Mediteren is accepteren wat er gebeurt

Als je geest rustig is, sta je open voor alle geluiden om je heen zonder daar enige gedachte aan te verbinden, laat staan je eraan te ergeren; je hoofd is leeg. Je hoort wat er om je heen gebeurt, je bent alert, maar tegelijkertijd volkomen ontspannen. Dat is wel anders dan hoe je waarschijnlijk meestal door het leven gaat: volledig in beslag genomen door allerlei gedachten, je onbewust van wat er om je heen gebeurt, rondtollend in je eigen kleine wereldje. Want wel leren al vroeg om ambitieus te zijn, om iets van ons leven te maken. Bij meditatie is het juist de bedoeling dat je niets verwacht en niets doet. Behalve tot jezelf komen.

Piekeren

Zelfs in bed liggen we nog te malen. En wat levert het op? De volgende dag heb je geen oplossing voor je probleem, maar voelt je juist groggy en chagrijnig. Piekeren en plannen brengt ons niet verder. Het houdt ons alleen maar uit de slaap en van ons werk. We zijn gespannen en in onszelf gekeerd. In die toestand zit een heldere beslissing er helaas niet in en hebben we geen oog voor wat onze omgeving van ons vraagt. Wat kun je er aan doen? Mediteer!

Moeite

Maar mediteren kost toch oefenen, oefenen en nog eens oefenen? Mediteren kost toch juist enorm veel moeite en uithoudingsvermogen? En duurt het niet jaren eer je de kunst onder de knie hebt? Het goede nieuws is: Dat valt mee! Meditatieleraar Peter Russell ontdekte, na veertig jaar ervaring, dat je er juist géén moeite voor moet doen.

Focus

Als je ooit hebt leren mediteren, via een cursus of gewoon uit een boek, heb je daar waarschijnlijk opgestoken dat je moet focussen; op je adem, op een bepaald woord dat je steeds moet herhalen, op een of ander doel, etc. Dat is niet zo. Want mediteren werkt alleen als het moeiteloos gaat, als er geen ‘moeten’ bij aan te pas komt en geen doel. Dus misschien deed je het al, op andere momenten, zonder je daarvan bewust te zijn.

Aantoonbaar

Door de methode Russell hoef je je voor een meditatie niet meer in te spannen en leer je niets te verwachten. Je hoeft er nauwelijks tijd voor te vinden en je kunt het overal doen. En het resultaat is dat je er rustiger, gelukkiger en gezonder van wordt. Dat is zelfs wetenschappelijk bewezen, doordat meditatie leidt tot aantoonbaar lagere bloeddruk en een rustigere hartslag. Patiënten hebben na verloop van tijd zelfs minder medicijnen nodig.

Weerstand

Misschien zeg je dan: “Maar als ik probeer te mediteren komen er juist allerlei gedachten bij me op, hoe kan ik mijn hoofd dan leegmaken?” Simpel: accepteer die gedachten. Maak je er niet druk over, erger je niet, bied ook geen weerstand, laat ze gewoon komen … en ook weer gaan. Of je zegt: “Maar ik voel me ongemakkelijk zodra ik probeer te mediteren”. Ja en? Wat is er mis met een beetje ongemak? Het gaat juist mis als je het opblaast, als je er een drama van maakt. Hetzelfde gaat het met de geluiden om je heen. Je denkt dat je alleen kunt mediteren als het muisstil is? Fout.

Misverstand

Je gedachten, het ongemak, de geluiden, zij zijn niet de hindernissen die je van het mediteren afhouden. Je ergernis erover is het ware probleem! We denken dat we ons constant goed moeten voelen, gelukkig moeten zijn, dat pijn en ongemak uit den boze zijn. Dat is een groot misverstand. Tegenslagen horen bij het leven. Zonder belemmeringen geen ontwikkeling, geen rijping! Het advies van Russell is dan ook dat je, in tegendeel, helemaal geen moeite moet doen om die pijn en dat ongemak te omzeilen. Accepteer juist al je ervaringen, je gedachten en gevoelens die tijdens je meditatie opkomen. Probeer ze niet weg te stoppen of te negeren, dat is vruchteloos, want hoe harder je dat probeert, hoe heviger ze de kop opsteken.

Gemoedsrust

Om iets te bereiken in het leven, hebben we geleerd, moeten we ons best doen. Bij meditatie is dat precies omgekeerd: om te kunnen mediteren mogen we helemaal niets doen. Behalve accepteren wat er gebeurt. We moeten dus eerst afleren wat we altijd geleerd hebben. Dat kost even tijd. Dus verwacht niet meteen een half uur te kunnen mediteren (en dat hoeft ook helemaal niet, een moment is al effectief), maar verwacht helemaal niets! En vraag je na je meditatie af: “Hoe gaat het nu met me? Hoe voel ik me?” Langzaamaan leer je dan op elk moment van de dag terug te keren naar een meditatief moment, waar je ook bent, of wat je ook doet, hoe kort ook. Zo krijg je gratis een moment van gemoedsrust en word je mooi stil van binnen.