Veel mensen kennen de afkorting HSP niet

Hooggevoeligheid, vloek of gave? Wat is HSP juist? Het komt vaker voor dan men denkt, maar niet veel mensen kennen het. Welke kenmerken heeft het en hoe ga je ermee om?

Wat is hooggevoeligheid?

HSP staat voor High Sensitive Person. Een hooggevoelig persoon. Het is geen ziekte, maar eerder een karaktertrek die vele verschillende eigenschappen bezit. Deze mensen ervaren de buitenwereld zoveel intenser en zijn véél gevoeliger dan gemiddeld. Ze filteren amper prikkels van buitenaf, die zowel fysiek als emotioneel zijn. Sociale gebeurtenissen en/of drukte mijden ze dan ook liever. Ze nemen alles veel beter waar dan anderen, zoals stemmingen of lichaamstaal. Daarom ook dat ze zich zo immens goed kunnen inleven, onder andere in de situatie van iemand anders. Hooggevoelige personen zijn dan ook de beste artiesten. Tevens zijn ze ook veel gevoeliger voor geuren, licht, geluid, smaken,... etc. Hoe dan ook, HSP's verschillen van persoon tot persoon, ze beleven alles op hun eigen manier.

Kenmerken

Algemeen

• Ze zijn vaak graag alleen.
• Ze hebben meer rust nodig dan andere mensen.
• Ze zijn vaak heel consciëntieus.
• Hun gemoedstoestand wordt beïnvloed door anderen.
• Laten zich meeslepen door kunst en/of muziek. Ook die aspecten hebben veel invloed op hen.
• Ze houden zich aan de regels, ze zijn bang dat hun straf voor hun ondragelijk zal zijn.

Lichamelijk

• Ze kijken veel rond en merken daardoor veel op.
• Ze horen veel gevoeliger, een hoger volume is al te scherp voor hen.
• Ze zijn sneller geïrriteerd. Zelfs door het kleinste detail.
• Ze reageren intens op lichamelijke pijn.
• Ze observeren graag en staan dan ook liever langs de kant.
• Ook hun ogen zijn gevoeliger, zij zouden bijvoorbeeld sneller een zonnebril opzetten dan een ander.

Emotioneel

• Ze voelen emoties en stemmingen goed aan.
• Ze maken zich snel zorgen om zichzelf én anderen.
• Hun inlevingsvermogen is enorm groot.
• Ze zien de kwetsbaarheid van anderen en begrijpen die ook.
• Ze hebben vaak meer tijd nodig om aan nieuwe dingen te wenen.
• Ze zitten lieven in een rustige omgeving met niet teveel mensen.
• Loslaten is moeilijk voor hun, ze kunnen niet goed om met omstandigheden die veranderen.
• Ze houden niet van plotse verrassingen.
• Ze willen niet graag in het middelpunt van belangstelling staan.

Mentaal

• Ze hebben een goed geheugen.
• Ze beschikken over een grote woordenschat voor hun leeftijd.
• Ze stellen diepzinnigere vragen.
• Herhalen en blijven oefenen doen ze niet graag.
• Ze associëren snel van het ene gedacht naar het andere.
• Graag willen ze eindeloos weten "waarom".
• Ze lezen liever belevend, dan begrijpend.
• Ze klappen dicht of worden zelfs zenuwachtig als hun gesloten/feitelijke vragen gesteld worden.
• Structuur en organiseren is moeilijker voor hun.
• Ze hebben een goed gevoel voor vreemde talen, maar die leren ze liever al doende en dus niet uit een boekje.

Spiritueel

• Ze richten zich vooral op vrede en liefde. Daarom dat ze er alles aan zullen doen om de vrede te bewaren.
• Ze zitten vol levenslust, ze zijn enthousiast en vrolijk.
• Ze bezitten een eigen wijsheid, en volgen zelf een gerichte weg.
• Ze hechten zich aan de waarheid.
• Ze bezitten vaak telepathische vermogens.
• Ze tonen hun respect tegenover alles en iedereen.
• Vaak denken ze diep na over levensvragen.

Vloek of gave?

