Wat doet mindfulness met je hersenen

Wat gebeurt er wanneer je mindfulness toepast? Wat gebeurt er in de hersenen wanneer je mindfulness technieken toelaat in je leven? Mindfulness is een manier van leven en een manier van kijken naar de dingen. We leven in een snelle wereld waarin we gewend zijn meerdere dingen tegelijk te doen. Maar hoe bewust zijn we daadwerkelijk bezig met deze dingen. En hoe bewust leven we? Dit artikel legt uit wat er in de hersenen gebeurt wanneer je mindfulness toelaat in je leven.

Wat is mindfulness

Mindfulness is, in simpele bewoording, het bewust ervaren van de activiteiten die je uitvoert in je leven. We kennen allemaal het fenomeen wel dat we in de auto zitten en naar huis rijden. Soms zit je daarbij zo in een andere gedachten wereld dat je opschrikt en denkt: “O, ben ik hier al”. Je hebt een heel stuk onbewust afgelegd. Een ander voorbeeld is een koekje eten. Ineens realiseer je je dat je koekje op is. Je hebt je niet gerealiseerd dat het koekje al halverwege was. Mindfulness is een techniek waarbij je dit soort vreemde momenten niet meer hebt. Je rijdt bewust in je auto, en je eet bewust je koekje op. Hierbij laat je je niet afleiden door dingen die om je heen gebeuren. Je bent dus bewust bezig met de dingen die je op dat moment doet en niet onbewust met meerdere dingen tegelijk.

Mindfulness zorgt ervoor dat we bewuster leven en hierdoor de kwaliteit van leven verbeteren. In de praktijk blijkt dat dit een heel moeilijke techniek is om te leren. Maar zoals het spreekwoord zegt: “Oefening baart kunst”.

Connecties in de hersenen

Elk deel in de hersenen heeft een specifieke functie. Zo is er een deel dat is toegewezen aan zicht, reuk, beweging, emotie en zo verder. Er bestaat zelfs een deel in de hersenen die alleen maar gericht is op het herkennen van gezichten. Met speciale technische snufjes zoals FMRI en EEG kan men tegenwoordig in de hersenen kijken zonder een operatie uit te hoeven voeren. Doordat de hersenen een kleur bij bepaalde activiteit afgeven, kan precies gezien worden in welk deel van de hersenen bepaalde activiteiten plaatsvinden.

Net als andere organen in onze hele lichaam, kunnen ook de hersenen zich aanpassen. Als je kijkt naar je spieren zijn die een mooi voorbeeld om aan te tonen dat verandering van dingen in je lichaam mogelijk is. Door de spieren te trainen met krachtraining worden deze sterker, bij rekoefeningen worden ze langer. Zo geldt voor de hersenen dat deze bij training niet groeien of rekken, maar dat de structuur van de hersenen en de onderlinge connecties van de deelgebieden wel sterker gemaakt kunnen worden.

Uit onderzoek is gebleken dat het aantal en de sterkte van deze connecties tussen de hersencellen een grote impact hebben op de manier waarop we ons gedragen en waarop we denken. Daarnaast is ook belangrijk welke chemische reacties zich in de hersenen afspelen doordat bepaalde stoffen in ons lichaam hier ook invloed op hebben. In dit artikel laten we dit onderdeel, voor nu, buiten beschouwing. Onze connecties hebben dus veel invloed op wat we doen, hoe we het doen, wat we leuk en niet leuk vinden en het belangrijkste: Hoe we denken.

Hoe werken de connecties

Onze hersenen bestaan uit allemaal cellen. En de enige rol van deze cellen is om berichten door ons lichaam en onze geest/gedachten. Lichaam en gedachten worden apart genoemd omdat veel van de berichten niet bewust in onze gedachten worden waargenomen en deze als een gegeven aannemen.

Elke cel communiceert met de cellen waarmee deze geconnecteerd is. Het kan vergeleken worden met ons sociaal netwerk. Daar hebben we ook connecties met mensen en deze connecties zijn aan verandering onderhevig. Soms verdwijnen er mensen uit je netwerk, soms komen er mensen bij. Zo gaat het ook met je hersencellen. Soms zijn er nieuwe connecties en soms vervallen connecties tussen cellen onderling. Deze mogelijkheid om connecties te veranderen noemen we neurale plasticiteit.

Door oefening en herhalingen kunnen we de connecties tussen de hersencellen versterken zodat de functionaliteit binnen het specifieke deelgebied meer efficiënt wordt. Je traint en traint en daardoor wordt het makkelijker om bepaalde dingen te doen. Denk maar aan leren fietsen. Door het te doen en te oefenen en te oefenen word je er steeds beter in en kun je steeds sneller fietsen. Onze hersencellen zijn als een groep die samenwerken. Door veelvuldig gebruik worden ze steeds beter in het uitvoeren van hun opdrachten.

Wat gebeurt er in de hersenen bij mindfulness?

Mindfulness is een specifieke, mentale oefening voor de hersenen. Hierdoor worden bepaalde gebieden beter ontwikkelt. Omdat mindfulness zich op specifieke, unieke functies richt kan men resultaat verwachten uit dit type oefening. Hierbij valt te denken aan meditatie en concentratie oefeningen.

De delen in de hersenen die met mindfulness getraind worden hebben te maken met: “Gerichte aandacht”. Wanneer je iets gericht aandacht geven word je compleet in beslag genomen door wat je op dat moment aan het doen bent. Je denkt niet aan het verleden of de toekomst. Zelfs denk je niet aan jezelf. Het gericht aandacht geven aan iets komt natuurlijk altijd voor in je dagelijks leven zonder dat je (bewust) bezig bent met mindfulness. Waarschijnlijk kun je je ook nog herinneren wanneer je ergens compleet door in beslag genomen was. Herinner je je ook dat je het verleden en de toekomst daarbij compleet vergeten was?

Studies hebben uitgewezen dat mensen die mindfulness oefeningen doen meer gerichte aandacht momenten hebben. Zich dus eerder en makkelijkere volledig in beslag laten nemen door de activiteit waar ze op dat moment mee bezig zijn. De studie wees ook uit dat deze mensen een hogere level van geluk voelden.

Geluksgevoel door mindfulness

Door het gebruik van mindfulness hoef je je leven niet anders in te richten aan de buitenkant om een hogere kwaliteit van leven te bewerkstelligen. Het blijkt dat er meer waardering is voor de dingen om ons heen en meer dankbaarheid voor de dingen zoals ze zijn. Door meer aandacht te besteden aan de dingen die NU gebeuren trek je je los van de dingen die in het verleden zijn gebeurd en de dingen die in de toekomst wellicht zouden kunnen gebeuren. We voelen ons veel rijker over onze levenservaring en het heeft een grotere betekenis. Het hele levensgevoel wordt veel intenser ervaren.

Omdat de hersenen de connecties tussen de cellen versterkt en vergroot wordt ons gedrag ook aangepast. Je zult minder snel emotioneel reageren en beter kunnen anticiperen op dat wat er in het NU gebeurt. Je krijgt tevens beter zicht op wat je wel en niet kunt veranderen in je leven. Beslissingen worden beter genomen omdat het verleden en de toekomst niet in het gezichtsveld zitten. Hierdoor gaat er geen energie verloren in wikken en wegen en innerlijke tegenstrijdigheden.