Angst voor praten in een groep

Sommige mensen hebben er heel erg moeite mee: praten in een groep. Eén op één gaat het vaak goed, maar zodra er meerdere mensen bij komen vallen ze stil, durven niets meer te zeggen en raken afgezonderd. Ze worden door de rest snel vergeten en voelen zich ongemakkelijk. Het liefst zouden ze weg willen lopen, maar valt er iets aan te doen?

Moeite met groepen

Iedereen heeft wel eens in een situatie gezeten waar hij/zij zich ongemakkelijk voelde. Vaak is dit in gezelschap van andere mensen die u niet goed kent of waar u niet veel raakvlakken mee heeft. Extraverte mensen hebben hier vaak alleen in het begin even last van, maar zij praten makkelijker en sneller en zorgen er zo voor dat zij de andere mensen snel leren kennen en het gevoel van ongemakkelijkheid kwijtraken. Een verlegen persoon heeft hier vaak meer moeite mee. Dit kan zorgen voor een stressvolle situatie, waarbij de persoon zich gaat afzonderen van de rest en zich niet prettig voelt. Zij hebben vaak moeite met het spreken in een groep, zowel in de werk- als privésfeer.

Groepen in de werksfeer

Al vanaf de basisschool worden mensen geacht zich te mengen in groepen om samen te werken. Als jong kind is knutselen met vriendjes vaak nog wel leuk, maar sommige kinderen vertonen ook dan al zelfstandiger gedrag en gaan bijvoorbeeld alleen een boekje lezen. Zij voelen zich dan vaak nog niet buitengesloten, maar kiezen zelf voor alleen zijn. In de bovenbouw kunnen zij zich wel heel bewust worden van 'groepjesgedrag'. Ze vinden dan vaak al uit dat zij liever geen deel uitmaken van grote vriendengroepen, maar met één of twee vrienden wel goed kunnen opschieten.

Verlegen kinderen staan niet graag in het middelpunt van de belangstelling en zijn alleen in hun vertrouwde omgeving zichzelf. Het werken in groepjes wordt echter wel belangrijk geacht voor de maatschappij. Op scholen kunnen docenten de kinderen vaak ondersteunen door ze meer aandacht te geven en ze de kans te geven ook in de groep aan het woord te komen. Hoe meer het presenteren of spreken in een groep wordt gestimuleerd, hoe groter de kans is dat de angst ervoor afneemt. Oefening baart kunst, is het spreekwoord en vaak merken verlegen mensen bij positieve reacties dat hun zelfvertrouwen toeneemt en zij vaker durven te spreken.

Groepen in de privésfeer

Het is lastig wanneer iemand in de privésfeer moeite heeft met het spreken in een groep. Hier zijn geen docenten of collega's die de persoon begeleiden of ondersteunen tijdens het werken in een groep. De persoon is op zichzelf aangewezen en moet ervoor zorgen dat hij zelf de aandacht kan trekken. Sommige mensen vinden het niet erg om niet veel te praten, maar het is vervelend als iemand zich de hele tijd ongemakkelijk voelt en wordt genegeerd. Het is vaak niet zo dat de mensen diegene negeren, maar doordat de persoon verlegen is en weinig durft te zeggen wordt hij vaak vergeten. De persoon in kwestie is bang om iets te zeggen, omdat hij denkt dat het de andere mensen niets kan schelen wat hij zegt. Een goede vraag om diegene te helpen zou kunnen zijn: vindt u het zelf raar/dom/vervelend als mensen u een vraag stellen of een verhaal vertellen? Het antwoord hierop is veelal: nee.

Wat is de oplossing?

Wat iemand kan doen om de angst voor het spreken in groepen kwijt te raken is een lijst voor zichzelf opstellen met punten waarom hij bang is en dan voor zichzelf probeert hier antwoorden bij te verzinnen. Een voorbeeld is: ik durf niet te spreken in een groep, omdat ik bang ben dat mijn verhaal niet interessant wordt gevonden. Dan kan hij zich afvragen, waarom dit is en daarna of hij het vervelend vindt als mensen hem een verhaal vertellen. Het antwoord daarop is vaak nee en dit kan de persoon helpen bij het meer durven spreken in een groep. De persoon kan ook een vragenlijst maken, of een lijst met opmerkingen die hij bij het volgende groepsgesprek wil aansnijden. Als je een doel voor ogen hebt, is het vaak makkelijker om het ter sprake te brengen.

Het zal voor een verlegen persoon nooit helemaal ontspannen worden, om in een groep te spreken, maar het kan wel geoefend worden en met behulp van vragenlijsten kan de angst wellicht wat verminderd worden.