Probleem of stoornis: Fencyclidine verslaving

Fencyclidine is oorspronkelijk geproduceerd als verdovend middel bij dieroperaties. Het is in de zestiger jaren voor het eerst als illegaal middel op straat verschenen en verwierf al snel een verbazende populariteit onder allerlei namen, zoals p'cp’, ‘angel dust’, ‘hog’, en ‘tranq’.

Fencyclidine

Het kan worden ingespoten, geslikt, gesnoven, of gerookt. De meest toegepaste methode van gebruik is via met tcp’ aangemaakte marihuanasigaretten. Fencyclidine veroorzaakt symptomen die op die van de hallucinogeenbedwelming lijken, maar met nog sterkere uitslagen emotionele en gedragsreacties, in de vorm van een ontzaglijke euforie, bizarre uitingen van agressie, agitatie, strijdlust en onvoorspelbaarheid. Vechtpartijen, doodslag en zelfdoding zijn enkele complicaties bij pcp-intoxicatie. Het middel begint binnen enkele minuten tot een uur te werken en de werking houdt tien tot twintig uur aan, maar bijzonder hoge doses kunnen dagen lang problemen blijven veroorzaken.

De intoxicatiesymptomen hangen af van de hoeveelheid pcp die is gebruikt. Lagere doses leiden tot een slepende spraak, misselijkheid, euforie, spraakzaamheid, ontremd gedrag, aangetast beoordelingsvermogen, duizeligheid, onwillekeurige spierbewegingen, ongewone oogbewegingen en een slechte coördinatie. Gematigd ernstige pcp’ -intoxicatie veroorzaakt verstoringen in de zintuiglijke waarneming en het lichaamsbeeld, een verminderde reactie op pijn, verwardheid, depersonalisatie- en onwerkelijkheidsgevoelens, Bij hogere doses kunnen delirium, toevallen, geheugenverlies en coma optreden. Er ontwikkelt zich weinig tot geen tolerantie voor de effecten van pcp en er schijnt ook geen syndroom van onthoudingsverschijnselen bij te bestaan. Aan chronisch gebruik gekoppelde problemen liggen meestal eerder op het vlak van de juridische en interpersoonlijke gevolgen van het agressieve gedrag en de aantasting van het beoordelingsvermogen die typisch voor de pcp-intoxicatie zijn.

Opioïden of opiaten

De opioïden zijn nuttige geneesmiddelen die worden voorgeschreven om pijn te verlichten (morfine), hoest te onderdrukken (codeïne) en diarree te stoppen. Heroïne is het beruchtste lid van de familie der opioïden en kent geen geneeskundige toepassing. Methadon wordt voorgeschreven om een heroïneverslaving binnen de perken te houden, maar is voor opioïdenverslaafden zelf ook aantrekkelijk als drug. Aangezien opioïden op recept te verkrijgen zijn, komt het wel voor dat gebruikers een pijnlijke ziekte simuleren om ze van een arts los te krijgen. Mensen in beroepsgroepen waarin opioïden bij wijze van spreken voor het grijpen liggen (zoals artsen, verpleegkundigen en apothekers) lopen meer risico problemen met het gebruik ervan te krijgen.

Opioïde-intoxicatie wordt (vooral bij de eerste keren) gekenmerkt door een hoogst opwekkende eufore ‘roes’, gevolgd door apathie, droefheid, agitatie en aantasting van het beoordelingsvermogen. Tot de met opioïdegebruik samen- gaande frsiologische veranderingen behoren een trage spraak, onoplettendheid, constipatie, geheugenzwakte, pupilvernauwing en slaperigheid. Hoge doses kunnen leiden tot ademnood, coma of zelfs de dood. Hoewel opioïden kunnen worden gesnoven, gegeten of gerookt, worden ze toch meestal via een intraveneuze injectie toegediend. Mensen die chronisch opioïden spuiten, hebben overal op hun armen en benen prikgaatjes en verharde aderen die ‘tracks’ (lijnen) worden genoemd. Soms moeten ze hierom overschakelen naar aderen in hals of lies of rechtstreeks onder de huid spuiten (dit laatste heet ‘skin popping’), dikwijls met abcesen laesies als gevolg.

