Extreem misselijk tijdens zwangerschap – HG

Een beetje misselijk zijn als je zwanger bent is normaal, maar sommige zwangere vrouwen zijn negen maanden lang heel erg misselijk. Deze extreme misselijkheid wordt hyperemesis gravidarium genoemd, HG in het kort. De oorzaak ervan is nog niet echt bekend en wat je er tegen kunt doen is nog niet volledig ontdekt. Jammer genoeg verknoeit het een zwangerschapsperiode, waar je van zou moeten kunnen genieten. Zwangere vrouwen met HG hebben het zwaar. Genieten van de zwangerschap is er niet echt bij, het is een kwestie van overleven. Tot het kindje geboren wordt.

Geen feestelijke maar een misselijke zwangerschap

• Hyperemesis gravidarium tijdens de zwangerschap
• HG - extreem misselijk
• Oorzaak onbekend
• Donkere kamer en prikkelarme omgeving
• Baby geboren uit HG-zwangerschap
• Stichting ZEHG
• Behandelprotocol voor HG-patiënt
• Besloten groep op Facebook
• Ziekenhuis en voorlichting

Hyperemesis gravidarium tijdens de zwangerschap

Vrouwen die last hebben van hyperemesis gravidarium hebben weinig gelegenheid om van hun zwangerschap te genieten. Ze kunnen soms wel tientallen, tot vele tientallen keren per dag overgeven. Ze voelen zich extreem misselijk, kunnen amper eten en zijn tot nauwelijks meer in staat dan op bed liggen. De vrouwen kunnen uitdrogen door het vele overgeven en soms is ziekenhuisopname noodzakelijk en moet de vrouw aan het infuus.
In de eerste drie maanden van de zwangerschap is bijna elke zwangere misselijk. In dat stadium wordt er nog niet aan HG gedacht. Als de misselijkheid maar duurt en duurt en extreem heftig is wordt er gesproken van HG.

HG - extreem misselijk

Hyperemesis gravidarium wordt kortweg HG genoemd. De term komt uit het latijn. Hyper betekent ‘boven normaal’ en emesis betekent ‘misselijkheid en braken’. Gravidarum is Latijn voor zwangerschap. In het Nederlands betekent het: ‘overmatig braken tijdens de zwangerschap’. Het is niet bekend hoeveel vrouwen er last van hebben, maar deskundigen schatten dat op 0,5 tot 2 procent van alle zwangere vrouwen. Dat betekent dat er 2.000 tot 5.000 vrouwen in Nederland per jaar onder gebukt gaan.

Kate Middleton

De meest bekende is Kate Middleton, de vrouw van de Britse Prins William. In december 2012 kwam het Koninklijk Huis van Groot Brittannië met het verheugende nieuws naar buiten over Kate’s zwangerschap. Tegelijkertijd werd gemeld dat de hertogin van Cambridge niet een gemakkelijke zwangerschap had. Middleton werd gediagnosticeerd met HG. Zij beviel in 2013 van zoon George na een extreem misselijke zwangerschap. Kate gaf meer bekendheid aan de ziekte en wetenschappers hopen dat er door die bekendheid ook meer geld vrijkomt voor onderzoek en behandeling.

Oorzaak onbekend

Professionals en het grote publiek blijken nog niet erg bekend te zijn met de aandoening. Artsen denken er vaak te licht over en benoemen het als een ‘tussen de oren’ kwestie. Ze zoeken een psychologische oorzaak, vooral als de klachten vaag en veelvoorkomend zijn. Het geloof in een psychische oorzaak werd zelfs zover doorgevoerd dat HG beschouwd werd als een reactie van de zwangere om de foetus of haar man af te sloten. In Noorwegen werd ontdekt dat er wel degelijk lichamelijke oorzaken zijn, ondermeer erfelijkheid speelt een rol. Als de moeder tijdens de zwangerschap misselijk is geweest heeft de dochter grote kans om dat ook te worden tijdens haar zwangerschap. Niet zozeer omdat de misselijkheid genetisch bepaald is, maar vanwege de levensstijl en de effecten daarvan op de gezondheid. Denk daarbij aan roken, ongezond eten en een hoog gewicht.

