Stappen naar een goede relatie: de 7 spirituele wetten

In het verleden werden relaties voor het leven aangegaan, die koste wat kost moesten blijven bestaan. Vaak kenden de partners elkaar niet eens of nauwelijks, voordat zij gingen trouwen. Tegenwoordig zien we het andere uiterste: veel mensen verbreken liever hun relatie dan dat ze enkele belangrijke compromissen moeten sluiten om de relatie in stand te houden. De vreugde en de problematiek van relaties blijven ieder mens, waaronder ook de vele psychologen en relatietherapeuten, boeien. Wie echter inzicht verwerft rond de zeven spirituele wetten van relaties kan zich heel wat leed besparen. Deze zeven wetten zijn: betrokkenheid, gezamenlijkheid, groei, communicatie, spiegeling, verantwoordelijkheid en vergeving. Ferrini legt helder en overtuigend uit hoe deze wetten van invloed zijn op onze relaties. De drie delen van het boek gaan respectievelijk over alleen zijn, het hebben van een relatie en ten slotte het veranderen of (liefdevol) afsluiten van een bestaande relatie. Mensen die bereid zijn de volle verantwoording voor hun helingsproces te dragen en vergevingsgezind zijn, zullen zich aangesproken voelen door Ferrini´s benadering van de relatieproblematiek. Zij leren dan onder meer in te zien hoe partners kunnen communiceren zonder daarbij bevooroordeeld te zijn of elkaar verwijten te maken, en hoe zij elkaar de ruimte kunnen geven om te blijven groeien.

De 7 spirituele wetten van relaties

1. De wet van Betrokkenheid

Een spirituele relatie vereist wederzijdse betrokkenheid

Als je afspraken binnen je relatie gaat maken, luidt de eerste regel: wees eerlijk. Doe je niet anders voor dan je bent. Maak geen afspraken waaraan je je niet kunt houden, louter om de ander een plezier te doen. Als je in dit stadium eerlijk bent, zal je dat in de toekomst veel ellende besparen. Dus beloof nooit iets wat je toch niet kunt geven. Als je partner bv. van je verwacht dat je trouw zult zijn en je weet dat je het moeilijk vindt om iemand trouw te zijn, beloof dan niet dat je trouw zult zijn. Zeg: 'Het spijt me, dat kan ik je niet beloven'.

Ten behoeve van de eerlijkheid en het evenwicht in de relatie moeten de beloften die jullie elkaar doen wel wederzijds zijn en niet van één kant komen. Het is een spirituele wet dat je niet kunt krijgen wat je zelf niet kunt geven. Dus verwacht van je partner geen beloften die je zelf ook niet wilt doen.

We moeten onze beloften houden zolang we dat kunnen zonder verraad te plegen aan onszelf. Het is namelijk ook een spirituele wet dat je iemand anders niet serieus kunt nemen en tot zijn recht kunt laten komen als je daarmee verraad moet plegen aan jezelf.

De wet van betrokkenheid is boordevol ironie en paradoxaal. Als je niet van plan bent je aan je belofte te houden, heb je ook geen belofte gedaan. Maar als je je belofte uit schuldgevoel of plichtgevoel nakomt, verliest de belofte zijn betekenis. Een belofte doen is een vrijwillig gebaar. Als het niet meer vrijwillig is, dan verliest het zijn betekenis. Blijf je partner steeds vrijlaten in het maken van zijn beloftes, zodat hij/zij nu en in de toekomst in goed vertrouwen betrokken bij jou kan blijven. Het is een spirituele wet dat je alleen kunt hebben wat je durft op te geven. Hoe meer je het geschenk opgeeft, des te meer het jou gegeven kan worden.

2. De wet van Gezamenlijkheid

Een spirituele relatie vereist gezamenlijkheid

Het is moeilijk om een relatie met iemand te hebben die zich niet kan verenigen met jouw visie op relaties, waarden en normen, jouw levensstijl, jouw interesses en jouw manier van doen. Voordat je overweegt om een serieuze relatie met iemand aan te gaan, is het belangrijk om te weten dat je van elkaars gezelschap geniet, elkaar respecteert en op verschillende terreinen iets gemeen hebt.

Na de romantische fase komt de fase van realisme. In deze fase staan we voor de uitdaging onze partner te accepteren zoals hij/zij is. We kunnen hem/haar niet veranderen zodat hij/zij in het beeld past dat wij van een partner hebben. Vraag jezelf af of je je partner kunt accepteren, zoals hij/zij nu is. Geen enkele partner is perfect. Geen enkele partner is volmaakt. Geen enkele partner voldoet aan ál onze verwachtingen en droombeelden.

