Probleem of Stoornis: Hallucinogenen

De psychedelische verdovende middelen vormen een sterk gevarieerde groep waartoe LSD behoort, mescaline, ecstasy, psylocibine (uit paddestoelen), peyote (uit de cactusknoop), de zaden van de haagwinde en bepaalde soorten paddestoelen.

Hallucinogenen

Deze middelen zijn door de geschiedenis heen in talrijke culturen gebruikt, dikwijls als een integraal onderdeel van religieuze rituelen. Het voornaamste kenmerk van de hallucinogeenintoxicatie is vervorming van de waarneming. Het type, de inhoud en de intensiteit van de ervaring verschilt met het middel, met de persoonlijkheid, verwachtingen en eerdere ervaringen van de gebruiker en met de culturele verwachtingen.

Tot de veranderingen in de waarneming kunnen behoren verandering in de beleving (kleuren zijn bijvoorbeeld feller), illusies (de blaadjes van een bloem worden bijvoorbeeld aangezien voor oplaaiende vlammen), visuele hallucinaties en een wonderlijke vermenging van zintuiglijke ervaringen die bekend staat als synesthesie (geluiden worden bijvoorbeeld niet alleen gehoord maar ook als kleuren gezien of als een aanraking gevoeld). Geluids- of aanrakingshallucinaties kunnen zich ook voordoen, maar in zeldzamer gevallen.

Euforiegevoelens worden dikwijls afgewisseld door angstgevoelens en achtervolgingswaan, wat als een bad trip’ bekend staat. Het is ook niet ongewoon dat de gebruiker depersonalisatie- en onwerkelijkheidsgevoelens ervaart — vreemde en onbehaaglijke sensaties van onwezenlijkheid, van gevangen te zitten in een droom zonder einde. De lichamelijke symptomen van de hallucinogeenintoxicatie omvatten een snelle polsslag, zweten, pupilverwijding, hartkloppingen, wazig zien en misselijkheid.

Gelukkig blijft het contact met de werkelijkheid gewoonlijk bestaan — de meeste mensen die onder invloed van hallucinogenen verkeren, zijn zich ervan bewust dat hun vreemde waarnemingen door het middel komen en reageren er niet op als zouden ze reëel zijn. Soms echter leiden de veranderingen in de waarneming tot een psychose, vooral wanneer hiervoor gevoelige individuen hoge doses van het middel gebruiken. Dit kan gevaarlijk zijn en zelfs fataal aflopen (iemand springt dan bijvoorbeeld van het dak vanuit de overtuiging dat hij kan vliegen, of rent een drukke weg op om aan ingebeelde moordenaars te ontkomen). Mensen met reeds bestaande geestesstoornissen doen vaak vreselijke dingen in reactie op hallucinogenen, en moeten dan ook koste wat kost bij deze middelen uit de buurt blijven. Autorijden wordt uiterst gevaarlijk bij een combinatie van aangetast beoordelingsvermogen en waarnemingsstoornissen.

Tolerantie voor de psychedelische en eufore effecten van hallucinogenen kan zich bij herhaald gebruik snel ontwikkelen. Hoewel onthouding niet met specifieke symptomen gepaard lijkt te gaan, ervaren vele gebruikers na een trip met psychedelische middelen een ‘kater’ die gekenmerkt wordt door vermoeidheid, slapeloosheid, hoofdpijn, evenwichtsstoornissen en pijnlijke kaken en tanden vanwege het harde opeen bijten van de tanden tijdens de roes.

Gebruikers van hallucinogenen kunnen fiashbacks ervaren, vooral wanneer dingen in de omgeving aspecten van eerdere trips in het geheugen oproepen. Hallucinogene flashbacks kunnen ook worden opgewekt door andere middelen, nerveuze gespannenheid, vermoeidheid, of stress, of men kan ze zelf opwekken (dat wil zeggen, men gaat in een donkere kamer zitten en spant zich in om de visuele beelden van een eerdere intoxicatie op te roepen). Flashbacks nemen gewoonlijk binnen een paar maanden van middelengebruik af, maar kunnen soms jaren aanhouden of na een pauze van jaren terugkomen.

Diagnose volgens DSM IV

• U hebt psychiatrische symptomen die beginnen tijdens de periode van intoxicatie door of na onthouding van een middel. Hieronder kunnen psychotische symptomen zijn (wanen, hallucinaties), stemmingssymptomen (depressie, prikkelbaarheid, euforie), angstsymptomen (paniekaanvallen, gegeneraliseerde angst, obsessies, dwangen, fobieën), seksuele problemen (onvermogen geprikkeld te raken of een orgasme te krijgen) of slaapproblemen (moeite hebben met inslapen ofjuist te veel slapen).
• De symptomen zijn niet beter te verklaren op grond van reeds bestaande geestelijke stoornissen zoals de depressieve stoornis, schizofrenie.
• De symptomen verdwijnen binnen ongeveer een maand na stopzetting van het middelengebruik geheel of vrijwel geheel.
• U moet altijd bedacht zijn op de mogelijkheid dat middelengebruik de oorzaak van uw psychiatrische symptomen is. Onderstaande tabel zal u helpen dit na te gaan; hierin zijn de typische door elke middelencategorie veroorzaakte psychiatrische symptomen op een rijtje te gezet.