Borstkanker: symptomen, behandeling en zelfonderzoek

Borstkanker is de groei van kwaadaardige cellen in de borst. Bij vrouwen komt het veel voor, bij mannen maar zelden. Borstkanker ontstaat meestal in de melkkanalen, maar kan ook in de melkklieren en heel soms in het dichte borstbindweefsel ontstaan. Vaak is er geen duidelijke oorzaak te vinden. Door zelfonderzoek naar de symptomen van borstkanker, kan vaak preventief worden gehandeld. Daarnaast is er ook het landelijke bevolkingsonderzoek.

Borstkanker informatie

• Borstkanker risico
• Prognose en onderzoek borstkanker
• Oorzaak borstkanker
• Symptomen borstkanker
• Preventie door zelfonderzoek
• Zelfonderzoek borsten
• Pijnlijke borsten

Borstkanker risico

Op zich is een borsttumor niet levensbedreigend. Maar het grootste gevaar dat er is, is het risico dat de kanker zich via de lymfeklieren of het bloed uitzaait naar andere organen. Vroegtijdige ontdekking van borstkanker is dan van het grootste belang. In 90 procent van situaties waarbij borstkanker wordt geconstateerd, is één borst aangetast, maar vrouwen die kanker in één borst hebben gehad, hebben een verhoogd risico om ook kanker in de andere borst te krijgen.

Prognose en onderzoek borstkanker

In alle gevallen is de prognose bij vroegtijdige ontdekking en behandeling (belangrijk) beter. De beste preventie is dan ook om geregeld borstonderzoek te laten uitvoeren door een huisarts of specialist. Maandelijks zelfonderzoek is ook aan te bevelen. De beste tijd daarvoor is 2 tot 3 dagen na de menstruatie. Veranderingen in textuur en contour zijn dan beter op te sporen, omdat normaal borstweefsel wat bobbelig en ongelijk van structuur is. Het is belangrijk om de normale contouren en texturen van de borsten te leren kennen.

Oorzaak borstkanker

De werkelijke oorzaak van borstkanker is niet bekend, maar er zijn wel factoren die te maken hebben met een hogere frequentie van borstkanker.

• Ten eerste de leeftijd, de kans op borstkanker neemt namelijk toe na het 50e jaar.
• Ook de familiegeschiedenis speelt een rol. Vrouwen die iemand in de directe familie hebben die borstkanker heeft (gehad), lopen een verhoogd risico, vooral als de ziekte op jonge leeftijd optrad.
• Kinderen op late leeftijd krijgen, of helemaal geen kinderen. Vrouwen zonder kinderen of vrouwen die na hun dertigste hun eerste kind krijgen of nooit borstvoeding hebben gegeven, zijn gevoeliger voor borstkanker.
• Vroeg menstrueren: voor het elfde jaar.
• Late menopauze: kort na het 50e jaar nog niet begonnen.
• Goedaardige cysten en gezwellen in de borsten.
• Voeding die veel dierlijke vetten bevat.

En er bestaat nog een mogelijkheid dat giftige stoffen in het milieu van invloed zijn op de vorming van borsttumoren. Helaas is daar nog heel erg weinig onderzoek naar gedaan, dus er is nog niks zinnigs over te zeggen.

Symptomen borstkanker

De volgende symptomen kunnen worden waargenomen:

• Een zwelling of knobbel ergens in de borst of de oksel (niet pijnlijk en meestal in het gebied aan de bovenkant of zijkant van de borst).
• Veranderingen in de textuur en uiterlijk van de huid van de borst, bijvoorbeeld platte delen, kuiltjes, bobbeltjes, schilfers, plooien en roodheid.
• Veranderingen in de tepel, bijvoorbeeld jeuk, intrekking of brandend gevoel, donkere of bloedige afscheiding.
• Er treedt een verandering op in de maat en de symmetrie van de borsten.
• Bij gevorderde stadia gevoeligheid of pijnlijke borsten

Preventie door zelfonderzoek

Zoals al eerder is aangegeven is het aan te bevelen dat iedere vrouw regelmatig (maandelijks) zelfonderzoek op borstkanker doet ter preventie. Het is niet bewezen dat borstkanker door zelfonderzoek eerder ontdekt wordt, daarom is het ook belangrijk om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek voor borstkanker.

Zelfonderzoek borsten

Start het zelfonderzoek door voor een spiegel te gaan staan en bekijk de borsten zorgvuldig of veranderingen in vorm en grootte. Kijk of er rimpels of kuiltjes in de huid voorkomen, de huid schilfert en of de tepel ingetrokken is en of er vocht uitkomt.

Hef beide handen daarna boven het hoofd en controleer op dezelfde manier. Buig, met de handen stevig op de heupen gedrukt, een stukje naar voren en duw schouders en ellebogen naar voren. Bekijk de borsten weer zorgvuldig, door deze veranderingen in de houding kunnen ongewone kuiltjes of bobbeltjes te zien zijn.

Hef vervolgens de linkerarm en maak met drie vingers van de rechterhand zachte ronddraaiende bewegingen over de linkerborst. Begin aan de buitenkant en ga in concentrische kringen naar de tepel (dus van buiten naar het midden van de borst). Let hierbij goed op het gebied onder de arm. Controleer de borst op knobbels of ongewone zwelling onder de huid en knijp zacht in de tepel. Voer vervolgens de dezelfde handelingen uit voor de rechterborst.

Ga dan plat op je rug op bed liggen met een kussentje onder de schouder en herhaal de onderzoekswijze waarbij je de handen boven je hoofd hebt en die waarbij alleen of de linker- of rechterarm is geheven.

Pijnlijke borsten

Als je ergens in de borst of onder de arm een knobbeltje ontdekt of pijnlijke borsten hebt, is het belangrijk naar de dokter te gaan. De meeste knobbeltjes zijn overigens niet kwaadaardig, maar er moet vaak een biopsie worden uitgevoerd om een zekere diagnose te stellen. Ga ook naar de dokter als je een verandering in de vorm, omvang of uiterlijk van de borst of afscheiding uit de tepel opmerkt.