Morfinepleister: kan je ze kopen en de bijwerkingen

Morfinepleisters worden voorgeschreven bij ernstige, acute of chronische pijn. Morfinepleisters zijn niet zomaar te koop. Een arts schrijft ze voor. Het plakken van morfinepleisters is niet moeilijk maar vergt wel wat voorbereiding. Ook het vervangen dient nauwkeurig te gebeuren. Net als alle medicijnen, hebben ook morfinepleisters bijwerkingen, die soms nogal hevig zijn.

Morfinepleisters kopen

Morfine is een pijnstillend medicijn en valt onder de opiaten. De slaapbol oftewel bolpapaver is een plant die wordt gebruikt om morfine van te maken. Uit deze plant worden meerdere middelen gemaakt waaronder morfine, codeïne en heroïne.

Morfine werkt verslavend: er treedt na langer gebruik gewenning op. Om die reden mag er nooit zomaar gestopt worden met het gebruik van morfine. Dit wordt geleidelijk afgebouwd. Alleen bij kortdurend gebruik kan plots gestopt worden.

Morfine wordt in verschillende vormen toegediend: tabletten, via een pompje, maar ook via pleisters. Morfinepleisters bevatten een hoeveelheid morfine die via de huid constant en gelijkmatig wordt afgegeven aan het lichaam. Hierdoor blijft de werking van morfine 24 uur per dag doorgaan.

Morfinepleisters zijn niet te koop bij apotheek of drogist, omdat morfine behoort tot de sterke pijnstillers in de groep opiaten, kan morfine alleen verkregen worden op recept. Morfine wordt voorgeschreven bij plotseling hevige pijn, bij chronische pijn of bij een ziekte in het terminale stadium.

Werking van morfinepleisters: plakken en vervangen

Een morfinepleister werkt niet direct. Wie overstapt vanuit een ander pijnstillend middel, zal daarom tijdelijk morfinepleister én ander pijnstiller moeten gebruiken. De morfinepleister kan op de huid geplakt worden. Meestal plakt men de pleister op de bovenarm of op het bovenlichaam. Vermijd gevoelige plekken zoals het gezicht, binnenkant van de benen, de pols of andere gevoelige plaatsen.

1. Plak de pleister op een gladde, bij voorkeur rimpelloos stukje huid. Zorg dat de huid vetvrij en schoon is. Haren kunnen eventueel afgeknipt worden. Pleisters kunnen los laten wanneer de ondergrond niet egaal en schoon is. Vermijd ook plekken waar sneller zweet verschijnt.
2. Haal de pleister uit de verpakking. verwijder de beschermfolie die aan de achterkant zit. Houd de pleister alleen bij de rand vast.
3. Plak de pleister op de schone en droge huid. Druk de pleister gedurende 30 seconden goed aan en strijk de randen goed en stevig tegen de huid. Soms is het nodig om de pleister extra goed te fixeren. Gebruik hiervoor doorzichtige pleisters die te verkrijgen zijn bij de apotheek.
4. De pleister wordt gemiddeld na 72 uur vervangen (vraag de arts om advies). Resten van lijm kunnen verwijderd worden met wat babyolie.
5. De nieuwe pleister wordt geplakt volgens bovenstaande stappenplan, maar dan op een andere plek op de huid. Gebruik de oude plek niet direct opnieuw maar geef deze rust om te herstellen. Later mag de oude plek wel weer gebruikt worden.

Douchen met een morfinepleister mag, maar niet te heet. Heet water kan ervoor zorgen dat er meer morfine vrijkomt dan bedoeld is. Twee pleisters mogen niet tegen elkaar of over elkaar heen geplakt worden. Houd minimaal een halve centimeter afstand tussen twee pleisters. Twee pleisters moeten ook altijd tegelijk vervangen worden. Gebruikte pleisters kunnen het best naar binnen geplakt worden zodat ze niet meer hergebruikt kunnen worden. Houd kleine kinderen uit de buurt van morfinepleisters. Knip een morfinepleister nooit doormidden, de inhoud kan dan weglekken.

Bijwerkingen morfinepleisters

Het gebruik van morfinepleisters kan bijwerkingen geven. Hoe langer de pleisters gebruikt worden, hoe meer kans op bijwerkingen. Ook reageert de ene persoon gevoeliger op morfine dan de ander. Hierdoor kunnen de bijwerkingen per persoon sterk verschillen. De volgende bijwerkingen kunnen optreden:

• Sufheid: Sufheid komt redelijk veel voor bij mensen die morfinepleisters gebruiken. Dit uit zich in vermoeidheid, slaperigheid en een trage indruk maken.
• Misselijkheid of soms overgeven: dit komt het meest voor in de beginfase van het gebruik. Wanneer het lichaam gewend is aan morfine, dan zullen de klachten snel afnemen. Misselijkheid en braken kan ook een symptoom zijn van de ziekte waarvoor men behandeld wordt.
• Verstopping: komt zeer veel voor bij morfinegebruik. Vaak wordt er daarom een laxerend middel voorgeschreven, maar ook dit werkt niet altijd voldoende. Helaas is deze bijwerking moeilijk te voorkomen. Door vezelrijke voeding te eten, kan de verstopping gedeeltelijk verminderen. Wie een chronische ontsteking van de darmen heeft of een spastische darm, moet extra goed opletten met het gebruik van morfinepleisters. De klachten kunnen sterk verergeren.
• Huiduitslag, eczeem of puntbloedingen: op de plakplaatsen kunnen puntbloedingen optreden na langdurig gebruik. Huiduitslag of eczeem is een allergische reactie op morfine.
• Slaapapneu: komt soms voor bij morfinegebruik. Vooral mensen met overgewicht, rokers en mensen die alcohol nuttigen hebben vaker last van slaapapneu. Deze groep zal vaak een verergering van slaapapneu opmerken, doordat ze extra vermoeid zijn in de ochtend.
• Ademhalingsproblemen: mensen met luchtwegproblemen zullen een verergering van hun klachten opmerken. Ook bij mensen zonder luchtwegproblemen komt soms een tragere ademhaling voor of moeite met ademhalen.
• Concentratiestoornissen en verwardheid: het onthouden van gebeurtenissen, rekenen, taal, mensen herkennen, vaker nachtmerries, al deze bijwerkingen zijn bekend bij het gebruik van morfine.
• Slechter gebit: ontstaat doordat de mond droger wordt en er weinig beschermend speeksel in de mond aanwezig is. Bacteriën krijgen hierdoor meer kans en er ontstaan eerder gaatjes en tandvleesproblemen.

Bij ernstige bijwerkingen is het altijd raadzaam om apotheker of arts in te informeren. Deze kan vertellen in welke mate de verschijnselen zijn toe te schrijven aan het gebruik van morfine. De meeste bijwerkingen ontstaan tijdens de eerste twee weken van het gebruik. Wanneer het lichaam goed gewend is aan de morfinepleisters, zullen de bijwerkingen afnemen of verdwijnen.