Tienerzwangerschap
In vergelijking met landen als de Verenigde Staten of het Verenigd Koninkrijk, heeft België een relatief laag aantal tienermoeders. Vergeleken met de totale vrouwelijke bevolking van 14 tot 19 jaar (300000) zien we dat jaarlijks ongeveer 1 op 65 meisjes (1,5 procent) zwanger wordt.
Abortus : meisjes van 15j in 2000 : 46
meisjes van 15 tot 19 j. : 2036
Geboorte : meisjes van 15j in 2000 : 17
Meisjes van 15 tot 19j : 3173
Cijfers
In vergelijking met landen als de Verenigde Staten of het Verenigd Koninkrijk, heeft België een relatief laag aantal tienermoeders.
Vergeleken met de totale vrouwelijke bevolking van 14 tot 19 jaar (300000) zien we dat jaarlijks ongeveer 1 op 65 meisjes (1,5 procent) zwanger wordt.
Abortus:
- Meisjes van 15 jaar in 2000: 46
- Meisjes van 15 tot 19 jaar: 2036
Geboorte:
- Meisjes van 15 jaar in 2000: 17
- Meisjes van 15 tot 19 jaar: 3173
Het aantal meisjes dat jaarlijks moeder wordt, bleef de voorbije jaren vrijwel constant. Het aantal abortussen bij jonge meisjes stijgt in België evenwel elk jaar. Het totale aantal gerapporteeerde abortussen blijft schommelen rond de 12 000 per jaar. De zawngerschapsafbrekingen bij tieners vertegenwoordigen ongeveer 15 procent van het totale aantal abortussen in België. Jaarlijks worden in ons land ongeveer 9 op de duizend meisjes moeder; In Groot-Brittannië zijn dat er 2,8 procent .
Er is een belangrijk verschil tussen de groep van 10-14 jarigen en de groep van 15-19 jarigen; Zwangerschap op zeer jonge leeftijd blijft in België een uitzondering. Meer dan 95 procent van de tienerzwangerschappen komt voor in de groep van 15-19 jarigen. Oudere tieners kiezen in twee van de drie gevallen voor het uitdragen van de zwangerschap. Zeer jonge meisjes kiezen doorgaans voor abortus.
Tienervaders
Met tienervaders bedoelen we hier niet noodzakelijk de partner van het meisje dat zwanger wordt maar wel de jongen die een zwangerschap veroorzaakt. Tienervaders hebben in het algemeen een slecht imago. Voor hen is er veel minder begrip of medelijden. Het meisje wordt meestal gesteund in haar beslissingsproces. Men informeert naar de vader maar men geeft hem geen stem in de beslissing.
Afwijzende houding
Het maakt hem bang en onzeker, hij had nog allerlei plannen. De jongen zal op een rationele manier deze weerstanden verwoorden en zo wordt al snel de conclusie getrokken : deze jongen kan het vaderschap niet aan, wil een abortus of wil alleszins niets te maken hebben met de zwangerschap en het kind.
Onderscheid tussen verschillende rollen
Er zijn 4 alternatieven:
- de relatie verbreken en het kind verwerpen
- de relatie verbreken maar wel de vader van het kind willen zijn
- de relatie verderzetten maar niets met het kind willen te maken hebben
- hij wil een relatie met moeder en kind
Juridisch gezien ligt de moederlijke afstamming altijd vast: in België wordt de naam van de moeder altijd vermeld op de geboorteakte. Voor de vader ligt dat anders:
- Binnen het huwelijk wordt de huwelijkspartner de wettige vader
- Buiten het huwelijk:
- ofwel weigert de vader/verwekker zijn kind te erkennen
- ofwel erkent de vader wel zijn kind
Tips voor de hulpverlening
Het is belangrijk bij de jongen na te gaan of hij op het belevingsniveau zijn vrijheid bedreigd ziet. De verschillende voor- en nadelen kunnen dan beoordeeld worden op hun relatieve gewicht in de schaal. Er zijn situaties waarin de jongen zijn rol van ‘sociale vader’ of mede-opvoeder niet kan of wil opnemen.Als de jongen wil ‘vaderen’ kan het belangrijk zijn een rolmodel te hebben. Mede daarom is het belangrijk hem opdrachten te geven.
Follow-up
In de meeste onderzoeken die omtrent tienermoeders werden uitgevoerd worden we geconfronteerd met een afwezige vader. De tienermoeders zijn bereid en ook in staat om de kinderen alleen op te voeden.Er zijn veel allleenstaande tienermoerders.Als de vader toch regelmatig contact houdt wordt dit enorm geapprecieerd door de moeders.De niet-inwonende vaders worden gewaardeerd om wat ze wèl kunnen en niet afgewezen omdat ze hun vaderschap niet ten volle waarmaken Hieruit blijkt duidelijk dat vaders wel een belangrijke rol kunnen spelen.
cRZ-luistertelefoon
Jaarlijks kiezen meer dan 15 000 vrouwen in dit land voor abortus.Meer dan het dubbele van dit aantal wordt geconfronteerd met een ongeplande zwangerschap;De luistertelefoon is gratis en anoniem en verlaagt de drempel om over de zwangerschap te praten. Het helpt vrouwen en koppels om tot een eigen beslissing te komen. Tijdelijk kan ook hulp geboden worden via mantelzorg voor vrouwen die in hun omgeving weinig steun ondervinden.
Jong & moeder weekend
‘Jong & moeder’ is de naam van het project dat cRZ organiseert voor jonge mama’s.Tweeemaal per jaar kan je mee op weekend. We leren elkaar kennen en praten over de dingen die de groep belangrijk vindt. Gespreksthema’s zijn : bevalling, familie, geld, jongens, huilbabies, opvoeding...We gaan ook eens samen op stap en doen leuke aktiviteieten zoals babymassage of knutselen.
Door te babbelen met anderen in dezelfde situatie ervaar je dat je niet alleen bent. Je geeft elkaar steun en begrip waardoor je minder alleen ‘moedert’
De illusie van gratis anti-conceptie
Minister Demotte maakt 5 miljoen euro vrij per jaar voor goedkope anti-coceptie. Nochtans toont geen enkel onderzoek aan dat geldgebrek een bepalende factor is bij onveilig vrijen. Integendeel. In Engeland is anticonceptie al jaren gratis en toch telt Engeland het grootste aantal tienerzwangerschappen in Europa per jaar. Elk jaar wordt in België 1 meisje op de 60 jonger dan 20 zwanger. Dit betekent dus dat het merendeel van de Belgische jongeren wel weet hoe ze zwangerschap kan voorkomen. Voor de kleine risicogroep bij wie vorming en kennis geen invloed heeft op het gedrag is het beschikbaar maken van de morning-after pil zonder voorschrift heel belangrijk Als er een daling van het aantal abortussen geregistreerd wordt zal deze vooral daaraan te danken zijn.
Het is bovendien een illusie te denken dat alle ongewenste tienerzwangerschappen kunnen vermeden worden. Het cRZ pleit er daarom voor dat het beschikbare belastingsgeld niet allleen zou gebruikt worden voor primaire preventie maar ook voor secundaire preventie. Primaire preventie heeft zijn nut bewezen daarnaast moet er steun komen voor tieners die kiezen hun kind te houden. Tienermoeders hebben het financieeel ook zwaar : geen inkomen, school, kinderopvang. Door geen steun te geven is het risico groot dat ze stoppen met studeren en zo hun toekomst in gevaar brengen
Binnen het cRZ worden er vormingsweekends gegeven voor tienermoeders : verwerkingsproblemen na abortus Dit is belangrijk voor het psychisch welzijn van de jonge moeder