Hooggevoelige personen zijn zeker niet vervloekt! Want HSP's bezitten een goed ontwikkelde intuïtie en hebben vaak veel interesses. Verder zijn ze erg zorgzaam en krijgen snel inzicht in een situatie. Meer positieve eigenschappen zijn:

• Bezitten een groot inlevingsvermogen.
• Ze voelen alles beter aan; mensen, de natuur, dieren,...
• Ze denken vaker na en leven meer op hun gevoel dan op hun verstand.
• Als er geen afleiding is, kunnen ze zich zeer goed concentreren.
• Ze zijn heel creatief, en zijn er dan ook goed in.
• Zintuiglijk zijn ze sterker.
• Ze zijn voorzichtiger.
• Ze zijn emotioneel meer bewust.

Wat niet wil zeggen dat een HSP geen negatieve eigenschappen kan hebben. Soms zorgt faalangst of andere angsten ervoor dat ze helemaal niets meer doen. Ze moeten ook opletten dat ze niet helemaal worden "leeggezogen" door anderen, ze zijn prikkelbaarder als ze geen energie meer (voor zichzelf) hebben.
Andere minder leuke eigenschappen zijn:

• Ze zijn sneller over gestimuleerd/vermoeid.
• Teveel of te lange drukte kunnen ze minder goed verdagen.
• Ze hebben veel tijd voor zichzelf nodig.
• Ze zijn sneller/makkelijker gekwetst.
• Sommigen zijn ongezond perfectionistisch.
• Ze laten zich makkelijk meeslepen met de emoties van anderen.
• Ze gaan anders om met hun cultuur.
• Zijn erg bezorgd om anderen.

Hoe ga je ermee om?

Als patiënt:

Les nummer 1: Zorg goed voor jezelf! Het lastige hieraan is dat je je eigen manier moet zoeken om ermee om te gaan. Niet alle tips en adviezen "werken" voor iedereen. Neem vooral de tijd voor je zelf en gun jezelf rust. Lees bijvoorbeeld een boek, kijk een film, ga eens wandelen in het bos of ga mediteren. Probeer verder regelmaat in je leven te brengen, dit zorgt ervoor dat je minder snel overprikkeld raakt. Leer jezelf ook aanvoelen: wat kan ik aan, wat niet? Hoe voel ik mij fysiek/emotioneel? Kijk wat je kan helpen om je beter te doen voelen. Kan je bijvoorbeeld niet goed om met de drukte om je heen, zoek dan even een rustigere plek op. Of stippel een minder drukke route uit. Bekijk je situatie eens van op afstand. Zo zie je soms dat het ook anders kan en voel je je misschien al beter. Wanneer je voelt dat het allemaal een beetje teveel word, probeer je te pauzeren. Of probeer je eventueel even af te zonderen om op adem te komen. Verder is het goed om je hooggevoeligheid te leren aanvaarden. Weet dat het volkomen normaal is dat dit tijd vergt.

Als buitenstaander:

Als buitenstaander moet je met een HSP natuurlijk anders omgaan. Push hem/haar bijvoorbeeld niet als de persoon aangeeft dat het genoeg is geweest of niet in staat is om bijvoorbeeld een situatie of confrontatie aan te gaan. Als moeder is het best dat je je kind dan ook niet straft wanneer het niet wil meewerken of lastig doet. Leer je kind dan ook dat het oké is dat hij/zij zo is. Zo moedig je hun zelfvertrouwen aan. HSP's hebben graag aandacht. Probeer die zo liefdevol te geven want ze merken snel als je niet oprecht bent. Ze hebben ook graag een gevoel van veiligheid, een plek om zich terug te trekken. Zo kun je dus wel de persoon in kwestie een veilig gevoel geven. Probeer HSP's op hun gemak te stellen. Ze voelen zich nogal snel ongemakkelijk. Kortom: probeer er begrip voor te hebben én te tonen! HSP's zij niet abnormaal, maar gewoon anders.

Interessante boeken:

• Leven met hooggevoeligheid - Susan Marletta-Hart
• Overlevingsgids voor Hoog sensitieve personen - Ted Zeff
• Werkboek voor hoog sensitieve personen - Ted Zeff
• Blijf je werk de baas voor hoog sensitieve personen - Barrie Jaeger
• Het hoog sensitieve kind - Elaine N. Aron
• Hoog Sensitieve Personen in de liefde - Elaine N. Aron
• Gevoeligheid en zelfbescherming - Judy Hall