kinderopvang heeft dat er in geresulteerd dat opa’s en oma’s op grote schaal, vaak structureel maar ook regelmatig incidenteel, op de kleinkinderen passen.

Opvoeden moet consequent

Natuurlijk is het onmogelijk dat ouders en grootouders exact de zelfde opvoedingsregels hanteren. Waar het om gaat is dat er in grote lijnen wel afspraken tussen ouders en grootouders zijn over het te voeren opvoedingsbeleid, want kinderen zijn nu eenmaal slim genoeg om gunsten te vragen aan de partij waar ze de meeste kansen ruiken. Gelukkig maar dat die intelligentie en die intuïtie reeds bij het jonge nageslacht aanwezig is, omdat ze dergelijke eigenschappen als volwassene ook goed kunnen gebruiken.

Heibel bij ophalen oppaskind(eren)

Menige opvoeder tobt ermee dat de oppaskinderen die gedurende de hele oppas dag voor rede vatbaar waren, in negatieve zin veranderen zodra vader en/of moeder, c.q. vaste verzorger de kleine (kleintjes) komt ophalen. Wat zou de reden kunnen zijn van dit plotseling omslaande gedrag van het kind.

Om te beginnen zou het probleem niet bestaan als de grootouders de reeds aangeklede kinderen, zodra de deurbel gaat, gelijk aan de ouders zouden meegeven. In de praktijk is dat natuurlijk niet haalbaar, en ook niet wenselijk omdat grootouders hun eigen volwassen kinderen ook even willen spreken en wellicht koffie of iets andere willen aanbieden.

Oorzaak van het probleem

Het probleem ligt derhalve in het feit dat het kleinkind plotseling meerdere opvoeders om zich heen heeft, waarbij geen duidelijke afspraken zijn wie op dat moment de opvoedkundige leiding heeft. Er is dus van ouders en grootouders inconsequent opvoedkundig gedrag richting kind. Versterkt door de vermoeidheid van de dag zal het kind intuïtief van die onduidelijkheid misbruik gaan maken, omdat het instinctief weet dat de teugels gevierd worden in een situatie waarbij de grootouders niet strenger willen zijn dan de ouders. En andersom geldt die misplaatste opvoedkundige zwakheid ook van ouder richting grootouders.

Nog simpeler gezegd: grootouders en ouders durven of willen het kind in elkaars bijzijn niet meer voldoende te corrigeren en aan te pakken als het irritant gedrag vertoont. Het kind snapt dit, want het gebeurt immers elke keer zo, en zoontje of dochtertje zal daarvan misbruik maken en zich dus vervelend gaan gedragen.

De oplossing

Indien u de bovenstaande situatie herkent en vooral erkent, weet u automatisch hoe u dit probleem kunt aanpakken in het belang van een ieder.