Telepathie - "indirecte communicatie"

Zijn er mensen die dankzij bijzondere gaven psychische en geestelijke processen in een andere persoon kunnen waarnemen? Die gedachten kunnen lezen en zelfs kunnen overdragen, die 'ver voelen'? Die een gave bezitten die door Frederick W.H. Myers (1843-1901), stichter van de Londonse Society for Psychical Research, in 1882 als eerste telepathie werd genoemd? Telepathie is het bekendste verschijnsel van de parapsychologie, en tegelijk een van de grootste mysteries van het menselijk leven.

Indirecte communicatiekanalen

Telepathie is niet zo omstreden als andere verschijnselen van de parapsychologie. Al enkele decennia houden tal van serieuze wetenschappers zich ermee bezig. Misschien ligt dat aan het feit dat veel mensen in hun leven ervaringen van deze aard hebben gehad, want wie heeft niet ooit zomaar aan iemand gedacht en dezelfde persoon plotseling voor de deur zien staan?

Veel mensen doen dergelijke gebeurtenissen af als toeval: zij denken niet dat het mogelijk is dat de komst van de ander zich heeft aangekondigd via een geestelijk kanaal dat zich aan ons onmiddellijke begrip onttrekt.

Veelzijdig inzetbaar

Tijdens de Tweede Wereldoorlog deden onderzoekers in de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en Engeland experimenten met mensen die gedachten van andere personen konden 'lezen'. De experimenten leverden opmerkelijke resultaten op. Met name voor geheime diensten biedt telepathie een veelzijdige mogelijkheid tot spionage door zogenoemde psi-agenten. Toch werd de telepathie voor deze toepassing steeds vaker vervangen door 'remote-viewing' (waarneming vanaf een afstand). De agenten proberen in hun gedachten plaatsen en voorwerpen te beschrijven. Bekend is dat in 1940 de telepaat Wolf Gregorewitsch Messing door Josef Stalin werd ontboden, maar het is moeilijk te zeggen of dat het begin markeert van belangstelling van overheden voor de toepasbaarheid van telepathie. Ook in het Westen werd het verschijnsel telepathie namelijk onderzocht.

Zo testte de wiskundige S.G. Soal (1898-1979) tussen 1934 en 1939 aan de universiteit van Londen 160 personen in 100.000 afzonderlijke proeven. Net als hem bereikten de parapsychologen Basil Shackleton en Rita Elliot in 1941 resultaten die buiten de toevalsmarges vielen.

Waarom de een wel aanleg voor telepathie heeft en een ander niet, blijft onduidelijk. Veel wetenschappers zijn ervan overtuigd dat ieder mens telepathische kwaliteiten heeft en dat dit 'zesde zintuig' alleen maar getraind kan worden door ervoor open te staan.

Experimenten met telepathie hebben een eenvoudig patroon: de proefpersoon zit tegenover een onderzoeker die kijkt naar willekeurig op een monitor verschijnende symbolen of beelden. De telepathische proefpersonen konden daadwerkelijk 'lezen' wat de andere mens dacht en konden afbeeldingen tekenen van waar de ander naar keek. Veel experimenten hadden indrukwekkend veel overeenkomsten als resultaat.

Morfogenetische velden

De Engelse bioloog Rupert Sheldrake, die zich al jaren verdiept in telepathie, heeft de wetenschappelijke stelling van de morfogenetische velden ontwikkeld. Deze wetenschappelijke stelling stelt dat de natuur informatie verzamelt in velden die van daaruit voor anderen toegankelijk worden gemaakt. In zijn beroemde voorbeeld verwijst hij naar Engelse mezen in een bepaalde plaats, die zichzelf geleerd hebben om de aluminium doppen van melkflessen te openen. Deze vaardigheid wordt binnen de kortste keren door mezen in andere plaatsen toegepast, die deze vorm van voedselvoorziening dankzij de morfogenetische velden hebben geleerd - telepathie kent geen grenzen. Ze is zo grenzeloos, dat de morfogenetische velden ook gelden tussen mens en dier.

In een indrukwekkend experiment toont Sheldrake dat aan met een papegaai en zijn eigenaresse. het dier was in staat om meer dan 500 woorden en hele zinnen te spreken. De papegaai zat voor een lopende camera, terwijl zijn eigenaresse Aimee zich twee verdiepingen lager bevond. Aimee opende een boek met plaatjes en bekeek deze. Het verbazingwekkende was dat het dier de gedachte van zijn eigenaresse leek te ontvangen, want de papegaai zei wat Aimee zag. Het gaat hier om een eenmalig resultaat, want sindsdien zijn er geen andere gevallen bekend geworden van een dergelijk precieze overeenstemming.

Andere experimenten met dieren en mensen

De BBC heeft andere experimenten met mensen en dieren gedocumenteerd, waarbij honden zijn gefilmd van wie het baasje was uitgegaan en zonder doel door de stad zwierf. Op een bepaald tijdstip kreeg het baasje een teken, waarop hij besloot naar huis en dus naar zijn hond terug te gaan. De filmploegen legden vast dat precies op het moment dat het baasje dit besluit nam, de hond opstond, naar de deur ging en op zijn baasje ging liggen wachten. Uit tal van herhalingen van de experiment bleek dat het niet om toeval ging: de resultaten waren steeds dezelfde.

Tot nu toe is niet duidelijk hoe telepathie werkelijk werkt. Na jaren van onderzoek is men er echter zeker van dat het fenomeen bestaat. De vraag naar de oorzak en naar de bijzondere telepathische aanleg van sommige mensen blijft daarom bestaan. Dat maakt dit thema tot één van de mysterisch van de mensheid.