Maden voor moderne wonden

Waarom komen vliegen in open wonden hun eitjes leggen? Het zal wel zijn om hun broedsel in een later stadium lekker voedsel te leveren. Of zouden zij ook een beetje bezorgd zijn om de genezing van die menselijke of dierlijke verwondingen? Of zit de schepping gewoon goed in mekaar? Want wat blijkt, de maden die uit die vliegeitjes komen krijgen niet alleen lekker voedsel maar zorgen ook voor de genezing van die wonden.

Historiek van de madentherapie.

De historische ontwikkeling van de maden therapie wordt beschreven door Sherman en Pechter (1988). Ambroise Pare nam midden 1500 waar dat wonden van soldaten geïnfecteerd met maden goed genazen. Eén van de militaire chirurgen van Napoleon, Baron Larrey, merkte ook op dat maden in etterende wonden de wondheling bevorderden. In 1917 werd dit verschijnsel op het "Klinische Congres van Noord Amerikaanse Chirurgen' door William Baer besproken. Hij vermeldde daar de antiseptische werking van de maden in een discussie over twee soldaten met verwaarloosde dijbeenfracturen en rugwonden. Zij hadden gedurende 7 dagen verlaten op het slagveld gelegen tijdens de loopgravenoorlog in de Eerste Wereldoorlog. Inspectie van de wonden liet duizenden maden zien. De randen van de wonden bestonden echter uit gezond roze granulair weefsel. In die dagen was de kans van overleven met deze wonden ongeveer 25%, vandaar dat het therapeutische effect van de maden in die dagen diepe indruk maakte. Baer ging steriele maden kweken en behandelde in 1928 voor het eerst vier kinderen met chronische osteomyelitis. Enkele jaren daarna in 1932 werd de maden therapie door 300 ziekenhuizen in Canada en de VS gebruikt. Gedurende de jaren 30 werden de chirurgische maden gekweekt door vele ziekenhuislaboratoria en andere commerciële instellingen in Europa en de VS. In 1934 interviewde het Entomologisch Laboratorium van het 'US Department of Agriculture' 585 Amerikaanse en Canadese chirurgen, ze hadden 5.684 gevallen behandeld met een slagingskans van 91.2 procent.

Werking van de vleesvliegen.

De drie soorten vleesvliegen die voor de maden therapie worden gebruikt zijn: Phoenicia (Lucilia) sericata, P. illustris en Phormia regina (Diptera: Calliphoridae). Als redenen voor genezing door de maden worden de volgende oorzaken genoemd:
  • mechanisch worden de bacteriën uitgewassen, door het gekrioel van de gestekelde maden vindt mechanische stimulatie plaats en wordt de vorming van granulair weefsel gestimuleerd; necrotisch weefsel wordt enzymatisch vloeibaar;
  • opname en vertering van de bacteriën in de ingewanden van de maden;
  • therapeutische vermindering van de zuurgraad van de wonden;
  • het afscheiden van verschillende therapeutische stoffen zoals allantoine, ammonia and calcium carbonaat.

Nieuwe onderzoeken.

Tussen 1930 en 1940 nam het gebruik van de antibiotica snel toe en kwam deze methode snel tot een eind. Maden therapie wordt nog steeds gebruikt bij onbehandelbare gangreen en chronische osteomyelitis, als antibiotische en chirurgische methoden niet meer helpen. In Israël werd een geval beschreven van een 75 jarige man die leed aan gangreen en osteomyelitis in zijn rechter voet (Mumcuoglu et al., 1997). Proteus mirabilis, Enterococcus sp., Providencia stuartii en Staphylococcus sp. werden geïsoleerd uit wonden die niet meer reageerden op antibiotica. De man weigerde amputatie maar stemde in met de maden therapie. Larven van de vlieg Phoenicia sericata werden gebruikt voor twee wekelijkse behandeling gedurende 7 maanden. Steriele larven werden toegediend en elke 3 tot 4 dagen ververst. Het necrotische weefsel verdween en na 7 maanden kon de patiënt weer lopen. Bij vier andere patiënten met oppervlakkige gangreen waren de wonden met madentherapie binnen 2-4 weken schoon. Een probleem is het vinden van een juist verband voor de wond met maden. Sherman (1997) beschrijft een verbandmiddel waarbij maden niet kunnen ontsnappen, voldoende zuurstof voor de maden wordt doorgelaten, inspectie van de wond mogelijk is, vocht wordt doorgelaten en het onderhoud makkelijk is.

Het verbaast mij niks dat dit soort oude, onappetijtelijke therapieën verdwijnen, maar als ze werkelijk helpen en op een mogelijk efficiënte, propere manier kunnen toegepast worden, zou het mij ook niet verbazen dat deze therapie weer snel ingeburgerd zal zijn. Afkeer en aantrekking liggen ten andere zeer dicht bij mekaar.
© 2009 - 2024 Herborist, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wondbehandeling met behulp van madenMaden die in een wond rondkruipen, het klinkt enorm smerig, maar toch kunnen deze kleine beestjes een groot verschil mak…
Hoe bestrijd ik maden in mijn container?De containers zijn voor velen een doorn in het oog. Ze zien er niet uit en nemen veel ruimte in beslag. Als de container…
Hoe bestrijd je maden in de containerMaden, niemand houdt er van maar soms komen ze in je container terecht. Zeker in de zomer als het warm en broeierig weer…
Maden in vuilnisbak, kliko of containerMaden in vuilnisbak, kliko of containerMaden zijn de larven van vliegen of muggen. In een vuilnisbak, kliko of container komen vooral in de warme zomermaanden…

Broeder Aloysius. Troost der ziekenIn dit werkje zijn ruim 300 geneeskrachtige planten met een grote verzameling huismiddelen van allerlei aard beschreven.…
Honing als medicijnSoms vergeten we dat de meest gewone dingen des levens het allerbelangrijkste zijn voor onze gezondheid en geluk. Dat ge…
Bronnen en referenties
  • Sherman RA and Pechter EA. Maggot therapy: a review of the therapeutic applications of fly larvae in human medicine, especially for treating osteomyelitis. Medical and Veterinary Entomology. 1988; 2: 225-230. Mumcuoglu KY, Lipo M, loffe-Uspensky l, Miller Jand Galun R. Maggot therapy for gangrene and osteomyelitis. Harefuah. 1997; 132(5): 323-5, 382.
Reacties

Martens, 09-07-2013
Echtgenote heeft suikerziekte sinds klein kind. Nu heeft ze een teen moeten laten amputeren, maar wonde gaat niet dicht daar adders bijna alle drie dicht zitten. Kan een maden keur helpen voor dichten wonde? Graag info en eventueel kostprijs behandeling. Reactie infoteur, 20-07-2013
Geen madenkuur voor dichte wonden.

A. Jansen, 08-09-2010
Mijn man heeft een gebroken been waar gips om heen zat met ruimte bij de voorvoet i.v.m. een grote blaar die open was gegaan. Waarschijnlijk had een vlieg zijn eitjes daar gelegd en na nieuw gips was het verband v.d.blaar de volgende dag zwart van het bloed en vochtig en het stonk enorm. Het is zo nog 5 dagen blijven zitten en toen het open gemaakt werd kropen er honderden maden rond. Mijn vraag is wat doen ze in al die dagen en wat eten ze dan. Reactie infoteur, 09-09-2010
De maden eten bloed en bacteriën, een van de redenen waarom wonden kunnen genezen.

Herborist (762 artikelen)
Gepubliceerd: 20-03-2009
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.