Humor in relaties en communicatie

Diverse onderzoekers hebben gesteld dat humor een belangrijke rol speelt bij het ontstaan, behouden en onderhouden van hechte interpersoonlijke relaties. Het blijkt ook dat veel mensen humor een aantrekkelijke karaktertrek vinden in anderen. Wanneer mensen die elkaar (bijna) niet kennen met elkaar lachen, blijkt dat zij hun onderlinge band als sterker ervaren dan wanneer men geen gedeelde humor heeft ervaren. Er bestaan diverse soorten humor in communicatie en relaties. In relaties waarin mensen elkaar al langer kennen, spelen grapjes een belangrijke rol in het uitdrukken van waardering voor elkaar. Humor kan wederzijdse positieve gevoelens bekrachtigen, versterkt de band en draagt bij aan een grotere tevredenheid over de relatie. Humor kan ook als excuus gebruikt worden. Stel je voor dat je kritiek geuit hebt over een ander. Je kan dan altijd terugvallen op het "excuus" dat je maar een grapje maakte, ook wanneer je eigenlijk helemaal geen grapje maakte maar de kritiek serieus bedoelde.

Naast het verstevigen van de onderlinge band in gelukkiger tijden, kan humor de relatie tussen twee mensen stabiliseren in tijden van conflict of ruzie. Humor kan de onderliggende gevoelens voor de ander duidelijk maken. Ziv noemt humor zelfs de smeerolie van relaties. In relaties bestaan verschillende vormen van humor.

Humor model

Martin, Puhlik-Doris, Larsen, Gray en Weir hebben in 2003 een model ontwikkeld waarin een viertal soorten humor onderscheiden worden, zowel negatieve als positieve humor.

Affiliatieve humor

Affiliatieve humor bestaat uit het grapjes maken, moppen vertellen met als doel anderen te amuseren en communicatie te vergemakkelijken. Deze vorm van humor versterkt de onderlinge band en aantrekkingskracht tussen mensen.

Zelfversterkende humor

Zelfversterkende humor verwijst naar het gebruik van humor om je eigen emoties te reguleren en om te kunnen gaan met stress door er een humoristische en nuchtere kijk op het leven op na te houden. Deze vorm van humor onderscheid zich van affiliatieve humor op het punt dat zelfversterkende humor meer op zichzelf gericht is en affiliatieve humor meer op anderen.

Agressieve humor

Agressieve humor behelst het gebruik van humor met als doel het vernederen of manipuleren van anderen, zoals sarcasme, uitdagen of spotten. Deze vorm van humor wordt ook wel getypeerd als het maken van grappen ten koste van anderen en ten bate van zichzelf.

Zelfbeschermende humor

Zelfbeschermende humor is het gebruik van overdreven veel zichzelf kleinerende grappen, waarmee men probeert zichzelf naar beneden te halen om anderen op die manier aan het lachen te maken. Dit soort humor wordt vaak gebruikt door mensen die behoefte hebben aan warmte, afwijzend in het leven staan en weinig zelfvertrouwen hebben.