Donkere kamer en prikkelarme omgeving

Jarenlang was de behandeling van misselijke zwangere vrouwen gericht op het wegnemen van prikkels. De vrouwen werden in een donkere kamer gelegd, in een prikkelarme omgeving. Daardoor zouden de vrouwen rust krijgen, zodat zich weer een normaal voedingspatroon kon ontwikkelen. Lang werd gedacht dat dit de beste behandelmethode was, maar daar komen de deskundigen op terug. In deze tijd wordt er nauwelijks meer gebruik gemaakt van de donkere kamer. Toch zijn er nog steeds gynaecologen die geloven in een psychische oorzaak en die denken dat de vrouwen baat hebben bij de prikkelarme omgeving.

Barbaarse methoden

Er zijn barbaarse methoden bekend waarbij de vrouw geen bezoek mag ontvangen of zelfs haar eigen kots moet opruimen. De achterliggende gedachte hierbij is dat als iemand zijn eigen kots moet opruimen je het braken wel afleert.

Baby geboren uit HG-zwangerschap

Baby's geboren uit HG zwangerschappen hebben meer kans op een laag geboortegewicht, zijn klein voor de zwangerschapsduur en kunnen te vroeg worden geboren. Moeders die HG hebben gehad, hebben meer kans op kinderen met aandachtsproblemen. Wat dit betreft is het net als met de oorzaak: er moet nog meer onderzoek gedaan worden om de oorzaken en het gevolg met zekerheid te kunnen stellen en de behandeling te kunnen bepalen.

Stichting ZEHG

Stichting ZEHG ziet niets in de donkere kamer en het bezoekverbod. Je kunt niet voorkomen dat je moet overgeven als je HG hebt, is hun uitgangspunt. Stichting ZEHG is er voor vrouwen die last hebben van HG. De stichting wil vrouwen die lijden aan zwangerschapsmisselijkheid of hyperemesis gravidarum een luisterend oor bieden, een plek waar ze begrepen worden. De stichting geeft informatie en werkt aan de bekendheid van de aandoening zodat er meer begrip komt. Er is een website en een steunpunt waar zwangere vrouwen - en eenieder die naar informatie op zoek is - informatie kunnen vinden. De stichting geeft tevens onderzoekers de mogelijkheid hun onderzoek op de website te presenteren of oproepen te plaatsen voor vrouwen om mee te doen met een onderzoek.
ZEHG is in 2012 opgericht door ervaringsdeskundigen, vrouwen die zelf de aandoening hebben gehad. Zij weten als geen ander hoeveel onbegrip er is voor HG en hoe weinig informatie erover beschikbaar was.

Behandelprotocol voor HG-patiënt

Stichting ZEHG werkt er naartoe dat er een behandelprotocol komt voor HG-patiënten. Daarom zet de stichting zich met hart en ziel in om bewustwording te bewerkstelligen in de medische wereld. De medici zullen het protocol moeten maken en onderschrijven en invoeren. Volgens ZEGH werd jaren geleden al aangetoond dat er lichamelijke oorzaken aan de basis van HG liggen.

HG kan levensbedreigend zijn

HG kan een levensbedreigende ziekte zijn. Dat moeten medici maar ook werkgevers inzien. Te vaak gaan werkgevers op de stoel van de dokter zitten en bepalen dat zwangerschapsmisselijkheid na drie maanden toch wel over moet zijn. Ook het circuit van familie en vrienden rondom de zwangere moet zich er van bewust zijn dat de vrouw er niets aan kan doen dat ze zo misselijk is.

Besloten groep op Facebook

Stichting ZEHG heeft inmiddels een besloten Facebookgroep, waar zwangeren die extreem misselijk zijn hun verhaal kwijt kunnen en van anderen horen hoe het hun vergaan is. Daar kunnen ze steun en troost uit putten. Ook heeft de stichting een buddysysteem opgezet. Een zwangere met HG kan dan via de telefoon of mail contact zoeken met iemand die haar begrijpt.

Ziekenhuis en voorlichting

Ziekenhuizen geven via een folder voorlichting over HG. Misselijkheid heeft een aantal oorzaken, waarvan verandering in de hormoonhuishouding de belangrijkste is. Verder kan een meerlingzwangerschap of een molazwangerschap - de embryo is in een vroeg stadium afgestorven - de oorzaak van zwangerschapsbraken zijn. Stress kan een versterkende invloed hebben op braken tijdens de zwangerschap, net als problemen uit het verleden die tijdens de zwangerschap 'opspelen.'