Placebo: beter dankzij nepmedicijn
Je wordt gefopt waar je bijstaat. De arts die je een placebo voorschrijft. Dit weet je natuurlijk niet en je slikt braaf iedere dag 3 pilletjes. Ja hoor, de klachten verdwijnen! Wat is een placebo eigenlijk en hoe komt het dat deze toch werkt terwijl hij nep is? Mag een arts eigenlijk wel een placebo voorschrijven?
Wat is een placebo?
Het woord placebo komt van het Latijn dat ‘ik zal behagen’ betekend. Placebo’s zijn niet alleen pilletjes maar ook behandelingen en therapieën . In een placebo zitten geen werkzame stoffen of de behandelingen die uitgevoerd worden werken niet waarvoor deze eigenlijk bedoeld zijn. De medicijnen lijken wel qua smaak en kleur op echte medicijnen, je weet dus helemaal niet of je een placebo voorgeschreven hebt gekregen.Hoe werkt een placebo?
De werking van de placebo komt niet door de werking van het pilletje, de behandeling of therapie, deze zijn immers nep. Er zijn verschillende factoren waaronder de invloed van een placebo werkt, geloof van de patiënt, aandacht van de arts , een positieve houding, positieve verwachtingen van het medicijn, de vooruitzichten die goed zijn, de manier waarop het middel gepresenteerd wordt etc. sommige mensen zijn gevoeliger voor placebo’s dan andere mensen. Bij open minded mensen werken ze het best. Het is te vergelijken met een hypnose, sommige mensen kunnen we en andere kunnen niet gehypnotiseerd worden omdat ze er niet ‘open’ voor staan.Mag een placebo?
Alleen een arts mag medicatie voorschrijven aan een patiënt. In de Nederlandse artseneed staat dat de arts de patiënt zo goed mogelijk moet inlichten. Als een arts een placebo voorschrijft dan weet de patiënt dit zelf niet omdat er ook een nep- bijsluiter mee wordt geleverd. De arts zal niet aan de patiënt vertellen dat het een placebo is want dan is het hele effect ervan weg. Eigenlijk houd de arts de patiënt voor de gek en dat zou toch niet mogen? Toch gebeurt het dat artsen in Nederland zo’n 1000 keer per jaar een patiënt een placebo voorschrijven. Het voorschrijven van een placebo is dan ook een ethisch dilemma, het is niet verboden. Het is ergens wel begrijpelijk dat een arts een placebo voorschrijft, want wat moet je met een patiënt die telkens weer opnieuw terugkomt met dezelfde onschuldige maar toch hinderlijke klachten. Maar stel je voor dat de arts een patiënt heeft die werkelijk ernstig depressief is en hij schrijft een placebo voor in plaats van een echt anti- depressiva en de patiënt springt vervolgens voor de trein.Waarom toch een placebo?
Zoals al eerder genoemd kan het zijn omdat er steeds weer iemand komt met vage klachten. Ook kan een placebo erg nuttig zijn bij nieuwe onderzoeken naar medicijnen. Een placebo kan gebruikt worden bij de ‘klinische trial’. Bij een klinische trial krijgt een groep proefpersonen een medicatie voorgeschreven. De ene helft krijgt het werkende medicijn dat getest word en de andere helft krijgt een placebo toegediend. Op deze manier kan er getest worden of het medicijn ook echt werkt. Omdat de invloed van de enthousiaste arts ook kan bijdragen aan het effect dat het medicijn heeft gebeurt het testen ‘dubbelblind’ . De proefpersonen maar ook het behandelend personeel weet niet wie het medicijn krijgt en wie de placebo. Wel weten zij dat er 50% kans is dat zij een placebo toegediend kunnen krijgen.Gerelateerde artikelen
Genezing lukt vaak met placebo-medicijnen, zonder bijwerkingArtsen staan vaker positief tegenover een placebo. Vaak werkt de aanprijzing door een dokter in combinatie met positieve…
Dementerenden: verschillende benaderingswijzenDe omgang met mensen die dementeren is vaak moeilijk. Soms weet je even niet hoe je moet reageren op wat iemand zegt of…
Epilepsie: de vallende ziekteStel nu dat je iemand tegen komt die een epilepsie aanval krijgt...weet jij dan wat je moet doen? Nogal wat mensen hebbe…Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: TheDigitalWay, Pixabay
Reacties
Marcus, 04-08-2010
Mijn vriendin is de laatste weken erg 'down' en klaagt steeds over stress en angst… naar de dokter wil ze niet. ikzelf denk ook niet dat dat nodig is, maar ze wil wel een middeltje/medicijn zodat ze langzaam ervan af komt, daarbij denkt ze aan Prozac… Dit middel vind ik dan wel een beetje te zwaar… ik vraag mij af, waar kun je een Prozac Placebo kopen (compleet als Przac verpakking en bijsluiter) zodat het placebo effect eerst maar zijn werking moet doen…
Graag antwoord, heel erg bedankt!
