Lavendel: mooi, geurend en geneeskrachtig

Lavendel is zo’n plant/kruid welke menigeen maar voor lief neemt. Het is zo gewoon met die leuke paarse bloemetjes en sommige soorten hebben zo’n gezellig kuifje bovenop. Lavendel vinden we dan ook veel terug in de Nederlandse tuin. Maar lavendel is meer dan dat, want lavendel geurt vers en gedroogd heerlijk. Je kunt er geurende olie van maken en lavendel heeft een geneeskrachtige werking. Hoe zit dat?

Lavendel, de basis

Lavendel, afkomstig van het Latijnse Lavendula, wat zoveel betekent als ‘hetgeen gewassen moet worden’. In het oude Egyptische en Griekse rijk gebruikte men lavendel om in te baden en als zeep. Met name vanwege de heerlijke geur, maar ook vanwege de geneeskracht die lavendel kent. Dit laatste aspect is bij veel mensen een weinig bekend fenomeen. Rond het jaar 1000 namen monniken het mee naar de wat noordelijker gelegen gebieden en in de middeleeuwen werd het op de vloeren gestrooid vanwege de lekkere geur én om ongedierte tegen te gaan. Vanaf de 16e eeuw werd het vanwege diezelfde lekkere geur als badkruid gebruikt en om linnen lekker te laten ruiken. Vanaf een eeuw of wat later werden in Grasse, Frankrijk de grote velden aangelegd met lavendel, dit in verband met de parfumindustrie.

De struik

Het is een weelderig groeiende struik uit de lipbloemfamilie, officieel genaamd lamiaceae. Lavendel komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied en houdt van kalkhoudende grond. De lavendel kent een smal, lancetvorming grijs/groen blad. De bloemen zijn paars/violet en zitten als een soort kleine trosjes bovenaan de stengel. De plant bloeit lang, namelijk van juni tot september. De plant laat zich eenvoudig snoeien na de eerste bloeiperiode, om vervolgens gewoon weer opnieuw te gaan bloeien. Dit kan je zomaar een keer of drie in de bloeifase toepassen. Lavendel houdt van veel zon, maar heeft moeite met vorst.

Door de veredeling zijn er inmiddels talloze soorten lavendel die allemaal iets specifieks hebben, of het nu gaat om de kleur, het bloemetje of de geur.

Geneeskrachtige werking

Wat minder bekend is de geneeskrachtige werking van lavendel. Doe verse of gedroogde (de geur wordt gedroogd nog iets intenser) lavendelbloemetjes op een schaaltje, een scheutje lavendelolie op een waxinebrander en/of wat druppeltjes op je polsen of slapen. De druppeltjes voorzichtig inmasseren en je merkt dat je binnen enkele minuten rustiger wordt en het zijn werking heeft. Daarnaast gaat de ruimte er ook heerlijk van geuren. Er zijn enkele psychische en/of lichamelijke aandoeningen waar het toepassen van lavendel een positieve werking op kan hebben.

Psychische klachten

Lavendel is bij uitstek een kruid waarvan je rustig wordt. Het werkt harmoniserend, ontspannend en kalmeert als je nerveus bent. Dit komt door de etherische oliën linalol en linalylacetaat die in lavendel zitten. Het wordt toegepast als je last hebt van spierspanningen, je snel geïrriteerd c.q. prikkelbaar bent. Maar ook bij licht depressieve klachten, lusteloosheid en rusteloosheid. Natuurlijk helpt het ook bij het in slaap komen.

Lichamelijke klachten als gevolg van psychische klachten
Als je lang(er) last hebt van bepaalde psychische klachten zoals boven aangegeven, dan kan dit vervolgens leiden tot lichamelijke klachten. Denk hierbij aan benauwdheid, hoge bloeddruk, hartkloppingen, verschillende soorten hoofdpijn. Ook bij deze klachten kan het toepassen van lavendel een positieve uitwerking hebben.

Spijsverteringklachten

Lavendel kan ook helpen als je problemen hebt die betrekking hebben op je spijsvertering. Denk hierbij aan krampen, diarree, winderigheid of kolieken.

Overig

Tenslotte wordt lavendel ook ingezet bij problemen rond de menstruatie, zoals uitblijvende menstruatie. Het werkt vochtafdrijvend en ontsmettend op de luchtwegen. Daarmee kan vastzittend slijm bijvoorbeeld opgelost worden.

Lavendelolie

Lavendelolie kan je zo kopen in de natuurwinkel, maar je kunt het ook zelf maken. Wat heb je nodig voor het zelf maken van lavendelolie:

• gedroogde lavendel
• geurloze olie (een olie die goed werkt is amandelolie)
• pot met goed afsluitende deksel
• plek waar de lavendel veel zon krijgt
• vijzeltje
• grote schaal
• kaasdoek of fijnmazige linnen theedoek
• trechter
• flesje waar de olie in gaat (handig is een flesje met een pipet)

Zelf lavendelolie maken
Het gaat alleen om de bloemetjes, dus zorg dat je nergens meer stukjes tak of blad aan hebt zitten. Neem wat bloemetjes en stamp deze in een vijzel tot heel kleine stukjes. Doe de fijngestampte bloemetjes in de glazen pot en voeg dan de (amandel) olie toe, zodat alle bloemblaadjes ondergedompeld zijn in de olie. Het potje mag best vol zitten, maar er moet zeker één tot anderhalve centimeter ruimte zijn tot aan het dekseltje.

Zet de pot nu op een plekje waar deze veel zon gaat krijgen, zoals de vensterbank op het zuiden. Na enkele weken zon kan je het geheel af gaan gieten. Span een grote kaasdoek of linnen theedoek over de kom en giet de olie er overheen. Als alle olie uit het potje is, kan je de kaasdoek of linnen theedoek met stukjes lavendel nog uitwringen. Je houdt nu de pure lavendelolie over die je met een trechter(tje) in het kleine flesje doet. De lavendelolie blijft op een donkere plaats zeker enkele maanden goed.

Tot slot

Lavendel is een mooie veelzijdige plant/kruid voor in de tuin, voor in huis en om je er beter bij te voelen. Dat kan al door de kleur, de geur of door toepassing bij verschillende kwalen.