Syndroom of ziekte van Cushing

Het syndroom van Cushing is een weinig voorkomende aandoening, die wordt veroorzaakt door verhoogde cortisolbloedspiegels. Cortisol is een essentieel hormoon uit de bijnierschors. De bijnieren zijn de klieren ter grootte van een druif die bovenop de nieren liggen en deel uitmaken van het hormonale (endocrien) systeem.

Syndroom van Cushing

De afgifte van cortisol wordt gestimuleerd door het vrijkomen van het adrenocorticotroop hormoon (ACTH) uit de hypofyse. Het Syndrom van Cushing wordt veroorzaakt door overproductie van cortisol door de bijnieren of overdosering van cortisol bij de behandeling van verschillende andere aandoeningen.

Je spreekt van de ziekte van Cushing, als het gaat om verhoogde ACTH-productie door een tumor in de hypofyse. Algemene complicaties daarbij zijn verhoogde bloeddruk, diabetes, osteoporose en maagdarmzweer. Zowel het syndroom van Cushing als de ziekte van Cushing kunnen goed worden behandeld.

Symptomen syndroom van Cushing

De volgende (algemene) symptomen kunnen worden waargenomen:

• Vetzucht van de romp en tussen de schouderbladen
• Dunne armen en benen.
• Vermoeidheid en spierzwakte
• Een rond of ‘vollemaans’-gezicht
• Slaapstoornissen
• Mentale veranderingen, zoals stemmingswisselingen, depressie, paranoia of euforie.
• Huidletsels, vooral blauwe plekken, acne, dunne huid, roodheid in het gezicht, paarse striae op de buik, dijen en borsten.
• Rug- en heuppijn door botbreuken door osteoporose

Specifieke syptomen per geslacht

• Bij mannen: ontwikkeling van borsten (gynaecomastie) en impotentie.
• Bij vrouwen: overmatige haargroei (hirsutisme), vergroting van de clitoris, stoppen van de menstruatie (amenorroe).

Oorzaken syndroom van Cushing

De ziekte kan ontstaan door langdurig blootstaan aan grote doseringen orale corticosteroïden, die worden voorgeschreven bij ziekten als reuma, astma en infectieziekten van de ingewanden. Dit zijn tegenwoordig de meest voorkomende oorzaken.

Een hypofysetumor, die zorgt voor een overmaat aan het hormoon ACTH veroorzaakt een overproductie van cortisol door de bijnieren met als gevolg de ziekte van Cushing. Soms kunnen tumoren elders in het lichaam, bijvoorbeeld in de longen, een overmaat aan ACTH produceren. Ook kan een bijniertumor of woekering (hyperplasie) van de bijnierschors de oorzaak zijn.