Zondagmiddagarmpje

Ooit gehoord van een zondagmiddagarmpje of een zondagsarm? Het is een verschijnsel dat vaak voor komt bij peuters wanneer er aan hun armpje wordt getrokken. Het kind kan schreeuwen van de pijn. Er is meestal sprake van een botje dat uit de kom is geschoten. Zodra het botje weer in de kom zit verdwijnt de pijn en is het armpje weer beweegbaar. Een zondagmiddagarmpje komt nog geregeld voor bij kleine kinderen.

Waarom heet het "zondagmiddagarmpje"?

Vroeger kwam een zondagsarm of zondagmiddagarmpje vaak voor op een zondag. Op zondag had namelijk iedereen vrij en op deze dag kregen de kinderen meer aandacht. Tijdens een wandeling, wat dus meestal op zondag plaatsvond, werden de kleine kinderen vaak aan de hand vast gehouden en zodra het viel werden ze overeind getrokken via hun arm. Het kwam vaak voor dat tijdens dit trekken het armpje of elleboog uit de kom werd getrokken. Op zondag hadden de doktoren dan vaak een kind op hun praktijk met zo'n armpje. Hier komt dus de naamgeving vandaan. Vroeger heette het zondagsarm, maar tegenwoordig wordt hiervoor de term "zondagmiddagarmpje" vaker gebruikt.

Wat is een zondagmiddagarmpje?

Kleine kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar hebben nog geen volledige stevigheid aan gewrichten. Juist de ophangbanden van de elleboog kunnen in de kinderjaren nog niet stevig genoeg zijn. Hierdoor kan het botje sneller uit de kom schieten.

Bij dit verschijnsel schiet de kop van het spaakbeen uit het elleboogsgewricht. Vaak wordt simpel gezegd "De elleboog is uit de kom"

Hoe onstaat het?

Zoals boven al beschreven is, hebben kleine kinderen nog geen stevige spieren rondom het elleboogsgewricht. Wanneer je trekt aan de arm van het kind, kan het armpje makkelijk uit de kom schieten. Kinderen lopen graag aan de hand. Als het kind valt of even bukt, dan wordt het al gauw onbewust omhoog getrokken aan de arm. Bij dit omhoog trekken is de kans groot dat de elleboog uit zijn kom schiet. Ook als het kind ergens aan hangt met zijn armpje, bijv. een aan een klimrek.

Hoe merk je het?

Je kan aan het kind vaak al zien dat er iets aan de hand is met zijn armpje. Het kind kan ineens uitschreeuwen van de pijn. Of soms hoor je alleen een luide "Au!". Het armpje hangt erbij alsof het niet bij het lichaam hoort en wordt niet gebruikt door het kind. Zodra je het armpje aanraakt, doet het nog meer pijn. Je ziet dan al dat er iets mis is. Sommige kinderen huilen de hele tijd door en sommigen worden snachts ineens wakker van de pijn. Verstandig om meteen naar een arts te gaan. Huisarts of eerste hulp.

Wat is de behandeling?

Bij een zondagmiddagarmpje is het van belang niet zelf aan de arm te sleutelen. Je kunt dit beter overlaten aan een deskundige, dus een arts. Soms wordt vooraf een röntgenfoto gemaakt om vast te stellen of het een zondagmiddagarmpje is. (Sommige artsen zien het meteen en vinden een foto niet nodig) Door middel van doelgericht draaien,duwen en trekken aan de onderarm, zet de dokter het bot weer op zijn plaats. Dit duwen en trekken is pijnlijk , maar zodra je een zachte "klik" hoort, zit het bot weer in de kom. De pijn verdwijnt onmiddellijk en de beweging van de arm is weer soepel zonder pijn. Met deze behandeling is het zondagmiddagarmpje dus weer genezen.

Hoe voorkom je het?

Sommige kinderen zijn extra gevoelig voor een zondagmiddagarmpje. Als ze het eenmaal hebben gehad, is de kans op herhaling ervan groot. Wees daarom voorzichtig met trekken bij kleine kinderen. Trek het kind niet aan zijn arm, maar til hem liever overeind zonder daarbij aan zijn armpjes te trekken. Het liefst kun je het kind omhoog tillen door je handen onder zijn oksels vast te houden en dan omhoog te tillen. Als het toch nodig is om een kind ergens uit te tillen (bijv. uit het water), trek dan beide armen tegelijk omhoog, zodat er minder kans is op draaibewegingen.