In deze tweede fase van de relatie draait het om het accepteren van elkaars sterke en zwakke punten, de donkere en de lichte aspecten, de hoopvolle en de angstige verwachtingen. Als je jezelf een blijvende, spirituele verheffende relatie ten doel stelt, doe je er goed aan ervoor te zorgen dat jij en je partner een gemeenschappelijke visie op die relatie hebben en het eens zijn over jullie waarden en overtuigingen, je belangstellingssfeer en de mate van betrokkenheid bij elkaar.

3. De wet van de Groei

In een spirituele relatie moeten beide de vrijheid hebben om te groeien en zich als individu te uiten

Verschillen zijn in een relatie even belangrijk als de overeenkomsten. Je houdt heel makkelijk van mensen die hetzelfde zijn als jij, maar het is niet zo gemakkelijk om te houden van mensen die het niet eens zijn met jouw waarden, normen en interesses. Daartoe moet je onvoorwaardelijk liefhebben. Spiritueel partnerschap is gebaseerd op onvoorwaardelijke liefde en acceptatie.

Grenzen zijn in een relatie heel belangrijk. Het feit dat je een stel bent wil nog niet zeggen dat je ophoudt een individu te zijn. In feite kun je de stevigheid van een relatie afmeten aan de mate waarin partners zich vrij voelen om binnen de relatie tot zelfverwerkelijking te komen.

Groei en gezamenlijkheid zijn in een relatie even belangrijk. Het gezamenlijke bevordert de stabiliteit en een gevoel van nabijheid. De groei bevordert het leerproces en een verruiming van het bewustzijn. Wanneer in een relatie de behoefte aan veiligheid (gezamenlijkheid) overheerst, bestaat er een gevaar voor emotionele stagnatie en creatieve frustratie. Als de behoefte aan groei overheerst, bestaat er een gevaar voor emotionele instabiliteit, verlies van contact en gebrek aan vertrouwen. Om die potentiële problemen te vermijden, moeten jij en je partner goed kijken hoeveel behoefte aan groei en veiligheid ieder van jullie heeft. Je partner en jij moeten ieder voor zich vaststellen welk standpunt jullie innemen als het om een evenwicht tussen gezamenlijkheid en groei gaat.

Het evenwicht tussen persoonlijke ontwikkeling en saamhorigheid moet voortdurend in de gaten gehouden worden.
Dat evenwicht verandert in de loop der tijd, omdat de behoeften van de partners en de behoeften binnen de relatie veranderen. Een goede communicatie tussen de partners zorgt ervoor dat geen van beiden zich tegengehouden voelt of het contact verliest.

4. De wet van Communicatie

In een spirituele relatie is regelmatige, oprechte, niet-beschuldigende communicatie een noodzaak

De essentie van communicatie is luisteren. We moeten eerst onze eigen gedachten en gevoelens beluisteren en er verantwoordelijkheid voor nemen voordat we ze tegenover anderen kunnen uiten. Vervolgens, als we zonder anderen verwijten te maken uiting hebben gegeven aan onze gedachten en gevoelens, moeten we luisteren naar wat anderen over hun gedachten en gevoelens zeggen.

Er bestaan twee manieren van luisteren. De ene is luisteren met een oordeel; de andere is luisteren zonder oordeel. Als we met een oordeel luisteren, luisteren we niet echt. Het maakt niet uit of we naar iemand anders luisteren of naar onszelf. In beide gevallen weerhoudt het oordeel ons ervan écht te horen wat er gedacht of gevoeld wordt.

Communicatie is er of is er niet. Openhartige communicatie vereist oprechtheid van de kant van de spreker en acceptatie van de kant van de luisteraar. Als de spreker verwijten maakt en de luisteraar oordelen heeft, dan is er geen sprake van communicatie, dan is er sprake van een aanval.

Om effectief te kunnen communiceren moet je het volgende doen:

• Beluister je eigen gedachten en gevoelens totdat je weet welke dat zijn en inziet dat ze van jou zijn en van niemand anders.
• Geef tegenover anderen eerlijk uiting aan wat je denkt en voelt, zonder hen verwijten te maken of te proberen hen verantwoordelijk te stellen voor wat jij denkt of hoe jij je voelt.
• Luister zonder oordeel naar de gedachten en gevoelens die anderen jou willen meedelen. Onthoud dat alles wat zij zeggen, denken en voelen, een beschrijving is van hun gemoedstoestand. Dit kan iets met jouw eigen gemoedstoestand te maken hebben, maar misschien ook niet.

