Zwanger en pepernoten of kruidnoten
Pepernoten behoren tot de meest bekende Sinterklaaslekkernijen. Daar waar pepernoten vroeger bestonden uit anijsachtige brokken taaitaai, worden er tegenwoordig de krokante kruidnootjes mee bedoeld. Ze zijn al vanaf augustus in de winkels te vinden en worden tot aan het Sinterklaasfeest op 5 december gegeten. Door het kleine formaat eet je er meestal meerdere per keer. Dit kan er toe leiden dat je er snel te veel van eet. Omdat kruidnoten kaneel bevatten, is het verstandig om tijdens de zwangerschap er niet te veel van te eten. Maar hoeveel mag je er dan eten en waarom kunnen te veel kruidnootjes slecht zijn voor zwangere vrouwen?
Pepernoten versus kruidnoten
Als men over pepernoten spreekt, bedoelt men vaak kruidnoten. De twee sinterklaaslekkernijen zijn echter wel degelijk verschillend.
Pepernoten
Echte pepernoten zijn een soort taaitaaiachtige brokjes met een onregelmatige vorm. Pepernoten plakken vaak aan je tanden als je erop kauwt en de smaak is zoet en anijsachtig. Deze pepernoot wordt al eeuwen lang uitgedeeld tijdens het Sinterklaasfeest. De pepernoot werd vroeger niet alleen met Sinterklaas gegeten, maar het hele jaar door. Pas toen het Sinterklaasfeest uitgebreider gevierd werd, werd het een echte traditie om pepernoten alleen tijdens Sinterklaas uit te delen.
Kruidnoten
Kruidnoten zijn krokante ronde koekjes met een regelmatigere vorm. Kruidnoten zijn harder en worden bereid met speculaaskruiden. De pepernoot wordt sinds de negentiende eeuw gegeten, in de tijd dat specerijen uit Azië gangbaarder en goedkoper werden in Nederland. De kruidnoot heeft de traditie van de pepernoot overgenomen. Kruidnoten worden in de volksmond dan ook meestal pepernoten genoemd. In de eenentwintigste eeuw worden er veel meer kruidnoten dan pepernoten gegeten. Kruidnoten worden daarnaast ook wel gecoat met bijvoorbeeld een chocoladecoating.
Kruidnoten /
Bron: Nietjuh, Pixabay
Gezondheid
Pepernoten zijn gemaakt van roggemeel, honing, bakpoeder en specerijen. Pepernoten bevatten weinig vet. Kruidnoten worden daarentegen bereid met tarwebloem, boter of margarine, suiker en specerijen. Kruidnoten bevatten veel meer verzadigd vet dan pepernoten. Ook bevatten kruidnoten minder vezels omdat ze bereid zijn met tarwebloem in plaats van roggemeel. Tenslotte bevatten kruidnoten meer calorieën in vergelijking met pepernoten. Pepernoten zijn daarom een betere keuze dan kruidnoten. Maar let wel op, beide soorten bevatten veel suiker en beide soorten zijn daarom geen gezond tussendoortje.
Schadelijke stoffen in kaneel
Zowel pepernoten als kruidnoten bevatten kaneel.
Kaneel kan schadelijk zijn tijdens de zwangerschap. Dit komt doordat kaneel de smaakstof coumarine bevat. Deze smaakstof kan schadelijk zijn voor de gezondheid omdat het in grote hoeveelheden de bloedstolling kan verminderen. Gevolgen van het eten van grote hoeveelheden coumarine zijn bijvoorbeeld hoofdpijn, leverschade en nierschade. Maar op lange termijn kunnen grote hoeveelheden coumarine ook het risico op kanker verhogen. Daarom is voor coumarine een maximale aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vastgesteld. Vooral voor zwangere vrouwen is het aan te raden om niet meer dan deze maximale aanbevolen hoeveelheid te eten, omdat de schadelijk gevolgen voor de baby onbekend zijn. Mogelijk kan een teveel leiden tot aangeboren afwijkingen.
Maximale aanbevolen hoeveelheid
De maximale aanbevolen hoeveelheid coumarine is vastgesteld op 0,1 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Als je uitgaat van de meest gangbare kaneelsoort, die ook gelijk de hoogste hoeveelheid coumarine bevat, mag je ongeveer 50 milligram kaneel per kilogram lichaamsgewicht eten. Een vrouw van 80 kilo mag dus per dag maximaal 4000 milligram kaneel, wat neerkomt op 4 gram kaneel per dag. Een vrouw van 60 kilo mag maximaal 3 gram kaneel per dag eten.
Coumarine in pepernoten
De hoeveelheid kaneel in pepernoten en kruidnoten is per recept anders, maar er is wel wettelijk vastgesteld hoeveel coumarine bepaalde producten mogen bevatten. Traditionele en seizoensgebonden producten als pepernoten en kruidnoten mogen maximaal 50 milligram coumarine per kilo product bevatten. Een eis is dan wel dat er in de ingrediëntenlijst kaneel wordt aangegeven, zodat het voor de consument duidelijk is dat het product kaneel bevat.
Hoeveel pepernoten mag je eten?
Het maximale aantal pepernoten dat gegeten kan worden is mede afhankelijk van je gewicht, het recept van de pepernoten of kruidnoten en het soort kaneel dat gebruikt is. Als je uitgaat van de maximale wettelijke hoeveelheid mag je per kilogram lichaamsgewicht 2 gram pepernoten eten. Een vrouw van 80 kilo mag dus maximaal 160 gram pepernoten per dag eten. Weeg je 60 kilo, dan mag je nog maar maximaal 120 gram pepernoten per dag eten. Als de kruidnootjes met chocolade zijn gecoat mag je er meer van eten, in de chocolade zit immers geen kaneel.
Aantal pepernoten en kruidnoten tijdens de zwangerschap
In de onderstaande tabel vind je een overzicht van de maximale hoeveelheid pepernoten en kruidnoten die een zwangere vrouw van 60 kilo dagelijks mag eten.
Soort | Gemiddeld gewicht per stuk (g) | Maximale dagelijkse hoeveelheid (g) | Maximale dagelijkse hoeveelheid (stuks) |
Pepernoot | 3 | 120 gram | 40 stuks |
Kruidnoot | 1 | 120 gram | 120 stuks |
Chocolade kruidnoot | 2 | 240 gram | 120 stuks |
Pepernoten tijdens de zwangerschap
Zoals in de tabel te zien is mag je tijdens de zwangerschap een behoorlijke hoeveelheid pepernoten en kruidnoten eten. De hoeveelheden in de tabel zijn wel de maximaal aanbevolen hoeveelheden. Beter is het om hier wat onder te blijven en het bij een handje pepernoten of kruidnoten te houden. Vooral kruidnoten bevatten veel suiker en verzadigde vetten en weinig waardevolle voedingsstoffen voor de baby. Daarbij wordt er geen rekening gehouden met andere kaneelhoudende producten die gedurende de dag gegeten worden. Zo bevatten
appeltaart,
ontbijtkoek, speculaas of sommige
theesoorten ook kaneel. Als deze producten op dezelfde dag gegeten worden, mag je natuurlijk minder pepernoten eten.