Uri Geller, bedrieger of niet?

Vanaf 26 januari 2008 is Uri Geller te zien op de Nederlandse televisiezender SBS6. In 2007 maakte Uri Geller een comeback en ontwikkelde hij zijn eigen televisieprogramma. In dit artikel meer te lezen over Uri Geller en zijn ‘gaven’ en het televisieprogramma. Niets is wat het lijkt…zijn Gellers gaven wel echt of bedriegt hij ons terwijl we er met onze neus bovenop zitten? Oordeelt u zelf door het lezen van dit artikel en misschien door het kijken van zijn show ‘De nieuwe Uri Geller’.

Gellers gaven

Uri Geller noemt zichzelf paranormalist en beweert onder andere de volgende gaven ze bezitten:

Via telepathie tekeningen door een ander gemaakt kunnen ‘zien’ en natekenen.
Breken, zacht maken en buigen van metaal en andere solide voorwerpen zonder er fysieke kracht op uit te oefenen. Zoals het buigen van lepels, sleutels etc. Soms ook plastic en glas.
Horloges die kapot waren weer laten lopen.
De Big Ben in Londen beïnvloeden zodat hij stopt met lopen.
Kompasnaalden beïnvloeden door mentale kracht.
Het kunnen wissen van computeropslagmedia zoals diskettes.
Het laten groeien van zaadjes (voornamelijk radijszaad) binnen een paar seconden tot plantjes van een paar centimeter.
Het kunnen vinden van de locatie waar waardevolle mineralen zijn door het gebruiken van zijn krachten.

Korte Biografie

Uri Geller werd geboren op 20 december 1946 in Tel Aviv, Israël. Zoals hij zelf zegt ontdekte Geller al op jonge leeftijd zijn gaven. Toen hij vijf jaar was boog een lepel spontaan omhoog en brak af zonder dat hij er fysieke kracht op uitoefende. Op school kon Geller horloges vooruitzetten van zijn klasgenootjes en door zijn ‘gaven’ kon hij proefwerkantwoorden lezen. Geller moest in militaire dienst als parachutist in het Israëlische leger, hij vocht in 1967 in de zesdaagse oorlog met Egypte en raakte daar gewond.

Vanaf 1970 werd Geller succesvol en trad hij op. Eerst voor klein publiek maar al snel kreeg hij meer bekendheid. Vanaf 1972 werd Geller bekend in Europa waar hij een kabelbaan en een lift tot stilstand wist te brengen. Uri Geller liet zijn krachten zien op televisie voor de BBC in 1973. In 1975 verscheen het boek The Geller Papers waarin de resultaten stonden van tests die Geller is ondergaan in een laboratorium in de Verenigde Staten. Hierna ging het al snel bergafwaarts met Geller. Sceptici kwamen in opstand tegen wat Geller beweerde te kunnen.

In de Engelstalige tijdschriften New Scientist en Time verschenen artikelen die Geller beschuldigden van bedrog. Zowel New Scientist als de Time nodigden Geller uit om hem de kans te geven zich te bewijzen. Bij New Scientist kwam hij niet opdagen en bij Time maakte hij geen indruk. Dit was mede te danken aan de aanwezigheid van James Randi, een goochelaar. James Randi ontmaskerde Geller en al snel was dit overal bekend. Guy Lyon Playfair nam Geller in bescherming tegen de sceptici in zijn boek The Gellar Effect. Er was door niemand bewezen dat Geller de mensen bedroog beweerde Playfair. Hierdoor maakte Geller een comeback in 1986. Ook liet hij in datzelfde jaar zijn rijkdommen (huis, auto, zwembad etc.) fotograferen voor het tijdschrift Esotera.

In 2004 speelt Uri Geller in een televisiereclame in Europa voor Knorr. Geller ontwikkelde in 2007 een televisieshow.

Sceptici over Gellers gaven

De bekendste trucs die Geller doet zijn wel het buigen van lepels zonder er fysieke kracht op uit te oefenen en het weer opnieuw laten lopen van klokken (horloges) die het niet meer deden. Voor deze trucs zijn echter simpele verklaringen te geven.

Het laten lopen van stilstaande klokken:
Deze truc werkt niet bij digitale klokken zoals Geller zelf al verteld voordat hij begint met het beoefenen van zijn ‘gaven’. Wat ook logisch is als je begrijpt dat klokken die niet digitaal zijn tandwielen hebben die gesmeerd zijn met olie om ze soepel te laten lopen. Naarmate het horloge ouder wordt vertoont het natuurlijk slijtage en kunnen de tandwielen steeds minder soepel gaan lopen en uiteindelijk stilstaan. Door het horloge een poosje in je hand te houden wordt het warm, de olie wordt warm en de tandwielen gaan daardoor weer lopen.