Tolerantie voor opioïden ontwikkelt zich snel, vooral met betrekking tot hun euforische werking. Binnen korte tijd gaat de betrokkene naar het middel snakken, niet om zich weer fantastisch te voelen, maar alleen om zich weer in orde te voelen. Wanneer iemands opioïdengebruik chronisch wordt en escaleert tot afhankelijkheid, blijft het gewoonlijk ettelijke jaren onafgebroken bestaan.

Opioïdenonthouding (het ‘cold turkey’ afkicken) wordt gekenmerkt door intense angst, spierpijn, rusteloosheid, misselijkheid, koorts, prikkelbaarheid, depressiviteit en een aanhoudende en overweldigende hunkering naar het middel. Acute onthoudingsverschijnselen treden gewoonlijk binnen zes tot vierentwintig uur na de laatste dosis op en kunnen ettelijke dagen aanhouden. Ofschoon beslist onaangenaam, is het afkicken van opioïden in films ietwat gedramatiseerd en medisch gezien veel minder gevaarlijk dan onthouding van alcohol of sedativa/hypnotica (kalmerende en slaapmiddelen).

Verslaafde gebruikers hanteren een opmerkelijk dwangmatig gebruikspatroon, waarbij ze praktisch al hun tijd en energie steken in het te pakken krijgen en gebruiken van de drug. De hoge kosten hiervan nopen hen er dikwijls toe zich in criminele activiteiten te begeven om zich van hun ‘shot’ te verzekeren. De verslaafde neemt dikwijls een leefwijze aan die vóór zijn verslaving ondenkbaar zou zijn geweest, waarbij hij in een smeerboel woont, zijn persoonlijke hygiëne verwaarloost, onveilige seks bedrijft en zijn naalden deelt met anderen. Het HIV-besmettingscijfer onder heroïneverslaafden in de Amerikaanse binnensteden ligt op wel 6o%. (In Amsterdam is 30 tOt 40% van de injecterende druggebruikers besmet met het aidsvirus.) Heroïneverslaafden sterven ook aan overdoses, geweld rond de drugshandel, zelfdoding, ongelukken en allerlei medische complicaties.

De hunkering kan nog jaren na het afkicken blijven bestaan. Wanneer een afgekickte weer in de buurt komt van de plek of de straten waar zijn leven van gebruiker zich afspeelde, kan hij of zij plotseling weer een enorme behoefte aan de vroeger gebruikte stuff gaan voelen. Hij krijgt kippevel, kramp in de spieren en wil een shot.

Ofschoon de opioïdenbevattende medicijnen een ernstig risico van het ontstaan van afhankelijkheid inhouden, zijn ze domweg onmisbaar bij de behandeling van enkele pijnlijke medische aandoeningen die nergens anders goed op reageren. En volstrekt irrationele bezorgdheid over het mogelijk ontstaan van afhankelijkheid heeft in Amerika tot een nationaal patroon van ondermedicatie geleid, met als gevolg veel nodeloos lijden, vooral onder terminale kankerpatiënten. Het gezond verstand en simpele medemenselijkheid maken toch zonneklaar dat in deze situatie het risico van verslaving een zinloze overweging is en dat men het de patiënten alleen maar zo gerieflijk mogelijk dient te maken.

Diagnose volgens DSM IV

• U hebt psychiatrische symptomen die beginnen tijdens de periode van intoxicatie door of na onthouding van een middel. Hieronder kunnen psychotische symptomen zijn (wanen, hallucinaties), stemmingssymptomen (depressie, prikkelbaarheid, euforie), angstsymptomen (paniekaanvallen, gegeneraliseerde angst, obsessies, dwangen, fobieën), seksuele problemen (onvermogen geprikkeld te raken of een orgasme te krijgen) of slaapproblemen (moeite hebben met inslapen ofjuist te veel slapen).
• De symptomen zijn niet beter te verklaren op grond van reeds bestaande geestelijke stoornissen zoals de depressieve stoornis, schizofrenie.
• De symptomen verdwijnen binnen ongeveer een maand na stopzetting van het middelengebruik geheel of vrijwel geheel.
• U moet altijd bedacht zijn op de mogelijkheid dat middelengebruik de oorzaak van uw psychiatrische symptomen is. Onderstaande tabel zal u helpen dit na te gaan; hierin zijn de typische door elke middelencategorie veroorzaakte psychiatrische symptomen op een rijtje te gezet.