Gevaarlijke infectieziekten in cijfers

Wereldwijd komen vele vormen van infectieziekten voor. Van de bekende malaria tot de minder bekende filariasis. In Nederland wordt er vaak verwezen naar aids als grootste doodsoorzaak in Afrika. Het beeld van gevaar om bepaalde infectieziekten op te lopen wordt echter door media en referentiekader ingegeven. De officiële cijfers van de World Health Organisation (WHO) laten zien dat de kans op een gevaarlijke infectie ziekte anders ligt. Goed laten voorlichten voordat men op vakantie gaat is dan ook geen overbodige luxe. Muggen werende middelen en vaccinatie tegen het uitermate besmettelijke hepatitis b is eigenlijk standaard. Veilige seks is een andere preventie die niet onverstandig is. De officiële cijfers van de World Health Organisation worden bij elkaar gebracht vanuit vele organisaties. Het blijkt dat in sommige gevallen de registratie te wensen over laat. Bij de interpretatie van de cijfers moeten we dan ook een slag om de arm houden. Maar de cijfers laten wel duidelijk een richting zien waarin de meest gevaarlijke en meest voorkomende infectieziekten zich bewegen.

Griep

De bekendste infectieziekte, eigenlijk een verzamelnaam voor vele varianten van virussen is influenza. Beter bekend als griep. Wereldwijd zijn er jaarlijks 3 tot 5 miljoen mensen die last krijgen van extreem zware griepverschijnselen met complicaties. Hieraan overlijden jaarlijks 250.000 tot 500.000 mensen. Hierbij is opvallend dat de meeste doden te betreuren zijn in geïndustrialiseerde, moderne landen. Het zijn voornamelijk oudere patiënten die de griep niet overleven. [1]

Hepatitis

Hepatitis is gevreesd en gemakkelijker op te lopen dan het gevreesde aids. Er zijn van hepatitis enkele varianten.
Hepatitis-A is een zeer besmettelijke vorm die door een virus wordt veroorzaakt. Toch komt deze variant ‘zeldzaam’ voor. Er worden ongeveer 1,4 miljoen nieuwe gevallen per jaar gemeld. [2]
Hepatitis-B is 100x besmettelijker dan aids en wordt door een virus veroorzaakt. Er zijn wereldwijd 2 miljard dragers van dit virus. Dat is iets minder dan 1/3 van de wereldbevolking. 240 miljoen mensen lopen het jaarlijks in chronische variant op. Hiervan overlijden 600.000 patiënten aan de acute of de chronische variant. [3]
Van de virale hepatitis-E kennen we verschillende genotype. Deze zeer acute leverontsteking treft wereldwijd 3,4 miljoen mensen. Hiervan overlijden 70.000 patiënten. {4]
Genotype 1 zien we met name in ontwikkelingslanden. Het genotype 3 vinden we in de geïndustrialiseerde, moderne landen. Deze laatste geeft echter geen grote epidemieën.

Hersenvliesontsteking

Meningokokken meningitis kende in 1996 een grote epidemie in Afrika. In 2009 werden er nieuwe cijfers bekend gemaakt door verschillende landen uit Afrika. In totaal meldde men 88.000 patiënten met waarschijnlijk de kokken variant. Er stierven dat jaar 5300 patiënten, het grootste aantal sinds de vorige epidemie. [5]

Knokkelkoorts

Het is de muggensoort ‘aedes aegypti’ die verantwoordelijk is voor het overdragen van het dengue virus. Jaarlijks worden er tussen de 50 en 100 miljoen nieuwe gevallen gemeld. De meeste zijn echter a-symptomatisch. Er lopen echter 2,5 miljard mensen direct kans op het krijgen van dengue. Met name in de West-Pacific, Noord en Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië. Gezamenlijk melden de WHO lidstaten in 2010 2,3 nieuwe patiënten. [6]

Filariasis

De nieuwste cijfers zijn van maart 2013. De door de mug overgedragen draadworm groeit in de lymfevaten uit tot een nieuwe draadworm. Wereldwijd zijn er 40 miljoen mensen die hier ernstige gezondheidsklachten van hebben. In totaal zijn er rond de 120 miljoen patiënten. In totaal worden 1,4 miljard mensen direct bedreigd door deze infectieziekte. [7]

Cholera

Cholera komt nog steeds regelmatig op grote schaal voor. Er zij jaarlijks tussen de 3 en 5 miljoen nieuwe patiënten. Hiervan overlijden tussen de 100.000 en 120.000 patiënten. [8]

Tuberculose

Alleen al in 2011 werden er 8,7 miljoen nieuwe TBC patiënten gemeld. Hiervan overleefden 1,4 miljoen mensen deze longinfectieziekte niet. Toch is hier goed nieuws te melden. Het sterftecijfer is tussen 1990 en 2011 met maar liefst 41% gedaald. [9]

HIV aids

In 2011 waren er 1,7 miljoen doden te betreuren. Inmiddels zijn er wereldwijd 34 miljoen aidspatiënten geregistreerd. Het aantal overleden patiënten sinds de uitbraak in eind jaren tachtig van de afgelopen eeuw ligt inmiddels rond de 34 miljoen volgens de lidstaten van de GHO.[10]

Gele koorts

Er komen per jaar zo’n kleine 200.000 nieuwe gevallen van gele koorts bij. Hiervan overlijden 30.000 patiënten. Ook deze virus infectieziekte wordt door muggen verspreid. 900 miljoen mensen in met name Latijns-Amerika en Afrika lopen gevaar. [11]

Lepra

Vooral Azië en Afrika laten nieuwe patiënten zien. Alleen al in 2011 werden er 219.000 nieuwe patiënten gemeld. Wat wel opvalt is dat het aantal gevallen van 21,1 naar minder dan 1 per 10.000 inwoners is gedaald. Een daling van meer dan 90% in prevalentie. [12]

Malaria

Malaria komt o.a. in Europa steeds noordelijker voor. Doordat de registratie niet helemaal in orde is wordt er geschat dat er tussen de 154 en 289 miljoen nieuwe gevallen van malaria in 2010 te melden zijn. Het aantal mensen dat overleed in 2010 aan de gevolgen van ooit opgelopen malaria liggen tussen de 490.000 en 836.000. Sinds 2000 is het overlijdensrisico met 25% gedaald. [13]