Waarom we jeuk hebben

Jeuk kan soms je hele leven gaan beheersen, en soms weet je gewoon niet waar jeuk vandaan komt. Maar jeuk kan ook een echte oorzaak hebben. Jeuk bij wondgenezing is hier een bekend voorbeeld van. Ook een muggenbult kan aardig jeuken. Waarom hebben mensen jeuk?

Het jeukt!

Jeuk is een gevoel dat zich het beste omschrijft als een kriebelend gevoel, alsof er kleine insectenpootjes over je huid lopen. Je voelt de drang om te gaan wrijven of krabben. Jeuk is moeilijk te negeren. Jeuk is meestal lichamelijk maar kan ook psychisch zijn. Denk er maar eens aan dat je in een kamer vol vlooien zou zitten: je voelt binnen de kortste keren overal jeuk terwijl er geen vlo te bekennen is.

Lichamelijke jeuk kennen we bij bepaalde aandoening zoals eczeem, schimmelinfectie of een reacties op een insectenbeet of op medicijnen. Ook een droge huid geeft aanleiding tot jeuk. En het genezen van wondjes begint vaak met jeuk, dit kan dus als goed teken worden beschouwd.

Het nut van jeuk

Waarom we jeuk voelen, heeft in eerste instantie te maken met de gevoeligheid van de huid. Overal zitten zenuwuiteinden die ons erop attenderen wanneer we in aanraking komen met iets. Een insect dat ons wil gaan bijten of steken, moeten we zo snel mogelijk van ons afslaan. Doordat insectenpootjes een jeukend gevoel veroorzaken, slaan we ze sneller van ons af. Jeuk beschermt ons zo tegen insecten.

Jeuk beschermt ons ook tegen schadelijke stoffen of stoffen die niet prettig voor de huid. Sommigen mensen kunnen niet tegen chemische producten zoals bijvoorbeeld verf, en de huid begint te jeuken. De huid waarschuwt dus om uit de buurt van dit product te blijven.

Andere oorzaken

Jeuk kan ook ontstaan wanneer zenuwcellen beschadigd zijn. Er zit dan een defect in het doorgeven van de juiste signalen en er kan jeuk ontstaan. Maar ook bij het herstel van (zenuw)cellen kan jeuk ontstaan. Denk maar eens bij de genezing van wondjes.

Een droge huid veroorzaakt ook vaak jeuk, en bovendien een trekkend gevoel. Een dunne huid jeukt ook vaker, daarom komt dit ook meer voor bij oudere mensen. Ook een warme of een transpirerende huid jeukt vaker.

Stress is ook een veroorzaker van jeuk. Mensen die niet lekker in hun vel zitten, zie je ook vaker krabben. En dan heb je nog de mensen die uit gewoonte krabben zonder iets te voelen. Het gaat hierbij om een beweging die ze onbewust maken en waarbij ze zich prettig voelen. Krabben uit gewoonte kan ook ontstaan na een periode van jeuk, waarbij er veel gekrabd wordt. Nadat de jeuk is verdwenen. Blijft de gewoonte om te krabben aanwezig.

Een muggenbult jeukt door een allergische reactie. Deze allergische reactie wordt veroorzaakt door stoffen in het speeksel van de mug.

Jeuk verergert jeuk.

Jeuk zet aanleiding tot krabben. Helaas verdwijnt de jeuk dan maar heel even, want al gauw wordt de jeuk erger. Door te krabben, beschadig je de huid en zet deze aan tot nieuwe prikkels van jeuk. Wondjes die net aan het genezen zijn, worden weer open gekrabd en eczeem verergert alleen maar. Er ontstaan vaak rode plekken op de huid door het krabben en soms zelfs springt de huid kapot.

Wie jeuk heeft, kan het beste zachtjes wrijven of de huid koelen. Een koele huid jeukt veel minder. Vermijd verder kleding die erg schuurt of waar je niet goed op reageert, zoals kriebelende wol. Jeuk aan wondjes kan je het beste oplossen door zachtjes om de wond heen te wrijven of ook te koelen. Probeer niet aan de jeuk te denken maar ga iets actiefs doen.

Ernstige jeuk kan het beste met de arts besproken worden. Er is meestal wel een bepaald medicijn of (hormonen)zalf die kan helpen of ondersteunen.