Marcus
Reactie infoteur, 06-08-2010
Hallo Marcus,
Een placebo is iets wat alleen een arts voor kan schrijven indien hij dit nodig vindt. Je kunt het helaas niet zelf ergens komen om het uit te proberen. De arts zal je ook niet vertellen dat hij een placebo voorschrijft, het ziet er precies hetzelfde uit als het echte medicijn. De enige die het weet is de arts.
Misschien kun je proberen om bij de drogist een kalmerend middel te kopen. Deze zijn veilig te gebruiken en kunnen goed werken (al is het maar voor het placebo effect wat je zelf al noemde)
Prozac is inderdaad wel een heftig middel als de klachten niet heel ernstig zijn. Prozac (net als andere antidepressivum) vlakt alle emoties af. Niet alleen de angst en stress maar ook blijdschap en dergelijke. Als het niet strikt noodzakelijk is is een antidepressivum niet aan te raden. Mensen die antidepressivum kunnen heel gematigd overkomen en voelen zich daardoor zelf ook niet meer goed omdat ze nergens meer heet of koud van worden zogezegd.
Omdat je vriendin pas een paar weken last heeft van deze gevoelens zou het ook een tijdelijk iets kunnen zijn. Misschien is het een reactie op een recentelijke gebeurtenis? Overlijden van iemand, nieuwe school, andere baan, ongeluk, het zien van een ongeluk etc. Er kunnen veel dingen zijn waardoor iemand zich plotseling een tijdlang neerslachtig voelt. Indien de klachten aanhouden en meerdere maanden gaan duren is het sterk aan te raden om ermee naar de huisarts te gaan.
Het gebeurt heel veel dat iemand met deze klachten naar de huisarts gaat dus je vriendin hoeft zich hier niet voor te schamen.
Ik raad je dus aan om het even af te wachten en eventueel iets bij de drogist te halen. Als de klachten niet overgaan over een paar maanden is er wellicht meer aan de hand en is een bezoekje aan de huisarts op zijn plaats.
Succes ermee.
John, 17-01-2008
Ik ben depressief en de medicijn werkt niet, ik denk dat ik een placebo heb maar hoe kom ik daar achter? John
Reactie infoteur, 17-01-2008
Hallo John,
Ik denk dat je dit het beste met je arts kan overleggen. Er is namelijk geen manier om er zelf achter te komen of je een placebo krijgt omdat de bijsluiter, naam van het medicijn, kleur en smaak goed gelijkend is met het echte medicijn.
De kans dat je werkelijk een placebo voorgeschreven hebt gekregen is erg klein, het gebeurt ongeveer 'maar' 1000 keer per jaar in heel Nederland. Als je dit vergelijkt met de hoeveelheid mensen die per jaar bij de dokter medicijnen voorgeschreven krijgen is de kans hierop klein.
Er zijn veel verschillende soorten anti- depressiva, bij sommige mensen helpt het ene soort beter dan bij andere mensen. Misschien kan het zijn dat je nog maar net bent gestart met het slikken van de medicatie en heeft het nog even de tijd nodig om 'in te werken' in je lichaam.
Hoe dan ook raad ik je aan om met je arts te overleggen en hem te vertellen dat de medicatie niet werkt en eventueel dat je bang bent dat je een placebo hebt gekregen.
veel succes!
Laatste update: 21-09-2016
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Ziekten
Bronnen en referenties: 1
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.