Als je merkt dat je de ander wilt verbeteren of jezelf wilt verdedigen wanneer hun gedachten en gevoelens tegenover jou uiten, luister je wellicht niet echt en word je waarschijnlijk op gevoelige plekken geraakt. Het kan zijn dat ze een stuk van jouw weerspiegelen dat je (nog) niet wilt zien.

Er is één gebod dat je in acht moet nemen om de kans op succesvolle communicatie te vergroten: probeer niet met je partner te praten als je van streek of boos bent. Vraag om een time-out. Het is belangrijk om je mond te houden totdat je alles wat je denkt en voelt echt voor jezelf toe kunt geven en weet dat het iets van jou is. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat je je partner dingen gaat verwijten en door de verwijten wordt het onbegrip en het gevoel van afstand tussen jullie beiden alleen maar groter. Als je van streek bent, moet je niet naar je partner uithalen. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen gedachten en gevoelens.

Een goede communicatie helpt jou en je partner om emotioneel met elkaar verbonden te blijven.

5. De wet van Spiegelen

Wat we niet prettig vinden aan onze partner is een afspiegeling van wat we niet prettig en niet acceptabel vinden aan onszelf

Als je probeert weg te vluchten van jezelf, is een relatie wel de laatste plek waar je moet proberen je te verstoppen. Het doel van een intieme relatie is dat je leert je eigen angsten, oordelen, twijfels en onzekerheden onder ogen te zien. Als onze partner angsten en twijfels in ons losmaakt, en dat gebeurt in elke intieme relatie, willen we die niet rechtstreeks onder ogen zien. Je kunt twee dingen doen; of je kunt je concentreren op hetgeen je partner deed of zei, dat verkeerd vinden en proberen onze partner zover te krijgen dat hij/zij dit voortaan niet meer doet, of je kunt verantwoordelijkheid nemen voor je angsten en/of twijfels. In het eerste geval weigeren we onze pijn/angst/twijfel aan te pakken door er iemand anders verantwoordelijk voor te maken. In het tweede geval laten we die pijn/angst/twijfel tot ons doordringen, we geven het toe en laten onze partner weten wat er in ons omgaat. Het belangrijkste aan deze uitwisseling is niet dat je zegt: 'Je deed lelijk tegen me', maar 'Wat je zei/deed, bracht bij mij angst/pijn/twijfel naar boven'.

De vraag die ik me moet stellen luidt niet: 'Wie heeft me aangevallen?', maar: 'Waarom voel ik me aangevallen?'. Je bent zelf verantwoordelijk voor het genezen van de pijn/twijfel/angst, ook al is een ander degene die de wond heeft opengereten. Elke keer als onze partner iets in ons losmaakt, krijgen we de gelegenheid om onze illusies (overtuigingen over onszelf en anderen die niet waar zijn) te doorzien en ze voor eens en altijd te laten vallen.

Het is een spirituele wet dat alles wat ons aan een ander dwarszit, ons dat deel van onszelf laat zien dat we niet willen liefhebben en accepteren. Je partner is een spiegel die je helpt oog in oog te gaan staan met jezelf. Alles wat we moeilijk te accepteren vinden aan onszelf, wordt weerspiegeld in onze partner. Als we onze partner bv. egoïstisch vinden, kan dat komen doordat we zelf egoïstisch te werk gaan. Of het kan zijn dat onze partner voor zichzelf opkomt en dat dat iets is wat we zelf niet goed kunnen of durven.

Als we ons van onze eigen innerlijk strijd bewust zijn en onszelf ervan kunnen weerhouden de verantwoordelijkheid voor onze narigheid op onze partner te projecteren, wordt onze partner onze belangrijkste leermeester. Wanneer dit intense leerproces binnen de relatie wederzijds is, wordt het partnerschap getransformeerd tot een spiritueel pad naar zelfkennis en vervulling.

6. De wet van Verantwoordelijkheid

In een spirituele relatie nemen beide partners verantwoordelijkheid voor hun gedachten, gevoelens en beleving

Het is wellicht ironisch dat een relatie, waarin toch duidelijk de nadruk ligt op gezamenlijkheid en kameraadschap, niets anders vereist dan dat we verantwoordelijkheid nemen voor onszelf. Alles wat wij denken, voelen en ervaren, hoort bij ons. Alles wat onze partner denkt, voelt en ervaart, hoort bij hem of haar. De schoonheid van deze zesde spirituele wet gaat verloren voor hen die hun partner verantwoordelijk willen stellen voor hun geluk of narigheid.

