Verklein jouw persoonlijke watervoetprint

In Nederland gebruiken we per jaar gemiddeld zo’n 2.300 m2 liter water per persoon. Dit is twee keer de hoeveelheid waterverbruik ten opzichte van de gemiddelde wereldburger. En ondanks het feit dat wij in een land wonen met veel water, is ons waterverbruik voor 89% afkomstig uit de producten die wij over de gehele wereld importeren. Water is een kostbare, en eindige, bron waar we zuinig op moeten zijn. Met slechts een paar aanpassingen kun je jouw watervoetafdruk verminderen en zo een groot verschil maken.

Wat is een watervoetafdruk?

De watervoetafdruk, ook wel ‘water footprint’ genoemd, is een maateenheid voor het totale gebruik (en vervuiling) van zoet water voor het produceren (of consumeren) van een product. Het verbruik over de gehele productieketen wordt gemeten. De watervoetafdruk is een indicatie van het totale waterverbruik en heeft als doel iedereen bewust te maken waar het grootste deel van ons waterverbruik heen gaat. De watervoetafdruk kan ons inzage geven in de hoeveelheid water die we verbruiken, als persoon, als land en als continent.

De totale watervoetafdruk bestaat uit drie delen:

• Groen water: afkomstig van neerslag die opgeslagen is in de bodem van de aarde. Vooral de land- en tuinbouw maakt gebruik van groen water.
• Blauw water: afkomstig uit het oppervlakte- en grondwater. Intensieve landbouw, de industrie en huishoudelijke consumptie hebben allemaal een blauw watervoetafdruk.
• Grijs water: de hoeveelheid zoet water die nodig is om stoffen uit vervuild water te halen om zo aan de kwaliteitseisen te voldoen.

De waterkringloop reguleert de wateraanvoer op onze planeet. Water verdampt en stapelt zich op in de vorm van wolken. Daarna valt het als neerslag neer om vervolgens weer opnieuw verdampt te worden. Deze natuurlijke kringloop kan (ernstig) verstoord worden door de mens, denk bijvoorbeeld aan irrigatie van intensieve landbouw. De vervuiling van water en seizoensinvloeden spelen ook een rol bij het totale aanbod van water.

Persoonlijke watervoetafdruk

Jouw persoonlijke water voetafdruk is de hoeveelheid water die jij dagelijks verbruikt. Denk hierbij aan het directe gebruik van water zoals bij het douchen of het drinken van water. Maar ook aan de indirecte vormen van waterverbruik zoals de hoeveelheid water die nodig is om jouw voedsel te laten groeien, jouw kleding te produceren en al deze goederen te laten vervoeren.

Het waterverbruik wordt dus niet alleen bepaald door het water wat uit de kraan komt maar vooral door wat er uit de grond komt, ons voedsel. Slechts 1% van het waterverbruik in Nederland is afkomstig uit huishoudelijk gebruik zoals douchen, wassen en het drinken van water. Vaak zijn wij ons niet bewust van de hoeveelheid water die wij verbruiken. Op de site van waterfootprint.org staan calculators om je eigen watervoetafdruk te berekenen.

Verminder jouw voetafdruk

Iedere dag groeit de totale wereldbevolking. Deze groei legt een grote druk op het beperkte aanbod van water. We gebruiken allemaal water, geen mens kan zonder. Toch hebben 900 miljoen aardbewoners nog geen toegang tot schoon drinkwater. Daarnaast missen 2,5 miljard mensen sanitaire voorzieningen. Ook de natuur kan niet zonder zoet water. Moerassen, meren en bossen hebben water nodig, zij zorgen direct voor ons ecosysteem. Het is van groot belang om zuinig om te springen met onze waterbronnen.

Met onze watervoetprint krijgen we inzicht in de relatie tussen ons dagelijkse waterverbruik en de verdroging en vervuiling van waterbronnen ergens anders in de wereld. Vooral in die gebieden waar veel van onze geïmporteerde producten vandaan komen. Bijna al onze producten hebben een watervoetprint.

We kunnen al een groot verschil maken door relatief kleine aanpassingen te doen in ons dagelijkse leven. Zo is de watervoetafdruk van 200 gram rundvlees gelijk aan 47 minuten douchen. Kippenvlees heeft een vier keer lagere watervoetprint dan rundvlees. Dat rundvlees een hogere water voetafdruk heeft komt door de sojateelt, wat gebruikt wordt als diervoeding. Groenten hebben een nog kleinere watervoetprint. Nog een vergelijking: een kop koffie verbruikt 140 liter en een kop thee 30 liter water. Keuzes die we iedere dag opnieuw kunnen maken.

Nog een paar tips die makkelijk zijn uit te voeren:

• Verspil geen eten. Het weggooien van voedsel is direct een verspilling van water dat tijdens het productieproces nodig was.
• Eet minder vlees. En eet vleessoorten met een lagere water voetafdruk.
• Installeer een waterbesparend toilet.
• Installeer een waterbesparende douchekop.
• Zet de kraan uit tijdens het tanden poetsen.
• Gooi geen medicijnen door de afvoer.
• Gooi geen chemicaliën door de afvoer.