Gele koorts: symptomen, besmetting en behandeling
Besmetting met gele koorts, wat zijn hiervoor de symptomen en behandeling? Net zoals malaria is ook de gele koorts een ernstige tropische ziekte. Ook bij de gele koorts wordt het virus overgedragen door een besmette mug. In naar schatting 20 à 30% van de gevallen loopt de ziekte dodelijk af. Sinds de jaren '80 zien we een spectaculaire heropleving van de gele koorts in Afrika en Zuid-Amerika. Maar de gele koorts komt in nog veel meer gebieden voor. Zorg dus voor een goede vaccinatie met Arilvax of Stamaril. U kunt zich nog goed voorbereiden. Als u door een land komt waar de gele koorts voorkomt, is vaak in een aangrenzend land vaccinatie (gele paspoort) verplicht. Hoe besmettelijk is de gele koorts?
Inhoud
Gele koorts op vakantie, pas op voor besmetting
De gele Koorts komt voor in Afrika en Zuid en Midden Amerika. De ziekte is tegenwoordig relatief zeldzaam door massa vaccinaties en bestrijding van de betreffende muggen. De ziekte kan dodelijk zijn, en plotseling hard toeslaan. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO hebben 508 miljoen mensen in Afrika kans de ziekte op te lopen. Bolivia, Brazilië, Colombia, Ecuador en Peru vormen de meest bedreigde landen in Zuid-Amerika. Het virus heeft in de loop van de wereldgeschiedenis al enorme epidemieën veroorzaakt. Bekend is bijvoorbeeld dat de aanleg van het Panamakanaal in 1880 werd opgeschort toen naar schatting 50.000 van de 80.000 arbeiders aan gele koorts waren overleden. In ons land is de gele koorts al 10 jaar niet vastgesteld.
Waar in de wereld heerst de gele koorts?
De gele koorts treft u in vele gebieden aan. De bekende verspreidingsgebieden van gele koorts zijn:
Waar heerst gele koorts, besmettingsgebieden met verhoogd risico:
Landen met gele koorts | Landen met gele koorts |
Angola | Argentinë |
Benin | Bolivia |
Brazilië | Burkina Faso |
Burundi | Centraal Afrikaanse Republiek |
Colombia | Congo Kinshasa |
Democratische Republiek Congo | |
Equatoriaal Guinea | Ecuador |
Ethiopië | Frans Guyana |
Gabon | Gambia |
Ghana | Guinee |
Guinea-Bissau | Guyana |
Ivoorkust | |
Kameroen | Kenia |
Liberia | Mali |
Mauritanië | Niger |
Nigeria | Oeganda |
Panama | Paraguay |
Peru | Rwanda |
Sierra Leone | São Tomé and Principe |
Senegal | Somalië |
Sudan | Suriname |
Tanzania | Tobago |
Togo | Trinidad |
Tsjaad | Venezuela |
Wat veroorzaakt de gele koorts, hoe wordt u besmet tijdens uw vakantie?
Gele koorts wordt veroorzaakt door een rna-virus van het geslacht Flavivirus. Deze familie omvat ongeveer zeventig virussen die verantwoordelijk zijn voor vele ernstige ziekten, waaronder de
knokkelkoorts. De gele koorts wordt, net zoals
malaria, verspreid door een stekende besmette mug. In Afrika gaat het meestal om de Aedes Aegypti of Aedes Africanus, in Zuid-Amerika om muggen van het geslacht Haemagogus. Het virus komt via de speekselklier van de mug het lichaam binnen, en bereikt binnen 24 uur via de lymfevaten de Kupffercellen in de lever, de nieren, het beenmerg en de milt. De incubatieperiode van gele koorts is drie tot zes dagen. De meeste besmettingen gebeuren tijdens het regenseizoen en in het begin van het droge seizoen. Iedereen kan de gele koorts, waarbij de infectie ernstiger lijkt te verlopen bij jonge kinderen en ouderen. Er is een incubatietijd van minimaal 3 tot 6 dagen.
Ziekteverschijnselen en symptomen gele koorts
De ziekte kent twee fasen, de rode fase en de gele fase. In de rode fase is het gezicht erg rood en gezwollen. De lichaamstemperatuur loopt op tot 39 à 40 graden koorts. Het gaat vaak gepaard met eerste bloedingen en soms bloed braken. Op dag vier of vijf begint de gele fase met 40 graden koorts. Geelzucht ontleent aan deze fase zijn naam. Er zijn onder meer neusbloedingen, darm bloedingen, nierfalen, falen lever en onderhuidse bloedingen. Dan begint een kritieke fase. De kritieke fase ligt tussen de 4 en de 11 dagen. Niet bij elke patiënt breekt de gele koorts in dezelfde mate door. Sommigen zullen snel herstellen, maar in zijn algemeenheid zal de infectie een ernstiger verloop hebben bij jonge kinderen en oudere personen. Hebt u de gele koorts doorgemaakt en overleefd, dan bent u voor de rest van uw leven immuun voor het virus.
Soorten gele koorts, twee varianten
Er zijn twee soorten gele koorts:
- De oerwoud vorm. Deze vorm komt voor in de savanne of de tropische wouden. Het gaat hier om besmette apen. Deze besmetting wordt zelden op de mens overgebracht.
- De stedelijke vorm. Dit is de voor de mens gevaarlijk gele koorts.
Behandeling van de gele koorts
De beste behandeling vooraf is een tijdige injectie. Deze vaccinatie biedt de enige volledige bescherming op vakantie tegen gele koorts. Het werkt zeer effectief en geeft tien jaar bescherming. Let wel, de bescherming tegen de gele koorts is pas tien dagen na vaccinatie op peil. Risicolanden vragen u meestal om uw bewijs van inenting. Eenmaal besmet is er helaas nog geen specifieke behandeling voor handen en komt het vooral aan op de verlichting van de symptomen.
Slot symptomen gele koorts
Laat u zich tijdig vaccineren tegen de gele koorts als u naar een gebied gaat waar deze ziekte heerst. Een aantal landen eist een internationaal vaccinatiecertificaat, voordat u het land kunt betreden. Let wel, een enkele dosis vaccin dat tijdig is toegediend, beschermt u gedurende tien jaar tegen besmetting met de gele koorts. Veel toegepast zijn de vaccins Arilvax en Stamaril. Er kunnen bijwerkingen optreden.
Lees verder