Zwanger en zonnen

Er bestaan veel misverstanden over zonnen tijdens de zwangerschap. De een zegt dat het slecht is voor de ongeboren baby, de ander zegt dat het een zwangerschapsmasker kan veroorzaken en weer een ander zegt dat zonlicht juist goed is als je zwanger bent. De waarheid is dat voorzichtigheid verstandig is, maar dat een beetje zon geen kwaad kan en zelfs goed kan zijn.

Zonnen tijdens de zwangerschap

Veel vrouwen willen in de zomer een mooie bruine teint. Vrouwen die zwanger zijn vragen zich vaak af of ze er wel verstandig aan doen om in de zon te zitten. Uv-straling van de zon is voor de ongeboren baby niet gevaarlijk omdat uv-straling niet door de baarmoeder heen kan. Wel kan de warmte van de zon mogelijk schadelijk zijn voor de foetus. Een verhoogde lichaamstemperatuur vroeg in de zwangerschap geeft een iets grotere kans op aangeboren afwijkingen bij de baby. Daarbij kan oververhitting van de buik leiden tot een miskraam. Tenslotte kan te veel warmte leiden tot uitdroging van de moeder waardoor de bloedtoevoer naar de baby verslechtert. Ook kan de moeder door de warmte last krijgen van duizeligheid, benauwdheid en hartkloppingen. De zon zelf levert voor zwangere vrouwen dus geen gevaar, maar probeer bij extreme hitte wel zoveel mogelijk afkoeling te zoeken.

Zwangerschapsmasker

Door de hormonen heb je tijdens de zwangerschap kans op vlekken in je gezicht, het zogenaamde zwangerschapsmasker. Bij een zwangerschapsmasker, in medische termen ook wel melasma genoemd, ontstaan er bruine of lichtere verkleuringen in het gezicht en de nek.

Het ontstaan

De verkleuringen kunnen zich vanzelf ontwikkelen, maar vaak gebeurt dit onder invloed van uv-straling. De vlekken ontstaan vaak op het voorhoofd, jeukbeenderen, bovenlip en de kin. De oorzaak van de bruine vlekken zijn de eigen vrouwelijke hormonen die de pigmentcellen in de huid stimuleren. Doordat de hormonen qua structuur erg lijken op de hormonen die de pigmentvorming aansturen in de huid, kunnen bepaalde huidcellen het verschil niet zien. Het gevolg is dat er op bepaalde plekken extra pigment wordt aangemaakt. Een zwangerschapsmasker komt maar bij een minderheid van de zwangere vrouwen voor. Bij vrouwen met een getinte huidskleur komt het vaker voor dan bij vrouwen met een licht huid.

Het voorkomen

Om erachter te komen of je gevoelig bent om een zwangerschapsmasker te krijgen, kun je overwegen om eerst voorzichtig een kleine dosis zonlicht te proberen. Als dit goed gaat, kun je het langzaam opbouwen. Mocht je het idee krijgen dat er vlekken ontstaan, dan kun je het beste gedurende de zwangerschap, en een aantal maanden erna, blootstelling aan uv-straling proberen te voorkomen. Dit betekent dat je in de zomer niet buiten mag gaan zonnen. Ook moet het gezicht tijdens de zwangerschap goed ingesmeerd worden met een zonnebrandcrème met hoge beschermingsfactor of een sunblock. Ook is het verstandig bij felle zon een hoed of pet te dragen.

Het behandelen

Vaak verdwijnen de vlekken na de bevalling weer geleidelijk. Bij de meeste vrouwen die een zwangerschapsmasker hebben, is het binnen een jaar weer verdwenen. Maar bij zo'n dertig procent van de vrouwen is het na het jaar nog steeds zichtbaar. Er zijn een aantal behandelingen mogelijk die de vlekken kunnen verminderen.

• Hydrochinoncrèmes kunnen de huid bleken. Gebruik het voorzichtig om een te bleke huid te voorkomen.
• Met lasertherapie kan er pigment in de huid verwijderd worden. Het resultaat is soms niet blijvend, waardoor de vlekken weer terug kunnen komen.
• Azelaïnezuurcrème zorgt dat de huid minder melanine aanmaakt, waardoor de donkere plekken lichter worden.

Vitamine D

Onder invloed van zonlicht maakt het lichaam vitamine D aan. Hoe meer huid er is blootgesteld aan zonlicht, hoe meer vitamine D het lichaam zal aanmaken. Daarbij moet de huid minimaal tien minuten blootgesteld worden aan zonlicht voordat de aanmaak van vitamine D begint. Op een zonnige dag in de zomer kan je maximaal 250 microgram vitamine D aanmaken. Dit is 25 keer meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor zwangere vrouwen. Vitamine D is erg belangrijk voor zwangere vrouwen omdat dit onmisbaar is voor een goede groei van de botten en de tanden van de baby. Een tekort tijdens de zwangerschap kan leiden tot botafwijkingen.

Zonnebank

De zonnebank heeft eenzelfde effect op de huid als de zon. Een belangrijk verschil is echter dat de temperatuur onder de zonnebank hoog op kan lopen met alle gevolgen van dien. Zorg bij gebruik van de zonnebank er dus voor dat je er niet te lang onder gaat. Verder is het verstandig om de gezichtsbruiner uit te schakelen, of een zonnebrandcrème met hoge factor op het gezicht te smeren om een zwangerschapsmasker te voorkomen. Tenslotte doe je er verstandig aan om de buik af te schermen met een handdoek. Zeker als je al wat langer zwanger bent is de dikker wordende buik gevoeliger voor zonlicht doordat de huid dunner is geworden. Ook kan vanaf zeven maanden zwangerschap een baby slecht reageren op grote hoeveelheden licht. Ook dit wordt beperkt door het gebruik van een handdoek.

Aanbevelingen

Zonnen tijdens de zwangerschap kan niet heel veel kwaad. Kijk met name uit voor zon in het gezicht en zon op de dikker wordende buik. Ga uit de zon als je het te warm krijgt en zorg ervoor dat je voldoende drinkt om uitdroging te voorkomen. Blootstelling aan de zon van de armen en benen kan juist een positief effect hebben, omdat dit de aanmaak van vitamine D bevordert.

Lees verder

• Zwanger en vitamine D
• Zwanger in de zomer