Je van projectie onthouden is een van de grootste uitdagingen van een relatie. Als je kunt toegeven wat bij jou hoort - je gedachten, gevoelens en daden - en bij je partner kunt laten wat bij hem/haar hoort - zijn/haar gedachten, gevoelens en daden - creëer je gezonde grenzen tussen jou en je partner. De uitdaging is dat je eerlijk zegt wat je voelt of vindt (bv.: ik ben verdrietig) zonder dat je probeert je partner daarvoor verantwoordelijk te stellen (bv.: ik ben verdrietig omdat jij niet op tijd thuis kwam).

Als we verantwoordelijkheid willen gaan nemen voor ons eigen bestaan, moeten we het aanvaarden zoals het is. We moeten onze interpretaties en oordelen laten vallen, of ons er in ieder geval bewust van worden. We hoeven onze partners niet verantwoordelijk te maken voor wat wij denken of voelen. Wanneer we beseffen dat wij verantwoordelijk zijn voor wat er gebeurt, staat het ons altijd vrij om een andere keuze te maken.

7. De wet van Vergeving

In een spirituele relatie is voortdurende vergeving van jezelf en je partner een onderdeel van de dagelijkse praktijk

Als we gaan proberen in ons denken en in onze relaties vorm te geven aan de besproken spirituele wetten, moeten we niet uit het oog verliezen dat we dat niet volmaakt zullen doen. Er bestaat immers geen perfectie op het menselijke vlak. Hoe goed partners ook bij elkaar passen, hoeveel ze ook van elkaar houden, geen enkele relatie verloopt zonder trammelant en strijd.

Om vergeving vragen wil niet zeggen dat je naar de ander toegaat en zegt: 'Het spijt me'. Het betekent dat je naar de ander toegaat en zegt: 'Dit speelt er voor mij. Ik hoop dat je dat kunt accepteren en er iets mee kunt. Ik doe mijn uiterste best'. Het betekent dat je leert je eigen situatie te accepteren, ook al is dat moeilijk, en je partner de kans geeft die te accepteren. Als je kunt accepteren wat je voelt of denkt terwijl je er eigenlijk een oordeel over wilt vellen, is dat zelfvergeving. De gevoelens en gedachten van je partner accepteren, terwijl je er eigenlijk een oordeel over wilt vellen of er iets verkeerd aan vindt, is een uitbreiding van die zelfvergeving naar hem/haar. Daarmee laat je je partner weten: 'Ik vergeef mezelf dat ik jou veroordeelde. Het is mijn bedoeling je helemaal te accepteren zoals je bent'.

Als we ons realiseren dat we altijd in elke situatie maar één mens te vergeven hebben, namelijk onszelf, zien we eindelijk in dat we de sleutels van het koninkrijk in handen hebben gekregen. Door onszelf te vergeven voor wat we van anderen vinden, gaan we ons vrij voelen om voortaan anders op hen te reageren.

Je kunt onmogelijk vergeving vinden zolang je jezelf of de ander verwijten blijft maken. Je moet een manier zien te vinden om van verwijten naar verantwoordelijkheid te komen.

Vergeving heeft geen enkele zin als je je niet bewust bent van je eigen gevoeligheden en niet bereid bent iets aan de correctie ervan te doen. Pijn roept je wakker. Het zet je ertoe aan je bewust en verantwoordelijk op te stellen.

Veel mensen denken dat vergeving een hele klus is. Ze denken dat je daarvoor jezelf moet veranderen of je partner moet vragen te veranderen. Hoewel er verandering ontstaat ten gevolge van vergeving, kun je geen verandering opeisen.

Vergeving vraagt niet zozeer om uiterlijke als om innerlijk veranderingen. Als je je partner niet langer de schuld geeft en zelf verantwoordelijkheid neemt voor je verdriet en je ongenoegen, treedt het vergevingsproces al in werking. Vergeving is niet zozeer iets doen als wel iets ongedaan maken. Het stelt ons in staat om schuld en verwijten ongedaan te maken. Alleen een voortdurend proces van vergeving stelt ons in staat om het partnerschap in stand te houden terwijl het zijn onvermijdelijke ups en downs meemaakt. Vergeving wist schuld en verwijt weg en stelt ons in staat ons emotioneel weer met onze partner te verbinden en onze betrokkenheid bij de relatie te vernieuwen.