Zwanger en zonnebank
Zwanger en onder de zonnebank, mag dit nou wel of niet? Er bestaan nogal wat misverstanden over het zonnen tijdens de zwangerschap. De baby ligt goed beschermd in de baarmoeder, maar sommige vrouwen vragen zich af of de schadelijke uv-straling de baby kan bereiken en schade kan aanrichten. Ook is het de vraag of zonnen in deze periode schadelijker is voor de vrouw. En hoe zit het met het zwangerschapsmasker?
Zon en UV-straling
De zon geeft naast het gewone zichtbare licht ook een licht af dat we niet met het blote oog kunnen zien. Dit heet ultraviolette straling, afgekort UV-straling Dit is elektromagnetische straling. Ultraviolette straling zorgt ervoor dat het lichaam vitamine D3 aanmaakt. Hiervoor is een dagelijkse hoeveelheid zonlicht van 15 minuten voor nodig. De huid moet in aanraking komen met het zonlicht. Melanocyten zijn een bepaald type huidcellen die pigmentkorrels aanmaken. De pigmentkorrels geven de huid hun kleur maar beschermen ook tegen de schadelijke UV-straling Bij veel schadelijke UV-straling gaan de melanocyten meer pigmentkorrels aanmaken om de huid beter te beschermen. Omdat pigmentkorrels de huid bruin kleuren, zal er bij veel aanmaak van pigment ook een bruine kleur van de huid ontstaan. Zonlicht bestaat voor 95 procent uit UVA-licht, dat verantwoordelijk is voor de bruine kleur van de huid.
Mag je onder de zonnebank als je zwanger bent?
Vooral vrouwen zijn dol op zonnebanken: het hebben van een bruine of getinte huid is voor velen toch een schoonheidsideaal. Ook zwangere vrouwen voelen die behoefte. Een zonnebank straalt voornamelijk UVA-licht uit, geen tot weinig UVB en helemaal geen UVC. Een zonnebank heeft dus hetzelfde effect als de zon. Er kan dus niet gezegd worden dat een zonnebank voor de zwangere vrouw veiliger is dan de zon. Het gaat zich met name om de hoeveelheid UV-straling die de huid bereikt. Soms wordt er beweerd dat een zonnebank minder schadelijk is omdat je er niet door verbrand. Dit klopt gedeeltelijk. UVB-licht dringt in de opperhuid en is de oorzaak voor verbranding van de huid. Zonlicht bestaat voor ongeveer 4 procent uit UVB-licht, een zonnebank bevat geen tot heel weinig UVB-licht.
Of je onder de zonnebank mag als je zwanger bent? Ja, er is niemand die dit verbiedt. Of het verstandig is, is een tweede. Voornamelijk vanwege je eigen huid: de beschadiging die de huid oploopt is onherstelbaar. Een bruine huid is een ongezonde en beschadigde huid. De schade loopt steeds verder op en de huid wordt dunner. Er komen steeds meer rimpels bij. Zonnen zorgt voor vroegtijdige veroudering. Wanneer de huid continue weer beschadigd wordt, treden er verandering in het DNA van de huidcellen op. Het gevolg kan huidkanker zijn. Sinds de tweede wereldoorlog is de kans op huidkanker met 2000 procent toegenomen. Dit valt te wijten aan het velen zonnebaden.
Schadelijk voor de baby?
De baby zit goed beschermd in de baarmoeder. UV-straling die via de huid van de moeder binnenkomt, bereikt de baby niet. Zonnebanken of zonnebaden is dus niet schadelijk voor de baby. Toch kan het nemen van een zonnebad schadelijk zijn voor de baby. De temperatuur in de baarmoeder kan oplopen. Een te hoge temperatuur kan een miskraam veroorzaken, een vroeggeboorte of afwijkingen aan het hart-en vaatstelsel of aan het zenuwstelsel. Door de hoge warmte kan de vrouw uitdrogen. Bij uitdrogingsverschijnselen wordt de bloedtoevoer naar de baby toe verslechterd. Hierdoor ontstaat er een tekort aan zuurstof en voedingsstoffen bij de baby.
Zwangerschapsmasker
Een zonnebad, of dit nou via de zonnebank of de echte zon is, zorgt voor veranderingen in de aanmaak van pigment. In het gezicht reageert de huid tijdens de zwangerschap veel gevoeliger. Er wordt meer pigment aangemaakt wat bruine vlekken geeft. Deze vlekken verdwijnen niet altijd na de zwangerschap. Het wordt ook wel een zwangerschapsmaker genoemd. Ook kan de streep tussen navel en schaambeen onder invloed van UV-straling veel duidelijker worden en aanwezig blijven. Wie de zon in gaat kan zich beschermen middels een zonnebrandcrème. De meeste zonnebrandcrèmes houden alleen UVB-licht tegen. Tegenwoordig zijn er steeds meer fabrikanten die producten maken die ook UVA-licht tegenhouden. Dit staat op de verpakking aangegeven. De zonnebrandcrème beschermd gedeeltelijk tegen het ontstaan van een zwangerschapsmasker. Smeer regelmatig in en blijf niet te lang in de zon. Beperk het gebruik van de zonnebank zoveel mogelijk. Na de zwangerschap kan dit weer langzaam opgebouwd worden.
Zonnestudio weigert zwangere vrouw
Een zonnestudio of zonnecentrum is een instituut waar een ieder een zonnebank kan nemen. Toch mag niet iedereen wettelijk worden toegelaten. Zo is een zonnestudio verplicht mensen onder de 18 jaar te weren, maar ook zwangere vrouwen en mensen met een gevoelige huid. Toch gebeurt dit in de praktijk niet altijd: een aantal zonnestudio's laten zwangere vrouwen gewoon toe, zelfs wanneer deze vrouwen zichtbaar zwanger zijn of vertellen zwanger te zijn. Voor de zwangere vrouw zelf is het belangrijk om hierin een eigen keus te maken. Over het algemeen wegen de kleine voordelen (een bruine huid) niet op tegen de grote nadelen (kans op afwijkingen, miskraam, vroeggeboorte, zwangerschapsmasker, zwangerschapsvergiftiging)