De negatieve gevolgen van een serieverslaving

Een serieverslaving, ook wel bekend onder de Engelse term 'binge watching', is een verslaving aan het onafgebroken kijken naar series. De ene na de andere aflevering wordt weggekeken. Met de komst van populaire streamingdiensten zoals bijvoorbeeld Netflix staat niets je in de weg om jezelf uren achter elkaar te verliezen in je favoriete serie. In eerste instantie zou je denken dat het onschuldig vermaak is. Het kan echter een probleem worden wanneer het effect gaat hebben op je dagelijks leven. Misschien zeg je er afspraken voor af, krijg je ruzie met je partner of ouders omdat je continu op de bank hangt, of ga je steevast te laat naar bed, wat kan resulteren in te laat op je werk of op school verschijnen. In dat geval spreken we van een verslaving. En zo’n verslaving heeft meer negatieve gevolgen voor je gezondheid dan je in eerste instantie zou vermoeden.

Wat is een serieverslaving?

Je kent het wel. Die heerlijke serie waar je geen genoeg van kunt krijgen. The Walking Dead, Pretty Little Liars, House of Cards. Allemaal series die zich lenen om jezelf uren in te verliezen. Nu is het natuurlijk geen probleem wanneer je dit af en toe op een regenachtige zondagmiddag doet, maar het gevaar ligt op de loer als dit vaker gebeurt dan je van plan was. Of wanneer je langer blijft kijken dan de bedoeling was omdat het je niet lukt om de tv uit te zetten. Op een gegeven moment kan dit een behoorlijk effect krijgen op je dagelijks leven. Je komt in de problemen omdat je afspraken niet nakomt, steeds te laat komt, of niet uitgerust bent omdat je alweer te laat bent gaan slapen. Kortom, je hele leven draait om je favoriete serie. Je hebt je kijkgedrag duidelijk niet meer in de hand. Op dit moment spreken we dus van een verslaving. De gevolgen van zo'n verslaving heeft grotere gevolgen voor je gezondheid en sociaal leven dan je zou verwachten.

Hoe ontstaat een serieverslaving?

Hoe komt het dat we het zo moeilijk vinden om de televisie uit te zetten? In de eerste plaats natuurlijk door die spannende cliffhanger aan het einde van iedere aflevering. Je móét gewoon weten hoe het verder gaat! De schrijvers van deze series spelen hier natuurlijk slim op in. Daarnaast start de volgende aflevering automatisch wanneer de vorige is afgelopen. Je hebt geen last van reclameblokken, en zo wordt het één lang verhaal waar je maar moeilijk uit kunt stappen.

Wie zijn er gevoelig voor een serieverslaving?

Uit onderzoek van de Universiteit van Texas uit 2015 is gebleken dat mensen die regelmatig meerdere afleveringen van hun favoriete serie achter elkaar kijken, vaker eenzaam en depressief zijn. Het is een manier om aan de realiteit te ontsnappen. Helaas zal dit de problemen waarschijnlijk alleen maar vergroten. Want eenzaamheid of depressie zullen niet verdwijnen wanneer je je voortdurend afzondert.

Wat kunnen de gevolgen van een serieverslaving zijn op je gezondheid?

Psychische problemen

Een serieverslaving kan ontstaan door het ontvluchten van negatieve gevoelens. Dit concludeert onderzoeker Yoon Hi Sung van de Universiteit van Texas. Uit een onderzoek onder 316 mensen tussen de 18 en 29 jaar oud, bleek dat 75% zichzelf herkent in de symptomen van een serieverslaving. Zij blijken vaak een gebrek aan zelfcontrole te hebben, en lijden eerder aan eenzaamheid en depressieve gevoelens. Door de persoonlijke verbondenheid die mensen vaak hebben met een personage kunnen bepaalde negatieve gevoelens versterkt worden. Zo kan bijvoorbeeld het kijken naar een personage dat onder grote druk staat, je eigen stressniveau verhogen.

Obesitas

Bij een goede film of serie hoort vaak ook iets te snacken. Het mag duidelijk zijn dat regelmatig uren achter elkaar op de bank hangen met een zak chips een nadelig effect op je gewicht heeft. Uit het eerder genoemde onderzoek van de Universiteit van Texas bleek ook dat een serieverslaving vaak gelinkt kan worden aan obesitas.

Vertraagde bloedsomloop

Door langdurig te zitten vertraagt de bloedsomloop. De bloedsomloop is van essentieel belang om zuurstofrijk bloed door het lichaam te transporteren. Dit is van levensbelang voor alle organen, die dit nodig hebben om optimaal te presteren. Wanneer dit belemmerd wordt, door bijvoorbeeld langdurig voor de TV te zitten, zal het lichaam waarschuwingssignalen geven. Je kunt bijvoorbeeld klachten krijgen zoals koude handen en voeten, onregelmatige hartslag, kortademigheid, een slecht geheugen en over weinig energie beschikken.

Vertraagde stofwisseling

De stofwisseling (metabolisme) zet voedsel om in energie en lichaamswarmte. Lang stilzitten vertraagt de stofwisseling waardoor de verbranding op een laag pitje komt te staan. Wanneer je te weinig beweegt zal je lichaam deze energie onvoldoende verbranden en zal je lichaam dit opslaan als vet.

Dagelijkse verplichtingen laten versloffen

Het is gemakkelijk om de dagelijkse verplichtingen of vervelende klussen uit te stellen door te vluchten in de wereld van je favoriete serie. Dit kan uiteindelijk voor problemen zorgen op bijvoorbeeld op relationeel, financieel of sociaal vlak.

Verstoord slaapritme

In onze ogen zitten cellen die gevoelig zijn voor licht. Deze cellen geven signalen door aan onze hersenen. Hiermee regelen ze onze biologische klok. Ze vertellen eigenlijk wanneer het dag en nacht is. Deze cellen zijn vooral gevoelig voor het 'blauw licht' dat de schermen van televisies, laptops, tablets en smartphones uitstralen. Dit kan de aanmaak van melatonine, het zogenoemde slaaphormoon, verstoren. Dit kan resulteren in moeilijk in slaap vallen en een slechte nachtrust.

Adviezen om schadelijke gevolgen te voorkomen

De schadelijke gevolgen voor je gezondheid zijn relatief simpel te voorkomen door de volgende adviezen op te volgen.

• Las af en toe een pauze in. Loop bijvoorbeeld een rondje met de hond, of doe een huishoudelijke taak.
• Spreek met jezelf af dat je pas gaat kijken wanneer je aan je verplichtingen hebt voldaan.
• Stop een uur voor het slapen gaan met kijken om je lichaam zo de kans te geven zich voor te bereiden op het slapen gaan.
• Spreek wat vaker af met vrienden of ga sporten.
• Laat je leven niet beheersen door een serie. Er is zoveel meer te beleven!

Wanneer je deze adviezen in acht neemt kun je blijven genieten van je favoriete serie, maar blijf je toch in beweging en dus gezonder.