Oppositioneel gedrag bij kinderen (ODD)

Kinderen met ODD, ze worden vaak explosieve kinderen genoemd. Ze zijn snel boos en laten veelvuldig opstandig gedrag zien. Het oppostionele gedrag van deze kinderen kunnen ouders en leerkrachten tot wanhoop drijven, omdat ze slecht luisteren en vaak de regels overtreden. Hieronder lees je meer over oppositioneel gedrag bij kinderen.

Vaker dan normaal opstandig

Elk kind is wel eens opstandig, boos of tegendraads. Niet luisteren, boos zijn, het zijn allemaal normale dingen die kinderen helpen om grenzen te zoeken en emoties te reguleren. Bij kinderen met ODD neemt de vijandige, negatieve en opstandige houding echter drastische vormen aan. Kinderen met ODD zijn continue opstandig, negatief en tegendraads. Het oppositionele gedrag zorgt er voor dat het algehele functioneren van een kind belemmert wordt. Ook kan het oppostionele gedrag dermate ernstig zijn dat het gevolgen heeft voor bijvoorbeeld andere kinderen in de klas of broertjes en zusjes.

Heeft mijn kind ODD?

Om er achter te komen of je kind ODD heeft zul je moeten aankloppen bij een psycholoog. Een psycholoog kan beoordelen of het oppositionele gedrag dat een kind laat zien dermate ernstig is dat het als afwijkend kan worden bestempeld. De psycholoog zal dit waarschijnlijk doen door het kind te observeren. Daarnaast zal de psycholoog veel vragen stellen over het gedrag van het kind aan de ouders en in sommige gevallen aan de leerkrachten of andere belangrijke personen in het leven van het kind. Ook zullen er waarschijnlijk vragenlijsten ingevuld moeten worden door ouders en leerkrachten en als de leeftijd het toe laat ook door het kind zelf.

Kinderen met ODD laten in ieder geval deze gedragskenmerken zien:

• Vaak driftig
• Woedeaanvallen
• Slecht luisteren en moeite hebben met regels en deze ook veelvuldig overtreden
• Snel geirriteerd zijn
• De schuld van ongepast gedrag bij anderen zoeken, niet bij zichzelf
• Veel boos en haatdragend, ogen die vuur spuwen

Opstandig gedrag als normaal gedrag

Niet ieder kind dat vaak opstandig is heeft een stoornis. Soms hebben kinderen hele goede redenen om opstandig te zijn. Bijvoorbeeld bij een scheiding van de ouders worden kinderen vaak opstandig. Het opstandige gedrag is in dit soort gevallen niet afwijkend, maar kan gezien worden als een normale reactie op een abnormale gebeurtenis. Daarnaast hoort opstandig gedrag ook bij bepaalde ontwikkelingsfases die kinderen doorlopen.

Diagnose op basis van gedragskenmerken

Zoals voor alle psychische stoornissen geldt, wordt ook de diagnose ODD gesteld op basis van gedragsmatige kenmerken. De diagnose is dus alleen gebaseerd op wat ouders, psychologen en leerkrachten aan gedrag zien bij een kind. De diagnose biedt in feite geen verklaring voor de oorzaak van het gedrag. Het is slechts een opsomming van een aantal gedragingen die een kind laat zien. Als je kind de diagnose ODD krijgt, weet je nog steeds niet waarom een kind oppositioneel gedrag laat zien. De oorzaak van dat oppositionele gedrag kan van alles zijn, denk aan overbelaste ouders, karakter van een kind, voorbeeld van anderen, opgroeien in een onveilige buurt, veel geweld op de computer of televisie zien, cultuur enz.