Veilig zonnen doe je zo!

In Nederland krijgen jaarlijks duizenden mensen te horen dat ze huidkanker hebben. Daarom is een goede bescherming tegen de zon van groot belang. Een teveel uv-straling kan zorgen voor verbranding van de huid, wat later huidkanker kan veroorzaken. Welke soorten verbrandingen zijn er en wat voor gevolgen heeft dit? Maar nog belangrijker: hoe voorkom je verbranden door de zon?

Oorzaken van verbranding (zonnebrand)

Zonnebrand ontstaat wanneer de huid overmatig blootgesteld wordt aan de zon. Zonlicht bestaat uit diverse golflengtes, waarvan het meeste licht waar te nemen is. Er zijn twee uitzonderingen: het infrarode licht en het ultraviolette licht. Het ultraviolette licht bestaat uit uv A- en uv B-licht en zorgt voor het verkleuren en verbranden van de huid. De reactie hierop is een rode, pijnlijke huid die vergelijkbaar is met een verbrande huid door bijvoorbeeld een aanraking met te hete vloeistof. Een verbrande huid betreft ook in de meeste gevallen een eerstegraads verbranding.

Eerstegraads verbranding

Bij een eerstegraads verbranding is de huid rood, gezwollen en pijnlijk. Dit neemt na enige dagen af waarna de huid zal vervellen.

Tweedegraads verbranding

Een tweedegraads verbranding ontstaat wanneer je te lang in de zon bent geweest. De huid is rood, gezwollen en de pijn is heviger dan bij een eerstegraads verbranding. Daarnaast zijn er blaren aanwezig. De blaren drogen in na een aantal dagen en de huid zal vervellen.

Ziek van de verbranding

Jezelf ziek voelen van de verbranding ontstaat wanneer het grootste deel van het lichaam verbrand is. Klachten die kunnen ontstaan zijn koorts, misselijkheid, braken, koude rillingen, hoofdpijn en hartkloppingen. In deze gevallen kan je beter contact opnemen met de huisarts.

Gevolgen van verbranding

Het verbranden van de huid kan diverse nadelige gevolgen hebben. Ten eerste kan zonnebrand eindigen in huidkanker, wat jaarlijks bij duizenden mensen geconstateerd wordt. Huidkanker staat van alle soorten kanker op de eerste plaats in Nederland. Inmiddels is gebleken dat het verbranden van de huid het bruiningsproces niet versnelt. Wel leidt een teveel aan zonnestralen tot een snellere veroudering van de huid, gezien er na enkele jaren rimpels en plooien zullen ontstaan.

Tips voor veilig zonnen

Er zijn een aantal maatregelen die je kan treffen om optimaal te kunnen genieten van de zon zonder hiervan al te veel schade aan te ondervinden.

• Bouw de eerste keren dat je gaat zonnen geleidelijk op.
• Voorkom zonnen tussen 11.00 en 15.00, gezien de zon dan het sterkst is.
• Vermijd roken, ook voordat je gaat zonnen. Roken verhoogt de kans op verbranding doordat de huid gevoeliger is voor zonlicht.
• Gebruik altijd zonnebrandmiddelen om je mee in te smeren. Ook wanneer je in de schaduw of onder de parasol zit!
• Denk eraan om jezelf elke twee uur opnieuw in te smeren, ook al heb je niet gezwommen.
• Draag eventueel ook een zonnehoed en een zonnebril met uv-filter om de ogen en de hoofdhuid te beschermen.
• Let goed op de factor op de verpakking. Een Europese factor 20 is een andere factor dan de Amerikaanse factor 20. In Amerika hanteert men hogere beschermingsfactoren dan de Europese versie, omdat men volgens de Amerikaanse regelgeving een hogere SPF mag meekrijgen voor eenzelfde product. Zorg daarom dat je in Amerika altijd een factor hoger koopt voor een soortgelijke bescherming.
• De muggenwerende stof DEET zorgt voor een verminderde werking van zonnebrandmiddelen, houd hier rekening mee.
• Smeer de huid ook na het zonnen in, bijvoorbeeld met een verzorgend product.

Kinderen en veilig zonnen

Voor kinderen gelden extra maatregelen voor veilig zonnen. Voor baby's in de kinderwagen geldt dat de kap omlaag geklapt moet zijn en de kinderwagen uit de zon staat. Zo kan de baby niet oververhit of uitgedroogd raken. Kinderen onder de zes maanden moeten altijd volledig beschermd de zon in, omdat het dunne huidje nog geen pigment heeft en dus snel verbrandt. Luchtige kledij, een zonnehoedje, een baby-zonnebrandmiddel met een hoge factor en een plek voor schaduw zijn noodzakelijk. Kinderen tussen de zes maanden en drie jaar kunnen gerust een half uurtje in de zon spelen, mits ingesmeerd met een zonnebrandmiddel voor kinderen, gezien de huid al wat minder gevoelig is voor schadelijke zonnestralen.

Smeren maar!

Maak gebruik van een zonnebrandcrème met een factor 15 of hoger. Over het algemeen geldt: hoe lichter de huid, hoe hoger de factor. Zo is voor een zeer lichte huid die nauwelijks bruin wordt maar wel snel verbrandt een factor 50 een goede optie. Breng de crème twintig minuten voordat je de zon in gaat aan, zodat het goed in de huid kan trekken. Zorg dat je gebieden die voor wrijving kunnen zorgen extra goed insmeert, zoals onder bikinibandjes of sieraden. Herhaal het insmeren elke twee uur, ook wanneer je niet gezwommen hebt of in de schaduw zit. Heb je wel gezwommen, breng dan na afloop direct een nieuwe laag aan ter bescherming. Bewaar zonnebrandcrème nooit langer dan de uiterste houdbaarheidsdatum op de verpakking.