De EHEC bacterie: besmetting en symptomen

De EHEC-bacterie, ofwel Enterohemorragische E.coli valt onder de groep E-Coli bacterien welke veelvuldig voorkomen in de darmen van de mensen en zoogdieren. De meest E-coli’s zijn onschuldig echter de Enterohemorragische E.coli (EHEC) bacterie kan iemand flink ziek maken. EHEC komt van nature voor in de darmen van herkauwers, bijvoorbeeld koeien, geiten en schapen. Een besmetting met EHEC is gevaarlijk door de mogelijke complicaties. Het gevaar van EHEC is duidelijk geworden in 1982 bij een uitbraak in de Verenigde Staten. Een uitbraak in Japan in 1996 door besmette radijssla in een school lunch veroorzaakte 9451 gevallen van EHEC besmetting. De EHEC bacterie produceert een neurotoxische en nectrotiserende gifstof, soortgelijk aan die van Shigella dysenterie. De bacterie kan zich snel vermeerderen, ook in zure omgevingen en bij temperaturen tussen de 7 en 50 graden Celcius.

De herkomst en mogelijke besmettingsbronnen van EHEC

EHEC verspreidt zich in 85% van de gevallen via besmette rauwe melk of rundvlees. De uitwerpselen (mest) van besmette dieren zijn en blijven lange tijd besmettelijk. Ongepasteuriseerde kaas, melk, maar ook groenten die hiermee in contact zijn geweest kunnen de besmetting overbrengen. Ook via water, drinken of het binnenkrijgen van de bacterie door het zwemmen in besmet oppervlakte water is besmetting mogelijk.
Tevens is EHEC besmettelijk door de bacterie via de mond (oraal) binnen te krijgen, door bijvoorbeeld in contact te komen met de ontlasting van besmette dieren of mensen. Neem de nodige hygiëne in acht om dit te voorkomen.

Voorkomen van besmetting met EHEC

• Goede hygiëne bij bereiding van voedsel, let in de keuken op besmetting door snijplanken en messen
• Vlees goed verhitten tot boven de 70 graden Celcius, voor minimaal 10 minuten
• Regelmatig handen wassen. Zeker bij het bereiden van voedsel maar ook bij contact met dieren en hun leefomgeving

Symptomen van EHEC

Een EHEC besmetting begint vaak met lichte buikpijn en diarree.
De volgende symptomen kunnen optreden:

• Diarree met bloed
• Misselijkheid met braken
• Koorts (lang niet altijd en meestal niet hoger dan 38,5 °C)
• Buikkramp
• Nierklachten

Het verloop van een EHEC besmetting

• Incubatie 3 tot 8 dagen, normaal treed herstel op binnen 10 dagen
• Het infectieverloop is vaak ernstiger bij jonge kinderen en ouderen
• Een mogelijke complicatie is nierschade.
• Er is een risico dat patienten het levensgevaarlijke hemolytisch-uremisch syndroom (HUS) ontwikkelen, meestal 7 dagen na de eerste symptomen. Dit treed naar schatting op bij 10% van de patienten en is in 3% tot 5% van de gevallen fataal. Veroorzaakt bloedarmoede door de vernietiging van rode bloedcellen en heeft daarmee mogelijk van nierfalen tot gevolg. Herkenbaar door extra symptomen: Minder of niet meer plassen en zware vermoeidheid.

Diagnose

De definitieve diagnose kan worden gesteld door onderzoek van de ontlasting in een laboratorium.

Behandeling

Een groot deel van de patienten geneest zonder behandeling. Het is wel van belang om voldoende vocht binnen te krijgen en uitdroging te voorkomen. Hiervoor kan eventueel een infuus worden gegeven. Aangeraden wordt om GEEN anti-diarree middelen of antibiotica te gebruiken. Antibiotica geeft nauwelijks verbetering van het ziekteverloop. Sterker nog, het sneller doden van de bacterie zorgt er voor dat er ineens meer gifstoffen vrijkomen met meer kans op complicaties.
Patienten die HUS ontwikkelen moeten worden opgenomen in het ziekenhuis en kunnen afhankelijk van het verder verloop, bloedtransfusies, nierdialyse en beademing nodig hebben. HUS kan leiden tot een beroerte, coma en uiteindelijk een dodelijk afloop hebben.

Tot slot

Patienten kunnen na genezing, nog enkele weken en in uitzonderlijke gevallen enkele maanden daarna de EHEC bacterie bij zich dragen en uischeiden via de ontlasting. Aangeraden wordt dan ook om zorgvuldig handen te wassen na elk toiletbezoek om besmetting van anderen te voorkomen.