Het buigen van lepels, sleutels en andere metalen voorwerpen:
Geller gebruikt verschillende methodes om de aandacht van zijn publiek af te leiden van de lepel naar iets anders. Hij beweegt veel, praat onophoudelijk, stapt over van het ene experiment naar het andere, zorgt ervoor dat er verschillende voorwerpen bij hem in de buurt liggen. Hij doet er alles aan om de aandacht ergens anders op te richten. Wanneer het publiek dan vervolgens afgeleid is geeft hem dit de kans om de boel te manipuleren.

Wanneer dit is gelukt houdt Geller dit nog even verborgen voor zijn publiek door het voorwerp op een bepaalde manier vast te houden zodat de buiging niet zichtbaar is. Als iedereen de aandacht weer bij de lepel heeft laat hij de buiging op ‘wonderbaarlijke’ manier plaatsvinden.

Het eraf laten vallen van lepels van de televisie:
Televisies maken trillingen door het geluid van de boxen. Wanneer het geluid hard genoeg is bijvoorbeeld bij het aftellen tijdens de show kan het dus gebeuren dat door de trillingen de lepel van de televisie afvalt. Omdat de televiesie extra trillingen produceert door bijvoorbeeld het bas- geluid. Als je de lepel nog een keer (of op willekeurig tijdstip tijdens een willekeurig programma) op de televisie legt en het geluid wat harder zet zal de lepel er ook af vallen.

Dit zijn nog maar enkele van de vele trucs die Geller uit kan voeren en op eenvoudige wijze verklaard kunnen worden zonder dat er sprake is van iemand met paranormale gaven. James Randi, goochelaar en bekend criticus heeft al meerdere keren laten zien dat hij hetzelfde kan als Geller door het uitvoeren van trucs. Tijdens zijn show Phenomenon in 2007 daagde een jurylid Geller uit om te ‘lezen’ wat er in een gesloten envelop zat. Geller kon dit echter niet en gaf het op.

In Israël tijdens zijn show is hij betrapt op het feit de kompasnaald te laten bewegen door gebruik te maken van een magneet (die hij snel op zijn duim bevestigt tijdens een afleidingsmanoeuvre). Geller heeft filmpjes van YouTube laten verwijderen waarop te bekijken is dat hij uitdagingen niet kan uitvoeren en waarop te zien is dat hij bedrog pleegt.

Televisie

In 2007 ontwikkelde Geller een televisieshow waarin mentalisten het tegen elkaar op moeten nemen om zich de ‘nieuwe Uri Geller’ te mogen noemen. In Israël had het programma de naam The Succesor en in de Verenigde Staten de naam Phenomenon. De nieuwe Uri Geller heet het programma in Nederland en wordt vanaf zaterdag 26 januari 2008 live uitgezonden op SBS6 om 20.00. Tien kandidaten gaan in deze live- show tegen elkaar strijden om zich de Uri Geller van Nederland te mogen noemen. De deelnemers moeten trucs uitvoeren die dan beoordeeld zullen worden door Uri Gerrer. Iedere week vallen er kandidaten af. Voorafgaand aan de live- shows zal op vrijdag 25 januari een documentaire over Uri Geller worden uitgezonden op SBS6 om 22.05

Hadden de deelnemers van tevoren echt nog nooit contact gehad met Geller?
Nee, want deelnemer Hayashi was ook al te zien in de show die Uri Geller had in Duitsland met dezelfde truc van het mes en de vijf kokers. Door de andere kandidaten werden ook trucs gedaan die al eerder te zien waren in Duitsland.

Uri Geller is terug in een nieuwe reeks van 'De Nieuwe Uri Geller'
Vanaf vrijdag 9 januari 2009 start een nieuwe reeks liveshows waarin dit keer twaalf kandidaten gaan strijden om de titel 'De Nieuwe Uri Geller'. Het programma is wekelijks te zien op SBS6 om 20.30 en zal gepresenteerd worden door Tooske Ragas en Patty Brard.

De nieuwe Uri Geller in 2010
Ook in 2010 zal 'De nieuwe Uri Geller' weer te zien zijn op televisie. De show wordt wekelijks op vrijdag om 20.30 uitgezonden op SBS 6. De eerste show zal op 5 februari 2010 te zien zijn in dit derde seizoen van 'De nieuwe Uri Geller'.